Architectencongres NAV: Kunnen barema's soelaas bieden?

“Diverse studies tonen aan dat bouwkwaliteit, geleverd door architecten, opnieuw centraal komt te staan en dat het financiële aspect niet langer allesbepalend is. Dat impliceert dat we ook de noodzakelijke middelen moeten krijgen om onze taak van openbare dienstverlening en bescherming van de consument uit te voeren en te garanderen. Ik ben dan ook voorstander van een wettelijk vastgelegd basistakenpakket waaraan een ereloon gekoppeld is, wat concurrentie op basis van kwaliteit mogelijk maakt – conform de benadering van de Duitse HOAI’s, die een ondergrens vastleggen voor taken van openbare orde, zodat je daarvoor een financiële garantie in handen hebt”, vertelde Marnik Dehaen, voorzitter van de nationale en de Vlaamse raad van de Orde van Architecten.

"Barema’s kunnen ook tegen de architect gebruikt worden"

Niet zaligmakend

De andere twee sprekers tijdens het tweede panelgesprek van de dag, NAV-voorzitter Kati Lamens en ingenieur-architect Lorenzo Van Tornhaut, bleken veel minder fan te zijn van barema’s. “Ik vind de discussie over barema’s een beetje naast de kwestie: we zouden beter de onverenigbaarheid en het monopolie aanpakken”, aldus Van Tornhaut. “Ze zijn hoe dan ook niet zaligmakend, want architecten zullen dan misschien wel trachten om het verschil te maken door een andere gratis dienstverlening aan te bieden, zoals begeleiding van klanten in de toonzaal. Minimumbarema’s acht ik eventueel wel haalbaar, want dan wordt degene die erin slaagt om efficiënter te werken daar ook voor beloond.”

Risico op misbruik

Eenzelfde geluid hoorden we bij Kati Lamens: “Als je een referentiekader voor basistaken vastlegt, riskeer je in het geval van een te vage beschrijving dat slimme bouwheren er misbruik van zullen maken door de opdracht zeer breed te formuleren. Een ander gevaar is dat de opdrachtgever ons de beste koop laat zoeken, waarop we dan onze barema’s moeten toepassen, zodat we in eigen vel snijden. Barema’s kunnen dus ook tegen de architect gebruikt worden. Het probleem ligt bij onszelf: we slagen er niet in om onze workload goed te berekenen en onszelf te verkopen. Veel opdrachtgevers willen financiële zekerheid, en dat zit ‘m deels in een goede erelooninschatting van de architect, zodat de kans op meerkosten minimaal is.”