BEAUFORT24 | ARCHITECTURA’S TOP 5. at Rest (Selva Aparicio)

Het werk van Selva Aparicio is geen individuele verwezenlijking, maar is tot stand gekomen met en door de inwoners van Nieuwpoort. Voor dit werk maakte ze afgietsels van handpalmen. Ze verzamelde er honderden in Nieuwpoort, bij jong en oud. De kunstenaar ging langs in rusthuizen en de lokale kaartersclub, maar ook bezoekers van de lokale markt en toevallige passanten lieten hun handafdruk vereeuwigen. In de bronzen lijnen kunnen we levenslijnen, maar net zo goed nerven van bladeren lezen. De 4.400 bronzen tegeltjes werden individueel gegoten, technisch een heus huzarenstukje. Samen lijken ze wel een aaneengenaaide quilt te vormen. Het is onmogelijk om nog te achterhalen wie welke tegel vorm gaf.

Omhuld door handen

Er is plaats voor twee of drie personen om te zitten, te rusten, te mijmeren, met zicht op de vijver van het Provinciedomein Koolhofput. Pas wanneer je in het kunstwerk zit, word je letterlijk omhuld door alle handen. Je voelt je als het ware omhelsd. De hele compositie ademt verbondenheid, zowel over de generaties heen als met de omgeving. Het werk leidt je binnen in een andere wereld, een andere ervaring. Wat op het eerste gezicht enkel mooi oogt, heeft ook een donker randje en doet ons stilstaan bij wat we herdenken. De mensen die hun handafdrukken nalieten, zullen na verloop van tijd niet meer onder ons zijn, zoals ook de natuurelementen de tegeltjes zelf zullen doen verweren en de lijnen doen vervagen. De dood is hier ook letterlijk niet veraf: de omgeving van de Koolhofput was het oorlogsfront van de Eerste Wereldoorlog. De titel ‘at Rest’ heeft verschillende betekenislagen. Enerzijds verwijst deze naar het ter plaatse tot rust kunnen komen, op deze intieme locatie, anderzijds ook naar het verstrijken van de tijd en de dood. En er is ook het ter plaatse rust uit het soldatenjargon.

Selva Aparicio is een interdisciplinaire kunstenaar, die werkt op het snijvlak van installaties en sculpturen. Haar werken draaien rond de idee van herinnering, intimiteit en rouw. Ze is geboren en opgegroeid in de bossen van het natuurpark Serra de Collserola, waar ze van kindsaf aan inspiratie vond in de natuurlijke omgeving, de cyclus van het leven en de veranderende seizoenen. Ze werkt vaak met vergankelijke materialen, zoals krekelvleugels, oesterschelpen, menselijke kadavers en pluizenbollen van paardenbloemen. Haar werk heeft iets weg van een uitgesponnen ritueel waar wisselende emoties resoneren in de gebruikte materialen.

Herdenkingsplekken

Te midden van een redelijk tumultueuze kindertijd, absorbeert Selva Aparicio (Selva is trouwens het Spaanse woord voor jungle, woud) een diep gevoel van rust in haar natuurlijke omgeving. Ze verliest haar beste vriend die op 15-jarige leeftijd verdrinkt in de rivier de Ebro en ziet vanaf dat moment het concept rouw als een sleutelfactor in haar werk als een directe noodzaak om de complexiteit van de dood te kunnen begrijpen. Haar kunst beweegt zich dan ook rond diepgevoelige kwesties van verlies en intimiteit, via kanalen die niet alleen mooi en poëtisch maar ook krachtig en transformerend zijn, zowel op individueel als op collectief niveau.

Naast haar grote zin voor herdenkingsplekken waar aandacht kan zijn voor verdriet, zijn haar vindingrijkheid en haar technische precisie integrale onderdelen van haar oeuvre. Daarbij heeft ze grote aandacht voor een duurzame aanpak, op sociaal en ecologisch vlak, en houdt ze bijzonder veel rekening met de omgeving waar elk werk terecht kan komen. Haar kunstwerken wekken een gevoel van herkenning op, zoals een zitbank of een windscherm en tegelijkertijd is er ook die vervreemdende stemming. Het is alsof je over generaties heen verleden en toekomst kan aanraken.