Architecturale geveloplossingen voor nieuw NAVO-hoofdkwartier

Basisprincipes van de architectuurwedstrijd waren flexibiliteit, functionaliteit, uitbreidingsmogelijkheden, militaire veiligheid versus fire safet, Life Cycle Cost en duurzaamheid (van recyclage van afvalmateriaal over groendaken tot slabcooling en zonnepanelen). Het ontwerp van TV SOM – ASSAR Architects voorzag enerzijds in acht langwerpige en vier korte kantoorvleugels, die insnijden in een centraal atrium. Anderzijds zijn er de volledig beglaasde gevels, die symbool staan voor de transparantie en de openheid van de alliantie. Het gebouwencomplex huisvest ambassades van 29 naties. In 2004 werd gastland België door de NAVO aangesteld als bouwheer. Recent werd het afgewerkte, middelhoge gebouwencomplex overgedragen aan het bondgenootschap. 

Schaalgrootte én detaillering 

“Het uitzonderlijke aan dit project is de combinatie van de schaalgrootte en de talloze technische detailleringen bij de uitvoering. Dit project was evenwel in de voorbereidende studiefase in al zijn facetten zeer grondig ge-engineerd en uitgewerkt”, aldus Koen Vandersmissen, CEO van Limeparts. Dit Genkse bedrijf haalde als eerste Belgische onderneming het Qualisteelcoat label in huis. “Het feit dat we dit project konden binnenhalen, is het resultaat van meerdere factoren: onze goede introductie bij de grotere architecten- en ontwerpbureaus, onze ervaring met grootschalige meerjarenprojecten zoals bv. AZ Jan Palfijn, Cour de Justice (LUX), Gerechtsgebouw Hasselt, onze ATG-certificering en onze hoogkwalitatieve producten.” 

Industrial Infrastructure & Staff Center 

Limeparts voerde het project uit in drie grote loten. Naast de gevelbekleding van de HQ (het hoofdkwartier), het Industrial Infrastructure gebouw (infrastructuur) en het Staff Center (sportfaciliteiten), stond Limeparts, dat behoort tot de bedrijvencluster rond de Limburgse ondernemer Jos Vaessen, ook in voor de wandbekleding van de HQ en het atrium. De gebouwen Industrial Infrastructure en Staff Center bevinden zich achteraan de site en staan los van het hoofdkwartier. Het lastenboek voorzag dat de gevels van deze gebouwen moesten bekleed worden met gegalvaniseerde nagelakte staalplaat van 2 mm dik, in de vorm van langwerpige rechte panelen met een breedte van 3 meter en een hoogte van 0,6 m. Het werd een combinatie van niet-geperforeerde (het grootste gedeelte) en geperforeerde panelen (een beperkt gedeelte). Vermits ook alle deuren en uitsparingen (voor badgelezers, camera’s etc.) uit hetzelfde materiaal vervaardigd werden, was een optimale coördinatie uiterst belangrijk, zowel in de prefabricage in de ateliers als bij de montage op de werf. Alle panelen werden in de ateliers van Limeparts gepoedercoat in een grijze kleur (RAL 9006) en vervolgens op de werf gemonteerd. 

Aluminium voor zwembadfaciliteiten 

De expertise en de ervaring van Limeparts zorgden ervoor dat het Limburgse bedrijf ook een deel van de binnenbekleding van de zwembadfaciliteiten (Staff Center) mocht uitvoeren. Hier opteerden de architecten en de bouwheer voor geperforeerde aluminium gevelpanelen. Omwille van akoestische redenen werd voor bepaalde stukken binnenwand voor een geperforeerde uitvoering gekozen. 

Technieken naadloos geïntegreerd 

De zijgevels van de wings zijn volledig beglaasd, de dakbedekking bestaat uit een zinken uitvoering. Het overkoepelende atrium zelf is 250 meter lang, 40 meter hoog en 30 meter breed. De montage van de gevelbekleding van dit atrium werd opgesplitst in drie loten. Als uitvoerder was Limeparts zowel bij de bekleding van de zijkanten van de wings, als bij het verbindende gedeelte betrokken. “Vooral de binnenbekleding was een vrij complexe zaak omdat de afwerking hier zeer gedetailleerd en uitvoeringstechnisch zeer kritisch was. Zo werden in de HQ micro-geperforeerde akoestische panelen geïnstalleerd onder de vier trappenhallen waarin verborgen luiken (voor technieken, brandslangen, brandblussers…) naadloos geïntegreerd werden. Toch loopt de belijning van de panelen perfect door. De buiten- en de binnenzijde van de trappen en de sassen zijn eveneens uit hetzelfde materiaal vervaardigd, in RAL 9006 en RAL 9007 uitvoeringen”, aldus Vandersmissen. 

Duizend en één details 

In het project verwerkte Limeparts meer dan 26.000 m² stalen en aluminium gevelpanelen. “Hiermee is het NAVO-gebouw het grootste gevelbekledingsproject dat Limeparts ooit realiseerde. Vooral wat de binnenafwerking betreft, lag de afwerkingsgraad zeer hoog. Onder meer omwille van de vele detailleringen waarmee reeds bij de prefabricage in onze ateliers rekening moest worden gehouden”, aldus Vandersmissen. 

Planning is heilig 

In een dergelijk grootschalig project is planning het sleutelwoord. “Ik heb alle vertrouwen in de knowhow van ons bedrijf en onze medewerkers. Maar bij de uitvoering van een dergelijk grootschalig project zijn niet alle parameters vooraf bekend, wat een grote mate van flexibiliteit van de betrokken bouwbedrijven vraagt”, aldus Vandersmissen. “Bovendien gebeurt het plaatsen van de gevelbekleding meestal pas op het einde van het bouwtraject. Vertraging opgelopen door collega’s, in voorgaande fases van de planning, verandert niets aan de opleveringsdatum. Ook de logistieke planning was zeer strikt: elke levering moest enkele dagen vooraf aangemeld zijn vooraleer ze kon worden toegelaten op de bouwsite. Om op de werf toegelaten te worden, werd elke persoon, elke dag, zowel bij het binnengaan als bij het vertrek, gescreend. Een pluspunt van een grote bouwsite: we beschikten over een eigen stockageruimte, waar onze producten – zonder risico op beschadiging – konden worden gebufferd.”