BBA 2024 / Company Building Award: Waterbouwkundig Laboratorium (Architecten Achtergael)

De site van het Waterbouwkundig Laboratorium in Borgerhout was een onsamenhangend geheel van verschillende te krap geworden gebouwtypes met ertussen onaantrekkelijke restruimten. Dit resulteerde in een moeilijke samenwerking tussen de verschillende afdelingen. Om het bestaand gebouw, dat vastgesteld is als bouwkundig erfgoed, te renoveren en uit te breiden met extra werkplekken en publieke ruimtes werd er een wedstrijd georganiseerd. Architecten Achtergael kwam als winnaar uit de bus en zorgde voor een stevige renovatie van het Waterbouwkundig Laboratorium.

De site naast het Te Boelaerpark in Borgerhout was toe aan vernieuwing: de paviljoenen waren erg verouderd en er was geen samenhang tussen de gebouwen. In het ontwerp van Architecten Achtergael werden enkele gebouwen behouden en met behulp van een nieuw gebouw met elkaar verbonden tot een kantoorcluster die de connectie maakt met de modelbouwhallen.

Door de grote omvang van het programma van eisen, namelijk extra werkplaatsen en meer publieke functies, en de beperkte vrije ruimte, besloot het ontwerpteam om gedeeltelijk bovenop de bestaande gebouwen te bouwen. Zowel op vlak van architectuur, stabiliteit en technieken zorgde dit voor een uitdaging om de L-vormige kantoorlus als een vanzelfsprekendheid te laten ogen.

Publiekstoren

Op het binnenplein bouwde de aannemer een toren van 26 meter hoog. In deze toren bevindt zich het onthaal, de bibliotheek, een auditorium en een cafetaria. Dit transparante en gearticuleerde volume werkt flexibel en onafhankelijk. Door de oorspronkelijke toegang te verplaatsen naar de centrale toren, opent de site zich naar de buurt en krijgt het complex een duidelijk gezicht.

Ook op gebied van stabiliteit is de toren opmerkelijk. Het auditorium hangt vast aan de trappenkern, die volledig opgetrokken is uit ter plaatste gestort beton, en steunt aan de andere zijde op slechts één kolom. Daarnaast beschikt de publiekstoren ook over een ondergronds niveau waar de technische ruimtes en het archief huisvest.

Betonkernactivering

De verbindende ingreep structureert en differentieert de vrijgekomen open ruimte: de kantoorcluster omsluit een rustige binnentuin en de publiekstoren bakent een publieke groene strook af. Het bestaand patrimonium werd verbeterd en opnieuw ingezet, maar ook nieuwe technologieën inzake energiehuishouding kregen hun plekje. Alle halen kregen nieuwe geïsoleerde daken en waar mogelijk is paste de aannemer betonkernactivering toe.

Groene plek in residentiële stadswijk

Het ontwerpteam hield rekening met de bezorgdheden van de buurt. De beperkte hoogte en de centrale positie van de toren voorkomen ongewenste beschaduwing. Samen met de renovatie van de bestaande gebouwen en een aangepaste omgevingsaanleg sloot het gebouw naadloos aan bij de omgeving.

Deel dit artikel:
Onze partners