Architect Wim Goes verbouwt tweehonderd jaar oude boerderij met behulp van VMZINC

Helende architectuur

Een boerderij uit 1798 die op de Erfgoedlijst staat renoveren en deze daarenboven  voorzien van een aanbouw in een landbouwzone waar complexe regelgevingen gelden… Het is op het eerste gezicht geen geschenk dat je als architect van Stedenbouw krijgt. En toch is het een kolfje naar de hand van architect Wim Goes. “Ik geloof effectief dat je als architect op een helende manier met gebouwen kan omgaan”, zegt Goes. “Zo heb ik de buitenkant van de boerderij volledig intact gehouden en wit gekalkt. Ook voor de nieuwe aanbouw heb ik eigenlijk ‘louter’ voortgebouwd op hetgeen reeds aanwezig was. Al heb ik daarvoor wel heel inventieve technieken gebruikt.”

“Vroeger woonde in de boerderij een kunstenaar die achter de woning een grote hangaar gezet had en koterijen tussen de twee in. Conform de regelgeving moest ik voor de aanbouw sowieso de bestaande volumes behouden, maar ik ben nog een stap verder gegaan. Ik ben echt vertrokken vanuit de interne logica van een hangaar en de boerderij. Dus eigenlijk dicteerde de bestaande structuur de nieuwe architectuur en het materiaalgebruik.”

Een edel en tijdloos metaal

“Binnenin de aanbouw heb ik open ruimtes gecreëerd, maar aan de uiterlijke structuur van de hangaar en de boerderij heb ik niet geraakt”, gaat Goes verder. “Voor de gevel- en dakbekleding was zink een evidente keuze. Ten eerste omwille van de zeer lage hellingen. Pannen bijvoorbeeld waren daardoor uitgesloten. Ten tweede is een hangaar eigenlijk niets anders dan een metalen structuur met daarin open ruimtes en moesten we van Stedenbouw ook de bestaande materialen – vroeger was de hangaar bekleed met metaalplaten – herhalen. Hier vroeg het type architectuur dus zelf om een edel materiaal zoals zink dat de tijd goed trotseert.”

Anthrazinc

“Ik koos voor het zwart van ANTHRA-ZINC omdat het in mooi contrast staat met de witte boerderij en zwart zich bovendien perfect in het uitgestrekte landschap integreert. Dankzij dat spel met wit en zwart creëer je als architect een dubbele spanning: tussen de boerderij en de aanbouw, maar ook met het terrein waarop ze staan. Want de boerderij was aanvankelijk een landschapseigen gebouw – dat nu door de witte kleur met de omgeving contrasteert – , terwijl de aanbouw juist een vreemde indringer is in de landbouwgrond – en er nu dankzij zijn zwarte kleur juist perfect in opgaat.”

VMZ Sinus profiel

“Inzake techniek zou VMZ Staande naad wellicht de veiligste keuze zijn, maar dan zaten we met een residentiële connotatie, terwijl ik juist die gevoelswaarde van de hangaar duidelijk tot uitdrukking wou brengen. Hangaars associeer je automatisch met golfplaten. Kies je voor een edeler metaal als zink, dan kom je automatisch bij VMZ Sinus profiel uit, zowel voor de gevel als voor het zadeldak.

Voor mij als architect was het dus een logische keuze, maar voor VMZINC en voor Cu Zn Dakwerken blijkbaar niet (lacht). Zij schudden eerst wat meewarig het hoofd vermits VMZ Sinus profiel normaliter enkel voor gevels gebruikt wordt en ook enkel voor gevels is ontwikkeld. Maar ik wist uit mijn stage in Australië bij Glenn Murcutt, die in 2002 nog de Pritzker Architecture Prize gewonnen heeft en die enorm bedreven was in het vertalen van zink in een basic ‘barakke’ architectuur naar een hedendaagse – Australische én universele – context, dat het perfect mogelijk zou zijn.”

Onderhuidse irrigatiekanalen

“Wim heeft zowel mij als de mensen van VMZINC aanvankelijk inderdaad wat moeten overtuigen van de haalbaarheid van het project”, geeft Patrick Hertecant, zaakvoerder van Cu Zn Dakwerken, toe. “Maar dat deed hij perfect. De waterhuishouding met VMZ Sinus profiel op een zadeldak leek mij aanvankelijk problematisch, maar samen met VMZINC hebben we een maquette op ware grootte gemaakt om alle knooppunten te kunnen analyseren en de baan van elk mogelijk druppeltje te kunnen volgen en bestuderen. Wim Goes wou ook niets omplooien of er bijvoorbeeld L-profielen onder steken, maar dokterde als het ware onderhuidse irrigatiekanalen uit. Niet de makkelijkste of meest evidente manier van werken, maar het resultaat is tiptop.”

Bron: 'Architect Wim Goes gebruikt VMZ Sinus profiel voor dak en gevel', VMZINC at Work: informatie -en inspiratiemagazine over gevel- en daktoepassingen in VMZINC, 4, januari (2015).