De stad Antwerpen schakelt een versnelling hoger in de energiestransitie en doet een beroep op een team bestaande uit Arcadis, Agence TER, TVK, Ingenium en atelier horizon om de overkapping van de ring te gebruiken als hefboom om CO2-neutraal te zijn tegen 2050.
Antwerpen wil met het overkappen van de ring niet alleen de leefbaarheid verhogen en de mobiliteit verbeteren, maar ook maximaal inzetten op de energietransitie en klimaatadaptatie. Het studieteam zal een concept ontwerpen om het water- en energiesysteem van de stad toekomstgericht te optimaliseren in functie van de nieuwe ringprojecten. Er wordt daarbij gefocust op drie thema’s: water & droogte, lokale opwekking van hernieuwbare energie en de ring als warmtetransportcorridor.
Waterplan voor omliggende wijken
Arcadis staat in voor de waterstudie en de studie hernieuwbare energie. In de studie worden opportuniteiten van het ringproject geïdentificeerd die een essentiële rol kunnen spelen om omliggende wijken klimaatbestendig te maken op vlak van intensievere regenbuien en langere droogteperiodes. Er dient een klimaatrobuust watersysteem voor de ring ontwikkeld te worden. Waterveiligheid, -bewustzijn, -beschikbaarheid en -kwaliteit zijn daarbij belangrijke pijlers naast mogelijke synergiën met energie.
Energie uit overkapping en geluidsschermen?
De infrastructurele elementen van de ring zoals overkappingen, geluidsschermen en ook de toekomstige ontwikkelingen rond de ring bieden heel wat kansen om lokale hernieuwbare energie te produceren. In de studie worden zowel opportuniteiten voor groene stroom als voor hernieuwbare warmte onderzocht en geëvalueerd ten opzichte van de toekomstige vraag.
Overkapte ring als warmtetransportcorridor
De voornaamste focus van Ingenium zal de ring als warmtetransportcorridor zijn om de diverse warmtebronnen rond de stad – haven, verbrandingsovens, rioolwaterzuiveringsinstallaties, industrie ... – te linken aan de diverse warmteafnemers, zoals de bestaande en nieuwe wijkwarmtenetten en grote gebouwcomplexen, in en rond de binnenstad en de omliggende districten.
Ook aandacht voor landschappelijke integratie
Agence TER en atelier horizon zorgen er als ruimtelijke ontwerpers voor dat de voorgestelde systemen en oplossingen inpasbaar en compatibel zijn met een kwalitatieve buitenruimte en met andere ruimtelijke noden zoals groen, recreatie enzovoort. De voorgestelde oplossingen worden uiteindelijk ook vertaald in randvoorwaarden en een toolbox voor de ontwerpteams van de ringprojecten.
De studie en het ontwerp zullen dus een beter inzicht geven in de huidige en toekomstige water- en energiehuishouding van de stad en de impact van en op de nieuwe ringinfrastructuur, en zo een helder kader creëren voor investeringen en ontwerp- en beheerkeuzes in de komende decennia.
Hendrik-Jan Steeman, expert Energietransitie bij Arcadis: “Met deze water- en energiesysteemstudie draagt het studieteam bij aan de realisatie van de ambities van de stad Antwerpen om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. We moeten de kansen benutten die zich met de heraanleg van de ring aanbieden, om ook het water- en energiesysteem in deze omgeving toekomstgericht en duurzaam om te vormen. Door de positie van de ring midden in de stad is dat gebied uitermate geschikt om een centrale rol te vervullen. Heel wat omliggende stadswijken kunnen gekoppeld worden aan nieuwe, klimaatvriendelijke water- en energienetwerken. De ambities zijn hoog, want naast innovatie en duurzaamheid, wordt ook veel belang gehecht aan de ruimtelijke kwaliteit en de landschappelijke integratie van deze systemen in de omgeving. Door slimme ontwerpoplossingen wordt het nuttige aan het aangename gekoppeld.”