Brandtoren Kalmthoutse Heide: een constructie van thermisch verzinkt staal en hout

Wandelaars krijgen vanaf twee platforms een indrukwekkend vergezicht over de ‘Vlaamse steppe’. Het ontwerp kenmerkt zich door een spectaculaire eenvoud, dienend aan het landschap van de Kalmthoutse heide, met een comfortabele werkplek voor de brandwachters en een dynamisch uitzicht op de natuur.

Dynamische vakwerkconstructie

De basis van het ontwerp wordt gevormd door een bijzondere stalen vakwerkconstructie die is opgebouwd uit meerdere driehoeken, in een mos-grijze kleur. Het vakwerk is verdeeld in gelijke segmenten van steeds 6 meter hoog. Door de segmenten op een regelmatige manier ten opzichte van elkaar te verdraaien ontstaat een dynamisch beeld. Vanuit elke hoek is het silhouet van de toren daardoor anders.

Houten kern met penrose-achtig trappennetwerk

Binnen de stalen vakwerkconstructie vormen de trappen en platformen een houten kern die contrasteert met het stalen vakwerk. De trappen zijn afwisselend in alle windrichtingen georiënteerd. Het dynamische beeld dat dit oplevert doet denken aan de penrose-trappen van Esscher. De route naar boven is een belevenis op zich. Hierdoor ontstaan voor de toerist steeds wisselende uitzichten op de omgeving en kan het natuurschoon goed worden ervaren.

De borstweringen, balustrades en de brandwachtpost zijn afgewerkt met hetzelfde Accoya hout. Door te variëren in de dikte van de lamellen en hun onderlinge afstand, heeft de toren ondanks de grootte een verfijnde uitstraling. De kleur- en materiaalcombinatie van het hout en staal zorgt ervoor dat de toren zich goed voegt naar de natuurlijke omgeving.

Royaal zicht op de omgeving

Op 12 meter en 24 meter hoogte zijn er ruime uitzichtplatformen ontworpen, met borstweringen van verticale houten lamellen. Bovenin de toren is de post van de brandwacht te vinden op 30 meter hoogte. De comfortabele post is van alle gemakken voorzien en heeft een hoogwaardige afwerking. Het is de dagelijkse werkplek van de vrijwilligers van de Kalmthoutse Brandwacht. Boven de brandwachtpost staat de communicatiemast die reikt tot 42 meter hoogte. Binnenkort komen daar ook nog slimme camera’s bij die door middel van kunstmatige intelligentie automatisch bosbranden kunnen detecteren. Dit vult het werk van de vrijwillige Brandwacht aan.

Thermisch verzinken

De motivatie om verzinkt staal te gebruiken was tweeledig. Enerzijds biedt het een goede bescherming voor het staal op de lange termijn. Anderzijds is ook voor verzinkt staal gekozen vanwege de kleur. De hoofdconstructie heeft een groene kleur, en al het staalwerk daar binnenin (bv. de trappen, bordessen) zijn in de grijze kleur van het verzinkt staal. Zo ontstaat een fraai kleurcontrast in het bouwwerk.