BBA 2022 Groepswoningbouw: nominatie voor Ilot Fontainas (B612 architectes)

Ilot Fontainas, dat in 2019 werd opgeleverd naar een ontwerp van het Ukkelse architectenbureau B612, is een complex dat beantwoordt aan de stedelijke behoeften van onze tijd. Als drijvende kracht achter de heropleving van de omliggende buurt (Van Artevelde, in hartje Brussel) keert dit project het principe van het klassieke gesloten bouwblok om via een ‘poreuze’ typologie die de creatie van groene stedelijke ruimtes mogelijk maakt. De contextuele integratie wordt niet alleen verzekerd door de bebouwing, maar ook door de bijzondere interactie met de publieke ruimte. Dit maakt dat er een veerkrachtige collectieve woonomgeving ontstaat, gegroepeerd rond gemeenschappelijke, publiek toegankelijke tuinen. Ook OLM, Ney & Partners en MK Engineering zijn betrokken bij het project, dat is genomineerd voor de Belgian Building Awards in de categorie Groepswoningbouw.

Het project draagt bij tot de economische ontwikkeling van de wijk, versterkt de sociale cohesie en bevordert de zachte mobiliteit. Het waardeert de achtergestelde buurt op via een doordacht bouwprogramma (een café-restaurant met twee bouwlagen dat het park verbindt met de voetgangerszone in het stadscentrum, een grote polyvalente zaal, 57 middelgrote, sociale, rolstoelvriendelijke en studentenwoningen met gemeenschapsruimtes en twee minicrèches). Alle gebouwen, die geconcipieerd zijn naar het beeld van monolithische rotsformaties, zijn bekleed met vezelcement en voldoen aan de passiefnorm.

 

Eindeloze interactie met het park

Dankzij de atypische geleding van de bouwvolumes krijgt het aangrenzende park van meer dan 10.000 m² alle ruimte om zich te ontplooien. Het is zowel een binnengebied als een openbaar park, dat fungeert als doorsteek én ontmoetingsplaats voor bewoners, bezoekers en passanten. De architecten van B612 legden de nadruk op de wisselwerking tussen privé- en publieke ruimtes. Ook de openbare tuinen, gemeenschappelijke moestuinen en sportterreinen dragen bij tot de creatie van een gemeenschapsgevoel.

 

Inventiviteit in overvloed

Het architectenteam gebruikte al zijn inventiviteit om innovatieve technische en architecturale oplossingen uit te werken, te beginnen met de schuine wanden van de gebouwen, die de uitzichten en perspectieven vergroten en een besloten gevoel vermijden. Bovendien maakte dit vernuftige ontwerp het eveneens mogelijk om de technieken op het dak aan het zicht te onttrekken en de rotsachtige volumes te verfijnen.

De sporthal, die twee niveaus bestrijkt – er wordt gesport op het dak en in de kelder – is een bouwkundig hoogstandje, vertelt Li Mei Tsien, architecte en medeoprichtster van het bureau B612. "De zaal op kelderniveau, die bestemd is voor wedstrijdsporten, is ondergedompeld in de grondwaterspiegel. Ze bestaat uit een omhulsel van secanspalen die het netwerk van prefabbalken ondersteunen en een eerste waterdichte barrière vormen, aangevuld met innovatieve technologieën op het vlak van soepele gedraineerde bekuiping, volgens de codes van de British Standard 8102 voor de realisatie van waterdichte kelders voor publieke functies (naar het voorbeeld van de Londense musea langs de Theems). Het interieur is vervolgens afgewerkt met een geluidsabsorberende houten bekleding."


Focus op duurzaamheid

"We hebben rekening gehouden met allerlei uitdagingen op het vlak van duurzaamheid en circulariteit, met name door resoluut gebruik te maken van prefabelementen en lokale en natuurlijke bouwmaterialen", legt het architectenteam uit. "De isolatie, structuur en gevelbekleding zijn volledig demonteerbaar. De technieken zijn gecentraliseerd en vereenvoudigd met het oog op omkeerbaarheid."

Bovendien is alles in het werk gesteld om al het regenwater op de site en de daken van de gebouwen op te vangen via beplante externe greppels, waarna het gebruikt wordt voor de bewatering van het groen, in de bodem dringt of verdampt. Er is ook bijzondere aandacht besteed aan de inrichting van het park, met functionaliteit en biodiversiteit als primaire criteria.

Ilot Fontainas demonstreert de ruime mogelijkheden van collectieve woningbouw. Aangezien de bebouwing strategisch gepositioneerd is rond een binnengebied, dat zowel het zenuwcentrum van het complex als een ontmoetingsplaats voor de buurt vormt, biedt dit project een compleet bouwprogramma en een infrastructuur die het gemeenschapsleven en de sociale cohesie bevorderen. De gebouwen, die voldoen aan de passiefnorm, springen in het oog met hun schuine wanden, maar zijn tegelijk optimaal geïntegreerd in het park, wat bijdraagt tot de verfraaiing van de gemeenschappelijke ruimtes.

Bron: B612 architectes
Deel dit artikel:
Onze partners