De shortlist van de World Architecture Festival Awards is zopas bekendgemaakt. Drie Belgische projecten maken kans op de internationale architectuurprijs: Site Van Oost in Schaarbeek (DDS+), de gevangenis in Haren (EGM architecten + B2Ai) en de passiefschool A la croisée des chemins in Neder-Over-Heembeek (B2Ai).
Het World Architecture Festival vindt dit jaar plaats van 4 tot 6 december in Amsterdam. Maar liefst 534 projecten uit zeventig landen haalden de shortlist, waaronder ook drie Belgische projecten. B2Ai, dat vorig jaar een WAF Award in de wacht sleepte voor AZ Zeno i.s.m. AAPROG+BOECKX, is twee keer genomineerd. Voor DDS+ is het al de derde nominatie op rij, na Ilot Sacré en Rive Gauche.
Site Van Oost
Dit project maakt kans op de award in de categorie ‘Completed Buildings – Schools’. Site Van Oost maakt integraal deel uit van een breder Duurzaam Gemeentelijk Ontwikkelingsplan voor Schaarbeek, dat mikt op de herwaardering van het rijke 19e-eeuwse architecturaal erfgoed en de stadsvernieuwing van de gemeente. Met het gemengde programma bestaande uit een Franstalige en een Nederlandstalige school, elk met een kleuter- en lagere schoolafdeling, voor een totaal van 900 leerlingen, een sporthal en 11 appartementen – wil het project de woonwijk voorzien van uitgebreide openbare diensten en het woningaanbod uitbreiden. De schoolgebouwen beantwoorden aan de criteria van passiefbouw.
De bel-etagewoningen aan de Van Ooststraat werden gerenoveerd en omgebouwd tot appartementen, die onafhankelijk functioneren ten opzichte van de publieke functies op de rest van de site. De vroegere toegang tot de brouwerij biedt nu toegang tot de scholen en de sporthal. Aan de Navezstraat ligt een tweede toegang, waar het nieuwe schoolcomplex een nieuwe invulling geeft aan een ‘leemte’ in de bestaande gevelrij. De kleurrijke deuren springen in het oog en geven een eerste glimp van de speelse wereld van de achterliggende school.
Passiefschool A la croisée des chemins
In dezelfde categorie als DDS+ is ook deze school van B2Ai genomineerd. In deze school is men helemaal afgestapt van het rechthoekige klasmodel waar de leerkracht centraal staat. De klaslokalen zijn L- vormig en worden rond een gemeenschappelijke ruimte gepuzzeld. De focus ligt niet op de reproductie van kennis, maar op een proactieve groepswerking onder het motto: “Kinderen leren meer van elkaar dan van de leerkrachten.”
De school is in elk detail opgevat als een stimulerende omgeving die de zintuigen prikkelt en individuele talenten helpt ontplooien. Het is een stukje natuur in het stedelijk weefsel, met een kleuterschool voor 312 leerlingen, een basisschool voor 576 leerlingen, een sporthal en een buitenaanleg die uitnodigt tot ontdekken en verkennen. De verschillende ruimtes zijn aangepast aan de leeftijdsgroepen. De organisatie, de circulatie, de typologieën van de klassen en de materialen zijn voor elke ruimte individueel bekeken en aangepast aan de individuele noden.
Gevangenis Haren
Dit project prijkt op de shortlist in de categorie ‘Future Projects – Civic’. Op het 15 hectare grote terrein realiseert de Regie der Gebouwen ca. 116.000 m² gebouw dat plek biedt aan 1.190 gedetineerden. Op het complex komen onder meer twee arresthuizen en een strafhuis voor mannen, een gesloten en een open instelling voor vrouwen, een ziekenhuis, een observatieinstelling, een psychiatrische afdeling, een medisch centrum, een sportcomplex, een werk- en opleidingsatelier en een bezoekfaciliteit. Het ontwerpteam creëerde een innovatief ‘gevangenisdorp’ met diverse kleinere prettig ogende gebouwen die in omvang, vorm en materialisatie verschillen. De afwisseling in beeld en schaal reflecteert de opzet van een regulier dorp.
Tegen de bouw van het omvangrijke gevangeniscomplex was beroep aangetekend bij de Raad van State. In juni 2019 zijn de beroepen verworpen en kan de Regie der Gebouwen de geplande werken voortzetten.