Studiebureau Arcadis begeleidt stad Antwerpen met de uitrol van een stadsbreed warmtenet om de stad duurzaam te verwarmen tegen 2050.
90% van de warmte die Antwerpen vandaag gebruikt, komt uit fossiele brandstoffen zoals stookolie en gas die een grote negatieve impact hebben op het klimaat. Daarom zoekt de stad naar duurzame en betaalbare alternatieven om de klimaatambities van 2050 waar te maken. Aan de hand van het ‘Klimaatplan 2030’ wil Antwerpen deze verduurzaming al versnellen en de uitstoot tegen 2030 met de helft verminderen vergeleken met 2005. Daarvoor wordt onder meer gerekend op een duurzaam warmtenet gevoed met restwarmte.
Het duurzame warmtenet zal de restwarmte van grote industriële bedrijven en warmte uit bijvoorbeeld afvalwater via een ondergronds netwerk transporteren en verdelen naar de gebouwen in de stad. Tegen 2030 zal Antwerpen zo het equivalent van 33.500 woningen duurzaam kunnen verwarmen. Met de nabijheid van de haven, waar zich de grootste chemiecluster van Europa bevindt, heeft Antwerpen de sleutel in handen om dit warmtenetwerk op grote schaal uit te rollen. Een primeur voor België op deze grootte.
Arcadis, dochterbedrijf Over Morgen en AKD namen in 2020 de regierol in handen. "Samen bekijken we hoe een groot deel van de stad van een warmtenet voorzien kan worden. Daar horen vraagstukken bij zoals het bepalen waar de beste plaats is om zo’n warmtenet aan te leggen, welke types gebouwen al dan niet worden aangesloten en welk marktmodel en beleid gebruikt wordt om de toegang tot het net te regelen Als trajectbegeleiders stellen we een ‘roadmap 2030’ op voor de implementatie van dit complexe warmtenetprogramma en voorzien we ook technische en juridische expertise voor de Stad", klinkt het.
Locatie en beleid
Antwerpen definieerde eerder negen pilootzones met een hoge kansrijkheid voor warmtenetten. Op basis van deze pilootzones werden warmteclusters bepaald die voor 2030 ontwikkeld zullen worden; het eerste net zal zich uitstrekken van het noorden van Antwerpen tot de wijken Luchtbal en Rozemaai. Door nu al rekening te houden met grote geplande infrastructuurwerken kan in een latere fase ook langs de Ring een warmtenetverbinding worden aangelegd.
Arcadis en Over Morgen begeleiden alle partners om tot de juiste investeringsbeslissingen te komen en samen met de stad werken ze ook een kader uit voor het gehele warmtenetbeleid in Antwerpen. Dit beleid moet duidelijk maken wie de warmte kan gebruiken, wat de voorwaarden zijn en hoe nieuwe projecten in de toekomst kunnen aansluiten op het warmtenet. Deze afnemers zullen de eerste jaren voornamelijk grote gebouwen zijn.
Met dit duurzame en stadsbrede warmtenet zal Antwerpen in 2030 het equivalent van 33.500 woningen duurzaam kunnen verwarmen en wordt de basis gelegd om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Door het gebruik van restwarmte biedt dit warmtenet meer energiezekerheid en stabielere prijzen. Het warmtenet van Antwerpen zal een voorbeeld zijn voor andere steden die hun ambities rond klimaatneutraliteit willen waarmaken.