-
![]()
© André Nullens
In de stedelijke dichtheid van Vorst verweefde BOB361 architects een volumetrie van 59 passiefwoningen en een kinderdagverblijf met de ecologische openbare ruimte voor traag verkeer. Het ontwerp vertrekt vanuit de zoektocht naar de perfecte integratie in de omgeving en de sociale context. De inplanting van vier nieuwe gebouwen is zorgvuldig gekozen om drie kleinschalige bouwblokken te vormen. Door de centrale groene ruimte over te dragen naar het publieke domein, gaven de ontwerpers de open ruimte aan de buurt als alternatieve rustige route voor traag verkeer en groene verblijfsruimte. Het landschapsontwerp was in handen van Ontwerpbureau Pauwels. Ook de studiebureaus Lavreysen, RCR en Daidalos Peutz drukten hun stempel op het project, dat is genomineerd voor de Belgian Building Awards 2022 in de categorie Groepswoningbouw.
Nieuwe projecten hebben wel vaker de neiging om bouwblokken af te sluiten en zo ‘gated communities’ te creëren die enkel toegankelijk zijn voor de bewoners zelf. BOB361 architects besloot voor dit sociale woningbouwproject in Vorst het tegenovergestelde te doen: vier nieuwe gebouwen werden zorgvuldig ingeplant in drie kleinschalige bouwblokken rond een centrale groene ruimte die – na veel overtuigingskracht - is overgedragen naar het publieke domein. De inplanting van de gebouwen werd ingegeven vanuit de directe context door het aansluiten op de bestaande wachtgevels en het afstemmen van de hoogtes van de bouwblokken op de omgeving. Bovendien werd de site ook maximaal ontwikkeld als schakel in een groter stedenbouwkundig geheel, door het creëren van publieke passages voor zacht verkeer en (semi-)publieke groene ruimtes.
Integratie van architectuur en stedelijke ontwikkeling
De opstelling en organisatie van de volumes zorgen ervoor dat de binnenzijde van het bouwblok tot een publieke ruimte wordt omgevormd. De nieuwe functies van deze passieve constructie laden de publieke ruimte op. Ze bestaat uit een variëteit aan open ruimtes met verschillende privacy-gradiënten: naast private tuinen zijn er stedelijke pleinen, een publieke ecologische tuin met wadi’s en wilde bloemen, een esplanade voor traag verkeer met bomen en semipublieke moestuinen. Er wordt een connectie gelegd met de bestaande publieke ruimte en infrastructuur. Het project toont zo een ecologische ontwikkeling met veel aandacht voor doorlaatbare en natuurlijke open ruimtes, waarbij architectuur en stedelijke ontwikkeling integraal ontworpen zijn. Op deze manier maakten de ontwerpers een coherent geheel van gebouwen en landschap dat zowel bewoners als passanten zich kunnen toe-eigenen.
Waterbeheer
De publieke ruimte speelt ook een belangrijke rol in het waterbeheer van de site. Piekdebieten van overstortwater worden vermeden door buffertanks met vertraagde afvoer en de wadi’s in de gemeenschappelijke groene zone laten de vertraagde verdamping en/of infiltratie van regenwater toe. In samenwerking met de landschapsarchitect werden deze elementen geïntegreerd in een afwisselende omgevingsaanleg.
Passiefbouw
De materiaalkeuzes werden gemaakt op basis van hun NIBE-klassering. Het project voldoet ook aan de passiefnorm. De gebouwen worden zeer goed geïsoleerd, PV-panelen werden geïnstalleerd op de daken en de woningen zijn voorzien van ventilatiesysteem D met warmteterugwinning met zeer hoog rendement. De gebouwen hebben elk een centrale verwarmingsinstallatie in plaats van individuele verwarming. Met dit sociale woningbouwproject heeft het ontwerpteam ernaar gestreefd een zo hoog mogelijke energiebalans te halen met een beperkt budget.
Onze partners