Belgische primeur: hologrammen op de bouwwerf

Xella was vijf jaar geleden reeds een pionier in Building Information Modelling (BIM)-processen, en heeft geen spijt van die keuze. “De clash control die BIM met zich meebrengt levert ons een kostenbesparing van 10 à 15 procent op”, zegt Jos Cox, CEO van Xella.

Maar het bedrijf heeft de uitgesproken ambitie om nog beter te doen. “Het produceren van onze op maat gezaagde pasblokken gebeurt nu al volledig geautomatiseerd vanuit het digitale model. Een robot verpakt die stukken in functie van de montage op de bouwwerf. Waarom zou het dan niet mogelijk zijn om een broertje of een zusje van die robot op de werf te plaatsen, om de wanden automatisch te monteren? De innovatie van vandaag is een belangrijke stap in die richting.”

Holografische lens

Xella en bouwbedrijf Vanhout lanceren mixed reality (MR) met holografische lens op de bouwwerf: een Belgische primeur. Deze technologie maakt het mogelijk om alle data van het BIM model op de bouwwerf in real-time beschikbaar te maken via de cloud. Bouwvakkers zijn hiervoor uitgerust met een helm en ingebouwde holografische lens.

VR, AR en MR

MR is een forse stap vooruit in vergelijking met eerdere technologieën als virtual reality (virtuele wereld opgebouwd uit computerbeelden, film of foto’s) en augmented reality (een reëel beeld verrijkt met hologrammen: Pokémon Go is wellicht bekendste voorbeeld van deze technologie). “MR is een uitbreiding van augmented reality, met een interactieve toets”, zegt Michael Van Tendeloo, Projectleader BIM & Digitization bij Xella. MR projecteert digitale elementen in de omgeving, vrijwel niet van echt te onderscheiden.

Met deze innovatie brengt Xella de digitalisering tot in het hart van elk bouwproject: de werf. “Tot nu toe stopte onze digitale samenwerking bij het opstarten van de werf. Het implementeren van de informatie uit de modellen op de werf kan echter enorme winsten opleveren”, zegt Van Tendeloo.

Cloud

Elk beeld kan holografisch worden getoond: video’s, foto’s, en uiteraard ook BIM-modellen. Xella bouwt eigen virtuele modellen op basis van de modellen die zij aangeleverd krijgen van de aannemer of architect, en stopt die in een cloud, gekoppeld aan logistieke informatie zoals passtuknummers. MR haalt die info op vanop een cloud en projecteert dit op de verschillende glaslagen van de lens.

Daardoor ziet de gebruiker de realiteit aangevuld met 3D-hologrammen. Dankzij de verschillende projectielagen krijgen die hologrammen de juiste diepte, zodat je op een vlak scherm ziet hoe ver iets van je af staat.

Multitasken

Uit eerdere testen die Xella uitvoerde met de holografische lens, kwamen aanzienlijke efficiëntiewinsten naar boven. “De technologie laat de mensen op de werf immers toe om te multitasken. Hun dagdagelijkse taken worden eenvoudiger: ze hebben steeds hun handen vrij, ze hoeven zich minder te verplaatsen en hoeven niet steeds naar een tekenboekje te grijpen (dat in grote projecten al eens durft uit te groeien tot een serieus boek). Ze hoeven ook niet meer te controleren of ze bijvoorbeeld aan de juiste kant van de muur staan, want de lens zorgt ervoor dat de muur automatisch gespiegeld wordt.”

Dankzij de MR kunnen de werkzaamheden beter vanop afstand gevolgd worden, en is het eenvoudig om online support tot op de bouwplaats te bieden. Bovendien worden de werkzaamheden geregistreerd, zodat alle betrokken partijen aan het eind van de dag weten wat al gedaan is en wat nog moet gebeuren.

Ondanks de vele mogelijkheden werkt de holografische lens geometrisch en visueel eenvoudig. De instapdrempel ligt laag, zegt Van Tendeloo: “Mensen met veel ervaring op de bouwplaats hebben vaak minder ervaring met innovatie digitale technologieën. We willen die mensen niet afschrikken. Liever stap voor stap te werk gaan dan meteen een tool met 1001 verschillende opties aanbieden.”

Vierde industriële revolutie

Voor bouwbedrijf Vanhout, de partner van Xella in dit project, is het belang van dergelijke innovatieve technologieën niet te onderschatten. Joeri Schellens, bestuurder-directeur bij Vanhout. “De zogenaamde ‘vierde industriële revolutie’ brengt een nieuwe manier van het organiseren van de productie met zich mee. Het is mede onze taak om de overgang richting nieuwe digitale technologieën mee te gaan begeleiden. Belangrijk is het besef dat digitalisering zal leiden tot een stijging van de productiviteit én de werkgelegenheid. Het is dus geenszins de bedoeling om mensen te gaan vervangen door die nieuwe technologie, maar wel om op snellere en efficiëntere wijze kwaliteitsvolle gebouwen neer te zetten tegen een lagere prijs.”