In de Gentse wijk Meulestede is met "CLT Mykolaiv" het allereerste Community Land Trust-project van Vlaanderen opgeleverd. Ontworpen door net architectuur, combineert dit sociale woonproject betaalbaarheid met een innovatief architecturaal concept. Met 34 woningen en appartementen rond een centraal parkje maximaliseert het ontwerp zowel gemeenschapsvorming als woonkwaliteit. Dankzij de compacte schakeling van woningen blijft er veel open ruimte behouden, terwijl slimme verbindingen tussen privé- en gemeenschappelijke tuinen zorgen voor een harmonieuze interactie met de omgeving.
Geen traditioneel Architectura-jaaroverzicht deze keer, maar een kritische duik in de vele honderden nieuwsberichten, opiniestukken en andere artikels die we in 2023 hebben gepubliceerd. Wat waren de urgentste thema’s, de heetste hangijzers, de trends en kwesties die de architectuurwereld en aanverwante sectoren het afgelopen jaar het meest beroerden? Het waren er veel, en we selecteerden er drie. Eén daarvan: betaalbaar wonen.
"Het initiatief van de Vlaamse regering om jonge gezinnen te ondersteunen bij de aankoop van een woning in eigen streek, mist goede fundamenten", schrijven Trui Maes & Hanne Verstreken, coördinatoren Community Land Trust Gent en Leuven.
We zijn een honkvast volkje. Terwijl Europeanen gemiddeld 3,5 keer in hun leven verhuizen, houden Belgen het bij 1,5 keer. Die verknochtheid blijkt ook uit de talrijke beroepsprocedures waarin bewoners hun thuis en omgeving tot de laatste snik verdedigen tegen verandering. Het collectieve belang is dan van geen tel. En dus vraagt architect Sebastiaan Leenknegt zich af of het wel zo verstandig is om vastgoed aan te prijzen als een ‘levensproject’? Hij breekt een lans voor een flexibelere wooncultuur.
Het Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven heeft KPW architecten aangesteld als ontwerpteam voor de eerste Community Land Trust-woningen van de stad, op de site van Klein Rijsel aan het Provinciehuis. Vorig jaar hield AG Stadsontwikkeling Leuven samen met 31 middenveldorganisaties de vzw Community Land Trust Leuven (kortweg CLT Leuven) boven de doopvont. Een Community Land Trust biedt betaalbare woningen aan op gemeenschapsgrond. Als je enkel de woning koopt en de grond eigendom blijft van de gemeenschap, is die woning goedkoper. CLT is dus een belangrijk instrument voor betaalbaar wonen.