BEELD/VERHAAL. Garden of Fine Arts in Kyoto door Tadao Ando (Gie Bresseleers)

Ma en mi

Tadao Ando ontwerpt dit openluchtmuseum naar het Japanse concept van “ma” (間, negatieve ruimte) en “mi” (み, positieve ruimte).  Deze begrippen zijn onmogelijk naar onze westerse denkwereld te vertalen. Het gaat hier niet om een lege ruimte, maar om het passend invoegen van verschillende ruimtelijke rustmomenten.

Ando maakt hier een typische Shinto Torii Gate niet met bamboe en hout  maar met betonnen kolommen, wanden en balken. Ze delen de ruimte op en leiden de zichten niet rechtlijnig maar kriskras. Met het doorlopen van de poorten wijzigen de taferelen.

Watervallen

De tentoonstelling bestaat uit een afwisseling van grote reproducties van Europese meesterwerken in keramische tegels. Gekleefd op wanden en vloeren worden enkelen constant overspoeld door kunstmatige watervallen. Het geluid van de watervallen over de wanden tot in de basins is indringend, overweldigend, oorverdovend,… Een totaalbeleving van horen en zien.

Spiritueel

Zijn we nu in een stad of in de natuur? Zijn we nu in een tuin of in een museum? Zijn we nu binnen of buiten? Hellingen en trappen leiden ons langs watervallen en -bekken naar de verschillende mozaïeken. Het beton splitst onze zichten. Deze afwisseling speelt met onze zintuigen: schaduw van vlakken en balken, reflectie van water en glas, geluid en echo van vallend water… Dit heeft iets tempelachtig, iets spiritueel. Kunst en architectuur zorgen voor een ontmoeting tussen west en oost.

De collectie

We dolen tussen het beton en bekijken vanuit verschillende hoeken de kunsttaferelen die steeds veranderen onder het glinsterend samenspel van water en zon.

Het museum toont 8 waterproof reproducties van Europese meesterwerken op keramische tegels: Het laatste Oordeel van Leonardo da Vinci, Het laatste Avondmaal van Michelangelo Buonarroti, de Waterlelies van Claude Monet, Op het Terras van Pierre-Auguste Renoir,…

De tand des tijds

Gebouwd in 1994 sluipen sporen van veroudering het project binnen. We zien het verschil tussen 2005 en 2014: Kalk tekent het beton en de keramiek … maar is dat juist ook niet wabi en sabi… of juist ook niet kintsugi zonder gouden randje?

Maar het indrukwekkend water en de tegenstelling tussen de romantische Europese kunst en de coole Japanse betonstructuur lokken.

Gehoor

De internationale dagen van het cochleair implantaat (25 februari) en van het gehoor (3 maart) vragen meer aandacht voor tijdige screening, baanbrekend onderzoek, betere hulpmiddelen en nauwgezette ondersteuning voor een leven in een horende wereld. Onze kleinzoon Onno, tweezijdig geïmplanteerd, geniet ten volle. Met alleen gebarentaal hoort hij hier niets.

Voor de symbolische toegangsprijs van ¥100 of € 0,62 beleven je oren hier een akoestische ”véritable promenade architecturale” van autodidact Tadao Ando die Le Corbusier als zijn leermeester ziet.

Gie Bresseleers is architect en fotograaf. In zijn columnreeks BEELD/VERHAAL verweeft hij fotografie en persoonlijke verhalen tot een unieke kijk op bijzondere projecten wereldwijd.