Bescheiden basisschool wordt architecturaal pronkstuk (dbv architecten)

Het was een emotioneel moment aan het eind van vorig schooljaar. Na meer dan zestig jaar trokken de juffen van Berkenbos de deur van het gelijknamige buurtkleuterschooltje definitief achter zich dicht. Deze zomer verhuisden ze hun hebben en houden naar de site van GBS Op Dreef in het centrum van Zelem, waar speciaal voor hen een fraaie nieuwbouw werd opgetrokken. Een grote stap vooruit, want ze beschikken er over vijf ruime kleuterklassen en een refter. Bovendien is er op de eerste verdieping een turnzaal van 515 m² ingericht, die na de schooluren kan worden gebruikt door lokale sportverenigingen of voor de organisatie van kleinschalige evenementen. Ook de buitenomgeving heeft heel wat te bieden. Zo beschikken de vijf klassen aan de zijkant over eigen terrasjes en vloeit de speelplaats over in een open, groene ruimte met een achterliggend speelbos. Kortom: de kleuters en hun juffen hebben er alles wat hun hartje begeert.

Intrigerend contrast

Het ontwerp van de uitbreiding is van de hand van dbv architecten, dat in visueel en ruimtelijk opzicht voor een contrasterende benadering opteerde. Aan de voorzijde staat de nieuwbouw los van de aanpalende basisschool met roodbruine metselwerkgevels en ook de materiaalkeuze springt sterk in het oog, zij het zonder een architecturale breuklijn te creëren. Hout en glas voeren de boventoon. Verticale Thermo Ayous-latten, die met verschillende onderlinge tussenafstanden zijn toegepast en zo een aantrekkelijke visuele bijdrage leveren aan het dynamische gevelbeeld, worden afgewisseld met grote raampartijen. De circulatiezones, zoals de verticale trappenhal en de verbinding tussen het bestaande en het nieuwe gedeelte, zijn dan weer bekleed met grijze vezelcementplaten. Aan de achterzijde is het gelijkvloerse niveau afgewerkt met een witte geperforeerde aluminiumplaat van 3 mm dik, inclusief kunstige figuurtjes van spelende kinderen. Aan de voorzijde zien we dit materiaal terugkeren als open structuur, ter afscherming van de kleuterterrassen. “Aangezien de school zich in een bosrijke omgeving bevindt, hebben we zowel binnen als buiten zoveel mogelijk natuurlijke kleuren gebruikt. Vandaar de keuze voor een gevelbekleding met houten latten – die het geheel ook veel minder zwaar doen ogen dan de sandwichpanelen van de buitenschil – en geel- en groentinten en houtaccenten in het interieur van de kleuterklassen”, vertelt Bertie De Gauquier, architect bij dbv architecten.

"We hebben alles uit de kast gehaald om het gebruikscomfort, de functionele mogelijkheden en de esthetische kwaliteiten te maximaliseren"

Significant niveauverschil

Hoewel het duidelijk de bedoeling was om een nieuwe architecturale beeldtaal toe te voegen, vormen de basisschool en de uitbreiding toch één geheel. Aan de achterzijde is de bestaande gevellijn doorgetrokken, beide gebouwen zijn intern met elkaar verbonden via een doorlopende gang en het gelijkvloers van de uitbreiding bevindt zich op hetzelfde vloerniveau als dat van de basisschool. Dit laatste is geen onbelangrijk detail, want er is sprake van een significant niveauverschil op het perceel. “De straat ligt ongeveer 3 meter lager dan het gelijkvloers en de achterliggende speelplaats. Bijgevolg rusten de twee kleuterklassen aan de voorzijde op witte stalen palen, die dankzij hun schuine positionering een speels effect creëren. Zo ontstaat er tevens een overdekte toegang annex speelplein op niveau -1”, aldus Katrien Van Moll, architect bij dbv architecten. “Op het gelijkvloers ligt de nadruk volledig op openheid. We hebben het ‘ganggevoel’ maximaal beperkt en ingezet op de realisatie van een transparante kleuterschool met veel licht en zicht naar de omgeving, zoals het drukbezochte kerkplein van Zelem. De sporthal is dan weer uitgerust met akoestische wanden, balbestendige en dimbare ledverlichting en een speciale vloer die niet moet worden afgedekt bij feesten of andere evenementen. Kortom: we hebben niets aan het toeval overgelaten en hebben alles uit de kast gehaald om het gebruikscomfort, de functionele mogelijkheden en de esthetische kwaliteiten te maximaliseren. De nieuwbouw is intussen enkele maanden in gebruik en de eerste reacties zijn uitermate positief!”

Bouwkundige bijzonderheden

Ook aannemer Schoofs kijkt met grote tevredenheid terug op dit prestigeproject. “Vooral omdat het enkele bouwkundige bijzonderheden in petto had”, vertelt projectleider Jan Rochus. “Denk aan de aluminiumbekleding van de kleuterklassen aan de achterzijde, die volledig op maat gemaakt is en geperforeerd is met verschillende diameters om de figuurtjes van de spelende kinderen zichtbaar te maken. Bovendien is het een gebouw met veel speelse hoeken en kanten, wat de nodige implicaties had voor de aansluitingen. We hebben het sanitair in het bestaande schoolgebouw verkleind en deels aangepast om een gang te kunnen creëren die naadloos doorloopt naar de nieuwbouw. Een ander aandachtspunt was uiteraard het niveauverschil op het terrein, dat onze werkzaamheden er niet bepaald makkelijker op maakte. Zo kostte het de nodige moeite om de sandwichpanelen op hun plaats te krijgen, aangezien de hoogtewerker soms schuin tegen de helling stond. Gelukkig is alles goed verlopen. De uitbreiding mag er zeker wezen en ook de bouwheer is zeer opgetogen met het eindresultaat!”