Ryhove Urban Factory, een project van TRANS architectuur | stedenbouw kreeg een eervolle vermelding in de categorie New Way of Working op de Belgian Building Awards. Na decennia van geleidelijke expansie, waarbij loodsen en kantoren aan elkaar werden geschakeld zonder onderliggend masterplan, was de site van het maakwerkbedrijf Ryhove geëvolueerd tot een warrig en inefficiënt conglomeraat. Een gedeelte van het bestaande complex werd afgebroken om plaats te maken voor een nieuwbouw die wordt ingezet om de site te herstructureren, de logistieke activiteiten te organiseren en bijkomende kantoor-, parkeer- en atelierruimte te creëren.
Centraal op de site wordt een laad-en loszone omarmd: de plaats waar de vrucht van het werk - de afgewerkte producten - wordt opgehaald om geleverd te worden bij de bestemmeling. Het zwaartepunt van het gebouw valt daarmee samen met een open ruimte.
De atelierruimtes worden herschikt en verbouwd om beter aan te sluiten op de nieuwe organisatie. De bedrijfssite is geëvolueerd naar een goed functionerend ensemble. De structurele elementen van het gebouw – geprefabriceerde betonnen kolommen en CLT-panelen - worden naar buiten geschoven en vrijgespeeld om een nadrukkelijke rol op te nemen in dialoog met de context. Een traveemaat van vijf meter, de maat van een klein rijhuis, wordt aangewend om de straatgevel te geleden. Het gebouw wordt bekroond met een vertrouwd zadeldak, dat dwars op de straat vermenigvuldigd wordt en daardoor industriële allure krijgt. Binnenin wijkt de grote schaal terug. De werkplekken hernemen opnieuw de maat van het rijhuis.
Het project plaatst de werkruimtes rond de logistieke laad-en loszone die via grote ramen door de werknemers kan worden gevolgd. Daarmee is er een duidelijk zicht op de productieactiviteit en ontstaat er een mentale link tussen het bureauwerk en het geproduceerde werk. Het wordt duidelijk dat iedereen binnen een organisatie werkt waar iedereen samenwerkt en een belangrijk deel van de schakel vormt.
Domestiek dak
Het is een werkruimte met een ‘domestiek dak’. In plaats van een traditioneel verlaagd plafond werkt iedereen onder een markant hellend dak met majestueuze spanten. De dakvorm doet denken aan die van een huis. Mensen werken vaak graag van thuis uit omdat het karakter van de werkomgeving in niets doet denken aan een neutraal kantoorgebouw. In dit project wordt deze huiselijke sfeer opgeroepen.
Landschapskantoor
De werkvloer is een gezoneerd landschapskantoor. Door gebruik te maken van middelhoge kasten worden werkzones gemaakt die visueel tot maximaal vier werknemers groeperen. Op de kasten werd een laag glazen paneel geplaats dat de zone verder aflijnt. Indien men gezeten is, werkt men in kleine groep. Zodra men rechtstaat zijn de andere werkzones zichtbaar. Daarmee wordt een mooie tussenoplossing geboden voor het in contact brengen van verschillende werknemers die niet in een overmaats landschapskantoor terechtkomen.
Samenwerken
Iedereen neemt plaats onder hetzelfde dak, ook de CEO. Er zijn geen muren, deuren of andere barrières meer tussen verschillende werknemersprofielen. Iedereen werkt in weze samen. Het continu doorlopende hellende dak is daarvan het symbool.
Duurzame ingrepen
Het project is volgens de ontwerpers een pioniersproject inzake sociale duurzaamheid: door het bedrijfsgebouw niet te verhuizen uit de stad, maar integendeel nog te bestendigen op de binnenstedelijke locatie blijft het bedrijf bereikbaar voor kwetsbare groepen in de samenleving, zoals mensen met een beperking. Als gevolg van deze centrumlocatie is het project optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer, te voet en de fiets, waardoor het dagelijks energieverbruik om het bedrijf te bereiken drastisch wordt gereduceerd.
Verder is het project is Cradle-To-Cradle bedacht: het werd ‘geassembleerd’ uit geprefabriceerde elementen die optimaal kunnen worden herbruikt. De CLT-panelen, betonbalken en kolommen zijn zonder schade demonteerbaar. Uitermate weinig afval werd gegenereerd bij de realisatie van het project, dankzij de modulaire opbouw. Het project doet tevens een beroep op een ventilatiesysteem D met warmteterugwinning, condensatieketel op gas, ledverlichting, daglichtsturing, PV-panelen en een zonneboiler.
Over de Belgian Building Awards
De jury van de Belgian Building Awards bestond uit 9 architecten, journalisten en publicisten: Rita Agneessens (Linklab), Laure Bertrand (LRarchitectes), Eric Cloes (Ik ga Bouwen), Marc Dubois (architectuurrecensent), Lionel Lhoir (Focus Archi), Rik Neven (architectura.be), Philippe Selke (architectura.be), Arnaud Tandt (NAV en Febelcem) en Marnik Dehaen (waarnemend jurylid namens de Orde van Architecten).
De Belgian Building Awards zijn een initiatief van Batibouw dat voor de uitwerking een beroep doet op Redactiebureau Palindroom en architectura.be. Verder wordt ook nauw samengewerkt met de Orde van Architecten en Ik Ga Bouwen & Renoveren, (Sanoma).