Beleving is een begrip dat steeds vaker terugkomt. Hierbij gaat het om hoe mensen een omgeving ervaren. Voor organisaties is dit een onderwerp waar ook steeds vaker over na wordt gedacht. Dit geldt niet alleen voor locaties waar mensen komen voor vermaak en entertainment, zoals pretparken en bioscopen. Ook binnen bijvoorbeeld kantoorgebouwen en vliegvelden staat beleving en de klantreis centraal. Bezoekers en personeel verwachten steeds meer van de omgeving waarin zij verblijven. De invloed van geur, kleur, geluid en licht begint zich ook steeds meer te verspreiden naar de sanitaire ruimte.
Organisaties besteden meer aandacht aan de bezoeker van een toiletruimte. Dit is logisch, omdat mensen gemiddeld vijf keer per dag van het toilet gebruik maken. Wanneer de toiletruimte positiever wordt ervaren, zorgt dit ook voor betere houding tegenover de organisatie, een sterkere intentie om het toilet te bezoeken en gunstigere beoordeling van de omgeving.
Geur
Geurmarketing is een vorm van zintuiglijke marketing waarbij een product- of merkbeleving en de totale beleving geoptimaliseerd wordt door het verspreiden van een aangename geur. 75% van de dagelijkse emoties worden veroorzaakt door geur. Geur kan onbewust aanzetten tot gedragsverandering. Geur is dan ook een belangrijk element voor de beleving van mensen en heeft een grote invloed op de atmosfeer.
Geur beïnvloedt het gevoel van hygiëne. Uit onderzoek blijkt dat als mensen een geur van citroen ruiken, zij meer de behoefte hebben om schoon te maken. Chloor geeft mensen een gevoel van hygiënisch schoon. Bloemengeuren die kruidig ruiken worden ook vaak in toiletruimten ingezet. Verschillende geuren kunnen worden gebruikt om de beleving te beïnvloeden. Filters die bepaalde geuren absorberen en geurconcepten die geuren verspreiden dragen hier aan bij.
Steeds meer organisaties beïnvloeden de geur in de omgeving om op die manier de atmosfeer te verbeteren, zoals het verspreiden van de geur door middel van een geurconcept of luchtverfrisser.
Kleuren
Kleuren zorgen bij mensen vaak voor bepaalde associaties. Het is belangrijk dat een kleur past bij de stemming van de bezoekers die zich in een ruimte bevinden. Kleuren leiden tot verschillende gevoelens. Zo wordt wit geassocieerd met hygiëne. En mensen voelen zich in groene en blauwe ruimtes kalmer en veiliger dan in rode ruimtes. Deze kleur zorgt voor meer stress en opwinding.
Onderzoek van Wiegersma en van der Elst (1988) toont aan dat de kleur blauw wereldwijd de meeste voorkeur krijgt. Vaak wordt door middel van folie een kleur toegevoegd aan de toiletruimte.
Geluid
Geluid in de vorm van muziek is ook een belangrijk aspect dat de atmosfeer in een ruimte beïnvloedt. De achtergrondmuziek in een winkel heeft veel effect op het aankoopgedrag van consumenten. Muziek zorgt er onder andere voor dat consumenten die moeten wachten in een rij minder geïrriteerd zijn. Dit kan een rij in de winkel zijn, maar ook een rij in de toiletruimte. Wanneer de omgeving en de muziek bij elkaar passen wordt de omgeving positiever ervaren dan wanneer de omgeving en muziek niet bij elkaar passen.
Wanneer de muziek past bij het imago van de organisatie, heeft dit ook een positief effect op de emoties van de consumenten. Wanneer muziek en geur samenhang vertonen, zal de bezoeker meer tevreden zijn, sterker toenaderingsgedrag vertonen, meer uitgeven en meer impulsaankopen doen.
Muziek kan ook op verschillende manieren worden ingezet. Namelijk via boxen in het plafond, maar tegenwoordig zijn er ook handdoekautomaten met een geïntegreerd beeldscherm. Dat maakt een combinatie van beeld en geluid mogelijk, om te communiceren met de bezoekers van de toiletruimte. Dat bevordert de interne communicatie, de veiligheid en de advertentiemogelijkheden.
Licht
Uit onderzoek blijkt dat de sterkte en kleur van het licht invloed heeft op het gedrag van mensen. Uit een experiment in een treinstation is gebleken dat mensen die reizen voor werk een voorkeur hebben voor blauw licht.
Ook is er onderzoek gedaan naar het gebruik van gekleurd licht op de werkvloer. Hieruit bleek dat in een werkruimte die rood was verlicht, minder fouten werden gemaakt. In een ruimte die wit was verlicht werden de meeste fouten gemaakt. Verder heeft Philips ook onderzoek gedaan naar de invloed van kleurlicht. Hieruit bleek dat blauw licht de winterdip kan wegnemen.