De voormalige kerk Sint-Vincentius à Paulo, beter bekend als de kerk van Scheut, bevindt zich aan de drukke Ninoofsesteenweg in de Anderlechtse wijk Scheut. Heel wat bouwfirma's toonden interesse in de locatie, maar het voorstel van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, Agion en vzw Sint-Goedele Brussel om op de site een tienerschool te huisvesten, kreeg de voorkeur van het bisdom. Er werd voor het gebouw gebruik gemaakt van de witte handvorm steen blanco van Nelissen, in een combinatieverband Vlaams/strekken.
De vzw, die in de stad tal van scholen en kinderdagverblijven groepeert, kreeg de kerk, de pastorie en enkele aanpalende lokalen in erfpacht en ging over tot de bouw van de allereerste tienerschool van België. Het architectenbureau 'OSK-AR Architecten' maakte de plannen. Topco nam de stabiliteits- en EPB-studie voor zijn rekening, AA&O tekende de technieken uit. De uitvoering van de werken gebeurde door Jan De Nul.
Concept en invulling stimuleren onderwijsconcept
Het project betreft de school PORTA 1070 voor kinderen van tien tot veertien jaar. Door het samenbrengen van de derde graad van het lager onderwijs en de eerste graad van het secundair onderwijs wil de school de breuklijn tussen lager en secundair onderwijs wegwerken.
De jongeren krijgen een programma aangeboden en worden gegroepeerd op basis van interesses, talenten, vaardigheden, leeftijd, enzovoort. “Een klassiek gebouw met klaslokalen werkt niet bevorderend voor dit pedagogisch concept”, stelt Nicolas Raemaekers van OSK-AR architecten.
Na uitgebreide studiereizen en talrijke overlegmomenten ontstond een ruimtelijk concept en invulling ter stimulatie van het onderwijsconcept. De open ruimten worden gezoneerd door tussenwanden, kasten en ander meubilair die zowel grote groepsactiviteit, kleine groepsactiviteit als individueel werken mogelijk maken.
Stimulatie en bevordering van de zelfontplooiing van het kind vinden plaats in een gebouw met veel daglicht, aandacht voor bewegingsruimten en een duidelijke relatie met de omgeving. Aansluitend volgt in dit project een bovenbouw voor vijftien- tot achttienjarigen, waarin de filosofie van de ruimtelijkheid van de Tienerschool zoveel mogelijk wordt doorgetrokken.
Reconversie en nieuwbouw
Enerzijds bestaat het project uit een reconversie van het voormalige kerkgebouw. Anderzijds moest de oude pastorijwoning plaats ruimen voor een grote nieuwbouw. De inplanting van de nieuwbouw vindt plaats in een U-vorm rond het kerkgebouw.
In het midden ontstaat zo een intieme buitenruimte die maximaal in relatie staat met de binnenruimten. Achteraan de nieuwbouw wordt het gebouw omhooggehaald, om zo extra buitenruimte te creëren in de vorm van een overdekte buitenruimte. Daardoor komt de gehele site ook beter in relatie te staan met het publieke park dat achteraan het terrein gelegen is.
“De uitdaging bestond uit het onderbrengen van een schoolfunctie in het voormalige kerkgebouw. De ruimte voor de nieuwbouw en de buitenruimte was zeer beperkt. Daarnaast kent het terrein ook een sterke helling. Tussen de straat aan de voorgevel en het openbaar park aan de achterzijde van de site was er sprake van een verschil van twee verdiepingen.”, aldus Nicolas Raemaekers.
Witte handvorm steen
Er werd voor het gebouw gebruik gemaakt van de witte handvorm steen blanco van Nelissen, in een combinatieverband Vlaams/strekken. Bijkomend worden door gebruik te maken van de iets strengere en bruinkleurige steen jeker wasserstrich kruisjes op de gevel visueel zichtbaar.
“De kruisjes vormen een knipoog naar het verleden en wil de nieuwbouw op een hedendaagse manier symbolisch verbinden met het voormalige kerkgebouw. De bruine kleur van de kruisjes op de gevel komt van de bruine bestaande kleur van de voormalige kerk.”, zegt Nicolas Raemaekers.