Afgebrande Sint-Niklaaskerk krijgt tweede leven

Een dorp zonder kerk is in Vlaanderen als een herder zonder schapen. Het gemeentebestuur van Knokke-Heist was na de brand naarstig op zoek naar een manier om Westkapelle en haar kerk opnieuw met elkaar te verenigen. Architectenbureau Bressers bracht soelaas met een nieuwe bestemming voor het kerkgebouw. Een intieme, sacrale ruimte geeft de kerk deels terug aan de gelovigen. Anderzijds zal de kerk een trefpunt worden voor sociaal-culturele activiteiten en evenementen die de gemeenschap kunnen versterken. Op die manier neemt de kerk zijn functie weer op als ankerpunt in het centrum van Westkapelle.


Flexibele inrichting

De architecten hebben het intiem sacraal gedeelte en het polyvalent cultuurhuis in de tweeledige kerk samen ontworpen met de publieke ruimte rondom de kerk. “Het Pastoor de Neveplein naast de kerk dient terug een echt plein te worden om ruimte te creëren voor het openbaar leven en de vrijetijdsbesteding”, klinkt het bij Architectenbureau Bressers. “Intern was het een uitdaging om de gevraagde functionele invulling te integreren in het uitgebrande monument zonder afbraak te doen aan de ruimtelijkheid van het kerkgebouw.”

Twee totaal verschillende functies in één kerkgebouw verenigen, was niet vanzelfsprekend. De gebruikers mogen zowel visueel als auditief niet gehinderd worden door elkaar. “De Kerkfabriek lanceerde de vraag om een visuele scheiding te voorzien tussen beide gedeeltes van de gerenoveerde kerk”, vertellen ze bij Architectenbureau Bressers. “Wij vonden het belangrijk om het ruimtegevoel over de hele diepte van de kerk merkbaar te maken. Glaspartijen zorgen voor de compartimentering van de kerk. Tot een hoogte van 2,4 meter wordt het religieus gedeelte ook effectief gescheiden van de rest van de kerk door middel van panelen. Deze kunnen worden open gedraaid zodat de kerk als één geheel kan gebruikt worden. De ruimtes zijn heel flexibel ingericht om een veelheid aan activiteiten en evenementen toe te laten.”


Toren in ere hersteld

Geen kerk zonder toren, dus ook die zal terugkeren, in identieke vorm en met dezelfde grootte als de oorspronkelijke toren, aan de hand van een hedendaagse sculpturale invulling. Deze zal vanuit de dorpskern een massieve indruk geven en vanuit de invalswegen naar Knokke-Heist zal de toren
’s avonds en ’s nachts fungeren als baken van licht voor de omgeving. 

Ook de glasramen zullen worden gereconstrueerd met een eigentijdse artistieke invulling die het intiem sacrale gevoel van de ruimte versterkt.

Centrumfunctie

Het kerkgebouw zal door zijn openheid zijn centrumfunctie terug kunnen opnemen. De mogelijkheid bestaat om de kerkbeuken door middel van grote poorten te openen naar het plein toe zodat het kerkgebouw een overdekte extensie van het plein wordt. Intern werden de ruimtes heel flexibel ingericht om een veelheid aan activiteiten en evenementen toe te laten.

De renovatie ging van start in februari 2018 en de vernieuwde kerk zal haar deuren openen tegen eind volgend jaar.


Dit artikel verscheen eerder in Ik Ga Bouwen & Renoveren