Architecten in webinar architectura.be: “Kritisch omgaan met duurzaamheidslabels”

Redactiebureau Palindroom en architectura.be hielden op 7 januari met ondersteuning van Medialife twee webinars waarin duiding werd gegeven bij het whitebook dat ze uitbrachten na een bevraging die ze vorig jaar hielden bij meer dan 174 kleine en grote Vlaamse architectenbureaus. Bedoeling van de enquête en het whitebook was een beter beeld te geven over hoe het best wordt gecommuniceerd naar architecten en hoe zijn dat zelf het liefste doen. Zeven architecten namen – coronaproof – plaats rond de gesprekstafel in De Silo in Hasselt, waar Rik Neven, zaakvoerder van Redactiebureau Palindroom en architectura.be, met hen de meest opvallende resultaten besprak.

Het eerste webinar ging over de communicatie ván architecten en over labels en BIM en daarvoor schoven Eef Van Meer van OM/AR, Stefaan Evers van a2o architecten en Dirk Driesmans van Q-BUS Architectenbureau aan. Wat zij te vertellen hadden over hun eigen communicatie brachten we al in een eerder artikel, maar ook toen het ging over labels en BIM vielen er enkele interessante passages te noteren.

“BREEAM eigenlijk interessanter dan labels”

Zo was een opvallende conclusie uit de enquête dat naast kwaliteitskeurmerken als BENOR en ATG ook duurzaamheidslabels als Cradle to Cradle, FSC, PEFC en levenscyclusanalyses of LCA’s steeds belangrijker worden bij de materiaalkeuze van architecten. “Echt verrast ben ik daar niet door”, zei Evers. “Wij zijn daar met ons bureau niet maniakaal mee bezig maar we proberen wel altijd op een verantwoorde manier materialen te kiezen. Dat de labels voor duurzaam hout zo aan belang winnen, is natuurlijk ook doordat er vandaag nu eenmaal vaker met hout wordt gebouwd dan vroeger. Ook wij leggen nu meer de focus op houtskeletbouw en CLT.”

Van Meer vindt wel dat er nog altijd kritisch moet worden omgesprongen met producten die zo’n duurzaamheidslabel dragen. “Je moet je nog altijd afvragen waarom een product dat label precies kreeg. Die oefening blijf je best maken.”

“Daarom vind ik BREEAM bijvoorbeeld een betere indicatie om te weten of je te maken hebt met een duurzaam product”, vond Driesmans. “BREEAM geeft aan waarom een bepaald product duurzaam is en hoe het scoort op afzonderlijke duurzaamheidscriteria. Het is voor jonge fabrikanten ook niet altijd haalbaar die labels te behalen en net daarom moeten we kritisch zijn, want mogelijks is hun product toch ook gewoon heel duurzaam.”

Interessante kijkersvraag

“Controleren jullie op de werf of de voorgeschreven producten wel degelijk worden gebruikt?”, wilde een kijker weten. “Labels worden wel vaak voorgeschreven, maar ik merk als fabrikant dat, hoewel er wel offertes worden gemaakt met de juiste producten, de uitvoerder vaak toch iets anders gebruikt.”

“Het is superbelangrijk dat wat je voorschrijft ook effectief wordt gebruikt”, vindt Driesmans. “Het zou ook oneerlijke concurrentie zijn als je in overheidsopdrachten een duurzaam product voorschrijft, maar uiteindelijk toch iets wordt toegepast dat minderwaardiger is.”

Van Meer: “Na het controleren van de technische fiche en de stalen is het op dat vlak toch wel aan de aannemer, vind ik.”

Meer BIM, betere communicatie

De volgende grafieken gingen over het gebruik van BIM bij architecten. 50% van de architecten maakt nog geen gebruik van BIM. Maar Driesmans stond vooral versteld van de antwoordverdeling op de vraag of de respondenten concrete plannen hebben zich (verder) te verdiepen in BIM. “Ik vind het frappant dat 40% die niet heeft. De digitale evolutie gaat immers zo snel. Ze is wie BIM niet gebruikt nu al aan het inhalen. Iedereen moet beseffen dat toepassingen op het BIM-model die zullen ontstaan nog veel belangrijker zijn dan het BIM-model zelf. Fabrikanten voorzien die toepassingen of apps nu al en gaan dat alleen maar meer en meer doen. Architecten die nog niet nadenken over BIM riskeren absoluut zeker de boot te missen.”

Het dient wel gezegd dat Driesmans een denkfout maakte. Die 40% hoeft immers niet volledig te komen uit de 50% die aangaf nog geen gebruik te maken van BIM. De vraag luidde: ‘Bent u van plan zich (verder) te verdiepen in BIM?’ Wie negatief heeft geantwoord op die vraag, is mogelijks nu al wel gewoon BIM-gebruiker, maar zonder plannen om er nog meer over te leren.

Driesmans: “Omdat nog niet alle partners bezig zijn met BIM, wordt het volle potentieel van BIM vandaag helaas nog niet benut en verloopt alles een pak minder efficiënt. Zo moeten wij vandaag ook nog altijd een klassieke meetstaat afleveren, bijvoorbeeld. Dan zijn we op twee sporen aan het werken en dat kost tijd en geld.”

Evers: “Dat klopt. Wij zijn twaalf jaar geleden begonnen met BIM en hoewel we vandaag nog vaak werken met klassieke schetsen en maquettes, zijn onze eerste tekeningen wel altijd een BIM light-versie en we zien dat de communicatie tussen alle partners daardoor een pak vlotter verloopt.”

Met onder meer de opvallende vaststelling dat de keuze voor BIM-software regiogebonden lijkt – al had niemand daar echt een verklaring voor – de vraag of BIM schaalvergroting bij architectenbureaus in de hand werkt en BIM-modellen van fabrikanten vs. generische BIM-modellen kwamen nog meer interessante zaken aan bod in het eerste webinar, dat u via deze link kan herbekijken

Het tweede vindt u hier. Het whitebook downloaden, kan dan weer via deze link.

Zelf een webinar organiseren? Redactiebureau Palindroom en Medialife staan u graag inhoudelijk en technisch bij.