Ceci n’est pas un hôpital! De geest van René Magritte waait niet alleen door het verléden van Knokke-Heist. Ook het net geopende AZ ZENO oogt surrealistisch, zwevend boven het landschap. De uitdaging voor Ingenium? Door het ontwerp en de keuze van de technieken de comforteisen van een eigentijds zorgconcept integreren in de futuristische architectuur.
Bovenop het standaardcomfort in een ziekenhuis wilde de bouwheer een ‘healing environment’ creëren, die niet alleen de zorgomgeving voor de patiënten maar ook de werkomgeving voor het personeel naar een hoger niveau tilt. De ambities lagen dus niet enkel hoog op visueel vlak. Ook voor de technieken waren innovatieve en duurzame oplossingen een must.
“Daarom hebben we op basis van het programma van eisen in de conceptfase de technieken op comfortvlak tot in detail uitgewerkt en uitgetest aan de hand van doorgedreven simulaties,” vertellen Nikolaas Boucquey en Bram Schietgat van INGENIUM. “Verwarming en koeling gebeurt via koelplafonds. De verspreide straling geeft een aangenamer gevoel dan inblazing van lucht of radiatorwarmte. Het klimaat kan per kamer afzonderlijk worden ingesteld. Zonnewering, multimediasystemen en wifi en 4G-dekking binnenin het volledige ziekenhuis zorgen voor een comfort ‘comme chez soi’. Een performant en redundant datanetwerk maakt vlotte en efficiënte communicatie op zorgvlak mogelijk. Ook voor de toegankelijkheid van het gebouw werd optimaal comfort vooropgesteld. Op basis van trafiekstudies werd een systeem uitgewerkt waarbij de gebruiker bij aankomst eerst de bestemming kiest en daarna de best passende lift automatisch opent.”
ASHRAE guideline 0-2013
Het is belangrijk dat de installatie uit de conceptfase tijdens de uitvoering zó wordt gebouwd dat ze na oplevering niet alleen blijft voldoen aan de comforteisen, maar ook efficiënt kan worden beheerd. Ingenium pakt dit gestructureerd aan, met een eigen methodiek die gebaseerd is op de ASHRAE guideline 0-2013. De bijzonder complexe installaties in het gebouw wordt door een ervaren commissioning expert grondig gemeten en getest, gecontroleerd en gedocumenteerd tegen de oplevering. Ook aan het onderhoud van de verschillende uitrustingen wordt aandacht besteed, zowel op het vlak van bereikbaarheid als wat onderhoudsnoden en –intervallen betreft.
Na de ingebruikname zal de focus van de Technische Dienst van AZ ZENO liggen op het comfort van de patiënten en medewerkers, en de beheersing van de technieken daarrond. De overkoepelende technische uitrustingen worden beheerd door een externe partij. Via het gebouwenbeheersysteem zal INGENIUM de installaties vanop afstand monitoren om de bouwheer bij te staan in de opvolging, verbetering en optimalisering van het comfort. “Ook met change management werd rekening gehouden. Het gezondheidsbeleid van de toekomst zal minder ziekenhuiskamers tellen. In AZ ZENO zal de ombouw voor alternatief gebruik makkelijk en efficiënt kunnen gebeuren, zonder impact op het comfort. Ziekenhuizen die deze evolutie niét voorzien, zullen hun concurrentiepositie in de markt verliezen,” vertelt Nikolaas Boucquey.
De grote complexiteit van een ziekenhuis maakt een integrale en gestructureerde aanpak van het ontwerp, de bouw en de commissioning van de technieken noodzakelijk. AZ ZENO is een schoolvoorbeeld van de combinatie van deze visie met de meest vooruitstrevende architectuur.