Archipel en Oostendse erfgoedvereniging verzetten zich tegen afbraak zwembad Oostende en pleiten voor herbestemming

“Volledig afbreken of volledig laten staan? Groene oase of bruut beton? Mooi of lelijk? Daar gaat het niet over. Wel over het behouden van de essentie: een tijdsbepalend, iconisch, modernistisch, baanbrekend gebouw uit 1976. Een gebouw dat de openheid, soberheid in materialen, luchtigheid, echtheid, eenvoud en verbondenheid van de tijdsgeest eind jaren 60 en 70 uitdrukt”, klinkt het op de persconferentie die Archipel en Dement Oostende woensdag organiseerden naar aanleiding van de hernieuwde sloopplannen van het Oostendse stadsbestuur.

Het gebouw is tijdgenoot van het Centre Beaubourg (1977) (Piano-Rogers) in Parijs, en een vertegenwoordiger van een belangrijke internationale architectuurstroming ‘brutalisme’, verwijzend naar zichtbeton, béton brut, met iconische voorbeelden van Le Corbusier in Marseille en India, maar ook in België vertegenwoordigd door onder meer de kapel van Kerselare (Lampens), het cultuurcentrum in Dilbeek (Hoppenbrouwers), een kapel in Harelbeke (Stynen), een cultuurcentrum in Knokke en Dworp (Felix), een administratief centrum in Gentbrugge (Felix), dat nu herbestemd wordt, enz.

De Vlaamse architectuurvereniging Archipel samen met de Oostendse erfgoedvereniging Dement stellen dan ook met de slopingsdreiging van het zwembad de vraag of in Oostende elk historisch bepalend gebouw moet wijken. “In 1998 werd ook diezelfde vraag gesteld i.v.m. het kursaal dat het nippertje gered werd door een actie. In 1972 hebben de ontwerpers van het zwembad de Koninklijke Gaanderijen moeten redden”, klinkt het.

“Laten we in Oostende de uitdaging aangaan: het verduurzamen en herwaarderen van historische gebouwen die de identiteit van de stad mee bepalen. Laten we de toekomst van de identiteit van Oostende niet alleen afhangen van zijn toeristische-, entertainment- en consumptiewaarden. Maar ook door het respect voor zijn geschiedenis, dat zich vertaalt in zijn bijzonder patrimonium.”


Zwemhal wordt stadshal

Vanuit deze interesse willen Archipel en Dement opkomen voor het behoud van de essentie van dit Oostends historisch bepalend gebouw dat tot het stedelijk geheugen behoort, met name de zwemhal, en deze herbestemmen als stadshal. De oproep tot herbestemming van het brutalistische gebouw wordt gesteund door onder meer huiscolumnist van architectura.be Filip Canfyn, architectuurcriticus Marc Dubois, Paul Robbrecht en voormalig Vlaams Bouwmeester bOb Van Reeth.

Concreet houdt het voorstel in om de nevenconstructies en de zwemkuip te verwijderen en dan met geringe ingrepen een potentiële stadshal te creëren, toegankelijk op de begane grond, en met daarrond een nieuwe groene ruimte. Deze betaalbare stadshal op een unieke plaats kan volgens de initiatiefnemers een een caleidoscoop van wisselende functies voor jongeren en ouderen, Oostendenaars en toeristen huisvesten, met errond een belangrijke groene ruimte die de verbinding maakt met de Koninklijke Gaanderijen, het Thermae Palace Hotel en het Koningspark. Assistent-architecten Marie Vandevyver en Laure Provoost maakten tekeningen om de visie te illustreren (zie boven). Ook 3D-filmpjes op het Youtube-kanaal van Archipel tonen de mogelijkheden van de stadshal als sociale ontmoetingsplaats.

Voor Archipel zou Oostende hiermee grenzen kunnen verleggen in de richting van duurzaam hergebruik van constructies en circulaire economie. Alle informatie over deze campagne en de petitie kan je hier terugvinden.