BEEL Architecten ontwerpt met CURAM baanbrekende healing environment voor geestelijke gezondheidszorg

In Ieper is de werf gestart van CURAM, een psychiatrische zorginstelling bestaande uit een gesloten afdeling (HIC - High Intensive Care) en een open afdeling voor verslavingsbehandeling. Het project is een realisatie van BEEL Architecten, met ondersteuning van Ney & Partners voor de structurele aspecten, SDK Engineering voor de technische installaties, en De Fonseca voor de akoestiek. CURAM moet een state-of-the-art faciliteit worden die niet alleen voldoet aan de functionele eisen van moderne gezondheidszorg, maar ook een omgeving biedt die bevorderlijk is voor het welzijn van zowel patiënten als personeel.

Bij CURAM staat de filosofie van het ontwerp centraal in het creëren van een harmonieuze relatie tussen geestelijke gezondheidszorg en architectuur. BEEL Architecten, het leidende architectenbureau voor dit project, benadrukt het belang van een 'healing environment' waarbij elke ontwerpbeslissing is gericht op het ondersteunen van het herstel en welzijn van de patiënten.

Deze filosofische benadering omvat een combinatie van analytische en synthetische processen, waarbij ervaringen uit het verleden en innovatieve concepten worden geïntegreerd om een ruimte te creëren die zowel functioneel als esthetisch bijdraagt aan de genezing. Het ontwerp stimuleert een positieve interactie tussen de omgeving en de gebruikers, wat essentieel is voor een faciliteit die intensieve zorg biedt.

Psychologische aspecten

De architectuur van CURAM is ontworpen met bijzondere aandacht voor ruimtelijke kwaliteit en gebruikerscomfort. Door de verticale stapeling van de afdelingen worden verschillende voordelen bereikt, zoals een compactere bouw en het behoud van bestaande groene ruimten. Dit ontwerp bevordert niet alleen de continuïteit van zorg tijdens de bouwperiode, maar maakt de campus ook autoluw door de vermindering van aparte satellietparkings.

De focus ligt eveneens op privacy, akoestiek en suïcidepreventie, waarbij specifieke bouwkundige maatregelen zoals het verhogen van het gelijkvloers en het blokkeren van bepaalde zichtlijnen worden toegepast. Dit alles weerspiegelt de diepgaande overweging van de architecten voor zowel de functionele als psychologische aspecten van het gebouwontwerp.

Strategische indeling

CURAM is specifiek ontworpen om de functionaliteit en het gebruik van de ruimtes optimaal te ondersteunen. Het complex omvat twee belangrijke afdelingen: High & Intensive Care (HIC) en De Wending 1, die elk zijn toegespitst op specifieke behoeften binnen de psychiatrische zorg. HIC biedt intensieve zorg aan patiënten die acute behandeling nodig hebben en is daarom strategisch geplaatst op het gelijkvloers voor gemakkelijke toegang en veiligheid.

De Wending 1, bedoeld voor cliënten die een minder intensief zorgtraject nodig hebben maar wel substantiële ondersteuning, is gesitueerd op hogere verdiepingen en ontworpen om een open en uitnodigende omgeving te creëren. Deze strategische indeling zorgt voor een functionele scheiding die de operationele efficiëntie verhoogt en de zorgverlening optimaliseert.

De architectuur en inrichting van elk van deze afdelingen zijn zorgvuldig overwogen om zowel de veiligheid als het welzijn van de cliënten te waarborgen. In de HIC zijn de leefruimtes centraal gelegen rond een beschermde buitenruimte, wat zorgt voor natuurlijke verlichting en bevorderlijk is voor de therapie. Voor De Wending 1 is gekozen voor een hoefijzervormige configuratie van de ruimtes, wat interactie en sociale cohesie onder de cliënten stimuleert. Deze doordachte ruimtelijke oplossingen dragen bij aan een therapeutische omgeving die niet alleen de fysieke maar ook de psychologische behoeften van de patiënten ondersteunt, een cruciaal aspect voor instellingen die zich richten op langdurige zorg en herstel.

Hout en beton

De keuze van materialen en constructiemethoden speelt een cruciale rol in de realisatie CURAM, waarbij duurzaamheid en esthetiek vooropstaan. BEEL Architecten heeft gekozen voor een combinatie van hout en beton, materialen die zowel functionele als visuele voordelen bieden. De houten gevels, met een subtiele groene tint, integreren het gebouw naadloos in de omliggende parkachtige setting en dragen bij aan de sfeer van rust en herstel.

Beton wordt gebruikt waar robuustheid vereist is, wat zorgt voor de noodzakelijke structurele integriteit. Deze materiaalkeuze weerspiegelt een bewuste beslissing om duurzaamheid en onderhoudsgemak te combineren met een warme en uitnodigende uitstraling, essentieel voor het welzijn van de cliënten.

Circulair bouwen

Naast de keuze voor specifieke bouwmaterialen, is er in het ontwerp van CURAM ook rekening gehouden met de principes van circulair bouwen. Dit houdt in dat er waar mogelijk gebruik wordt gemaakt van recyclebare en milieuvriendelijke materialen die in de toekomst eenvoudig kunnen worden hergebruikt of gerecycleerd.

Deze benadering draagt niet alleen bij aan de milieuverantwoordelijkheid van het project, maar zorgt ook voor een vermindering van de ecologische voetafdruk van het bouwproces. De toepassing van deze principes onderstreept het streven van het project naar een duurzame en toekomstbestendige zorgfaciliteit, waarbij zorg voor het milieu hand in hand gaat met de zorg voor de mentale gezondheid van de gebruikers.

Groene zones

In het ontwerp van BEEL Architecten ligt grote nadruk op milieubewust bouwen en het integreren van groene ruimtes binnen de zorgfaciliteit. Het behoud van bestaande bomen en de inrichting van het 'Groen Hart' - een centrale groene oase – is exemplarisch voor hoe CURAM de natuurlijke elementen koestert en integreert. Deze groene zones zijn niet alleen belangrijk voor de biodiversiteit maar spelen ook een cruciale rol in het welzijn van de patiënten, door hen rustgevende en stimulerende buitenruimtes te bieden.

Verder is er in het CURAM-project bijzondere aandacht voor waterbeheer en energiegebruik, wat bijdraagt aan de algehele duurzaamheidsdoelstellingen. Het gebruik van geavanceerde isolatiematerialen, zonne-energie en systemen voor regenwateropvang zijn geïmplementeerd om de operationele impact op het milieu te verlagen.

Sociale interactie

Als nieuwbouwproject beoogt CURAM een diepgaande sociale en gemeenschapsimpact, die veel verder gaat dan alleen het bieden van medische faciliteiten. Het ontwerp en de functionaliteit van het gebouw zijn zodanig dat het niet alleen aan de zorgbehoeften voldoet, maar ook actief bijdraagt aan het welzijn en de sociale interactie van de gebruikers.

Speciale aandacht is besteed aan ruimtes die sociale binding en interactie tussen patiënten, bezoekers en personeel bevorderen. De verschillende leefgroepen, therapieruimtes en gemeenschappelijke gebieden zijn ontworpen om ontmoetingen te stimuleren en een ondersteunende gemeenschap te creëren. Dit aspect van het ontwerp is essentieel voor het bevorderen van herstel en re-integratie van patiënten in de samenleving, wat bijdraagt aan een holistische benadering van gezondheidszorg.

Rooming-in

Bovendien is in het CURAM-project specifieke aandacht voor inclusiviteit en toegankelijkheid, zodat het gebouw een veilige en verwelkomende omgeving biedt voor alle gebruikers. Toegankelijkheidsfeatures zoals brede gangen, geen drempels, en duidelijke bewegwijzering zorgen ervoor dat iedereen, ongeacht fysieke beperkingen, gemakkelijk kan navigeren.

Het project omvat ook speciale voorzieningen voor familieleden van patiënten, zoals rooming-in faciliteiten, wat het mogelijk maakt voor familie om dichtbij hun dierbaren te blijven tijdens het herstelproces. Deze benadering versterkt de banden tussen patiënten en hun families en ondersteunt een omgeving waarin zowel emotionele als fysieke genezing wordt bevorderd.

Bron: BEEL Architecten
Deel dit artikel:
Met medewerking van
Onze partners