BEAUFORT24 | ARCHITECTURA’S TOP 5. Capsule (Maëlle Dufour)

De vorm van Capsule doet denken aan een opslagsilo of een bioreactor. Het werk ontstond na een residentie van de kunstenaar in de Avesnois in Noord-Frankrijk, een landbouwstreek waar het traditionele, halfopen bocagelandschap onder druk komt te staan. Nu is het werk opgesteld in de Moeren, akkerland dat werd ingepolderd in de 17e eeuw. Doordat deze gronden onder het zeeniveau liggen, worden ze bedreigd door de stijgende zeespiegel.

Silo als symbool

Zelf is Maëlle Dufour afkomstig uit een familie van landbouwers. Tot voor kort werden pesticiden nog veelvuldig en wijdverspreid gebruikt, als een wondermiddel om de productie veilig te stellen. Vandaag wordt uitgeweken naar biotechnologisch onderzoek om gewassen te modificeren, wat evengoed (ecologische) bezwaren oproept. Maëlle Dufour stelt onze menselijke drang tot volledige controle van de natuur in vraag, door de kunstmatigheid van de Capsule te laten contrasteren met het omliggende landschap.

Door het spiegelende oppervlak van de vierkante, glazen vlakjes vervormt en verwart het werk ons tegelijk. Als in een caleidoscoop zie je verschillende beelden naargelang je eigen positie. We worden geprikkeld om stil te staan bij wat vooruitgang en toekomst betekenen. In de ogen van de ontwerper Le Corbusier was de silo een ultiem symbool van vooruitgang en een essentiële vorm van architectuur. Een capsule is ook op te vatten als een tijdcapsule: we sturen die naar de ruimte of graven ze in voor toekomstige generaties.

Maëlle Dufour

Maëlle Dufour creëert ruimtelijke werken die de vernieuwingsdrang in het hart van voorbije, bekende en toekomstige tijdperken in vraag stellen. Ze onderzoekt sporen van het vooruitgangsdenken en denkt na over betekenislagen van de menselijke evolutie. De archeologie van het afval dat onze nalatenschap aan toekomstige generaties in vraag stelt, het levend geheugen van een maatschappij in verval en de veerkracht van de mens, zijn thema’s die vaak terugkeren. 

In haar oeuvre verschijnt een explosie van materialen met klei, modder of blauwe steen, keramiek, stof of afval, loden platen, rechthoekige spiegels of felrood geblazen glas. Het zijn soms monumentale ruïnes, maanachtige vulkaanlandschappen of smalle uitkijktorens. De fysieke confrontatie tussen haar werk en de toeschouwer is dan ook vaak ontwrichtend, waarbij de grootte en het gewicht van de stukken de menselijke schaal overstijgen of juist verkleinen en ons herinneren aan de kwetsbaarheid van ons eigen bestaan.