Een nieuw onderkomen maar ook een opmerkelijk voorbeeldproject, dat is waar mede-initiatiefnemers en medegebruikers VIBE en Pixii reikhalzend naar uitkijken. In opdracht van Ethical Property ontwierp B-architecten, dat als primus uit de ontwerpwedstrijd kwam, een bio-ecologisch passief kantoorgebouw op de Turnhoutsebaan, op de site voor het EcoHuis Antwerpen (EHA). Het ontwerpteam bestaat naast B-architecten uit Cenergie, Util, LAND en Daidalos – Peutz.
Groene ontmoetingsplek
Mundo-a wordt een kantoorgebouw dat zich situeert boven het pleintje gelegen voor het huidige EHA. Het gebouw is ontworpen als een brug tussen beide wachtgevels. “Op deze manier werken we de straatwand aan de Turnhoutsebaan af, blijft het EHA toch zo zichtbaar mogelijk en vermijden we structurele vermenging met de ondergrondse metro-infrastructuur,” klinkt het bij B-architecten.
“We volgen met Mundo-a letterlijk de contour van de beide wachtgevels. Dit levert een zo compact mogelijk bouwvolume op,” stelt B-architecten. Alle kantoorprogramma’s en bijhorende diensten liggen op 4 bijna identieke verdiepingen. De verdiepingen zijn per twee verbonden met een grote ontmoetingsruimte. Daar kunnen alle gebruikers van Mundo-a elkaar op een informele manier ontmoeten. De dakverdieping bevat enkel een technische ruimte.
Het kloppende hart van de site voor Mundo-a en EHA wordt het groene EcoPlein. Dit groene voorplein sluit aan op alle omliggende functies: de kantoren voor Mundo-a, het EHA met zijn Eco-café, de polyvalente zaal en het kinderdagverblijf. Het EcoPlein is de ontmoetingsruimte bij uitstek voor alle gebruikers van de site maar ook voor de bewoners van Borgerhout.
Houten vakwerkstructuur
Om tegemoet te komen aan de vraag naar maximaal gebruik van bio-ecologische materialen, koos B-architecten ervoor om een gebouw te ontwerpen zonder structureel staal of beton. “De hoofdstructuur van het project Mundo-a bestaat uit drie vakwerkliggers die de overspanning maken over de volledige breedte van het gebouw, zo'n 30m. De ruimte op het gelijkvloers is volledig vrij van kolommen. De vakwerken zijn samengesteld uit balken en kolommen van gelammeleerd hout. Tussen de vakwerken liggen houten sandwichvloeren, die bestaan uit parallelle balken met aan beide zijden een houten plaat. Deze vloeren, met een dikte van 50cm, maken een dwarse overspanning van twaalf meter. Technieken kunnen in deze vloeren verwerkt worden. Op die manier is de ruimte tussen de vakwerken volledig open en is de ruimte daartussen volledig vrij in te vullen. Deze uitermate flexibele structuur geeft de bouwheer de mogelijkheid bedrijven te huisvesten van 2 tot 40 personen. In extremis zou bij wijzigende omstandigheden de functie zelfs kunnen wijzigen,” legt B-architecten uit.
Naast materialisatie en flexibiliteit is ook de technische invulling belangrijk volgens het bureau. “Het uitgangspunt was hierbij om eerst de energievraag tot een minimum te beperken door te opteren voor een passieve schil. De resterende energievraag wordt gedekt door een warmtepomp met bodemwisselaar die zowel kan koelen als verwarmen. De afgifte bestaat uit vloerverwarming en plafondkoeling. Voor de ventilatie wordt een centrale luchtgroep met warmtewiel geplaatst. Deze levert een variabel debiet afgestemd op de vraag van de kleinst mogelijke entiteit. Door een slim ontwerp wordt de architecturale flexibiliteit doorgetrokken tot de technieken waardoor een optimaal comfort verwezenlijkt kan worden onafhankelijk van de gekozen indeling.”
Natureplus-label
VIBE Studie&Advies zal voor een intensieve ondersteuning van het ontwerpteam instaan wat betreft keuze van materialen en constructies. VIBE wil immers dat het gebouw een demonstratie biedt van verschillende bio-ecologische materialen en constructietechnieken.
Zo zal het gebouw bestaan uit bouwmaterialen die het internationale natureplus-label behaalden indien ze beschikbaar zijn. Andere beslissingsfactoren voor VIBE zijn: streekeigen materialen, hout met FSC- of PEFC-label, materialen met gesloten kringloop, minimalisering van het aandeel plastics en materialen gebaseerd op petrochemische grondstoffen en een volledige afwezigheid van beton. Hiermee wil VIBE aantonen dat een kantoor van 2.000 m2, in tegenstelling tot wat men algemeen aanneemt, helemaal niet noodzakelijk beton hoeft te bevatten. Uit gebouwanalyses blijkt volgens VIBE immers dat beton de zwaarste milieu-impacten heeft in een constructie. VIBE Studie&Advies wil waar nodig ook extra LCA-berekeningen maken en de koolstofopslag van het gebouw en de gebouwonderdelen narekenen.
Gerelateerde dossiers
Met medewerking van
Onze partners