Bruges Meeting & Convention Centre gaat open dialoog aan met de buurt (META + Souto de Moura)

De oude en gesloopte beurshal van Brugge werd ruim 50 jaar geleden (1966) opgetrokken als een tijdelijke constructie door Groep Planning. Toen het alsmaar duidelijker werd dat de beurshal bouwfysisch en programmatorisch niet meer aan de hedendaagse eisen voldeed, besliste Stad Brugge om een stadsvernieuwingsproject op te starten, waarmee de site een nieuwe dynamiek zou genereren in West-Brugge. Naast de bouw van een nieuwe beurshal - uitgebreid met een congresgedeelte - werd ook de volledige omgeving rondom het nieuwbouwproject opnieuw aangelegd.
 

“De ingang wordt gedomineerd door een indrukwekkende uitkraging die een overdekte inkom biedt. De zwevende luifel – zowel in de zomer als de winter een beschutte ontmoetingsplaats -– organiseert bovendien een geleidelijke overgang tussen het voorplein en de inkom van het gebouw", aldus Eduardo Souto de Moura. 

Wijkgericht en dynamiserend

Het architectenteam - Eduardo Souto de Moura en META architectuurbureau - levert een open en quasi obstakelvrije beurshal af waar allerhande evenementen - zoals beurzen, congressen, publieksevents en zelfs concerten - kunnen plaatsvinden. Tegelijkertijd kan het beursgedeelte door de glazen buitenwanden van de beurshal te openen, in het kader van events, omgevormd worden tot een publiek overdekt plein, toegankelijk voor alle passanten en integraal deel uitmakend van de buurt.

Beeldbepalende bomen

Het behoud van alle bestaande hoogwaardige bomen die het Beursplein sinds vele decennia typeren, was voor het stadsbestuur van bij de start van dit project een principieel uitgangspunt. Het ontwerpteam speelde daar met het ontwerp bijzonder handig op in: er werd een gebouw ontworpen dat zich integreert in de stad en een open dialoog aangaat met de buurt. De bomen zorgen hierbij voor een prachtige groene omkadering.
 
Beuken zijn bomen die doorgaans gevoelig zijn voor de wisselende bodemomstandigheden. Het projectteam is er tot ieders opluchting en tevredenheid in geslaagd om, samen met externe boomverzorgers en de dienst Openbaar Domein van Stad Brugge, alle volwassen bomen veilig en gezond door het werfproces te leiden.

Monumentaal en uitnodigend

Een bijzonder grote troef van het nieuwe gebouw is de functionele opdeling en de flexibele inzetbaarheid. Het beurs- en congresgedeelte zijn met elkaar verbonden via een gemeenschappelijke inkom, maar kunnen perfect onafhankelijk van elkaar én tegelijkertijd gebruikt worden. Terwijl de beurshal horizontaal georganiseerd is, geënt op de buurt en onmiddellijk toegankelijk van buitenaf, is het congresgedeelte verticaal gestapeld.

“De glazen sokkel rond de beurs connecteert direct met de stad, terwijl het uitnodigende dakterras aan het congresgedeelte uitzicht biedt over de ‘wereld’. Beurzen en congressen, voor stad en wereld. Beide functies zijn wonderwel verenigd in dit gebouw", aldus Eric Soors, META architectuurbureau. 

Het monumentale gebouw rust op een glazen sokkel. Dat komt de gelijkvloerse transparantie ten goede en zet het publieke karakter – van wat ook een overdekt plein kan zijn – in de verf. De ingang wordt gedomineerd door een indrukwekkende uitkraging die een overdekte inkom biedt. De zwevende luifel – zowel in de zomer als de winter een beschutte ontmoetingsplaats – organiseert bovendien een geleidelijke overgang tussen het voorplein en de inkom van het gebouw.
De massieve bakstenen kolommen geven de gevel een mooie cadans. Met hun solide karakter zorgen ze voor voldoende schaduw en fungeren ze als een geïntegreerde zonwering. Vanaf de tweede verdieping sturen ze het zicht van binnen naar buiten richting het centrum, waar de drie torens van het Belfort, de Sint-Salvatorskathedraal en de Onze-Lieve-Vrouwekerk de Brugse skyline kenmerken.

Baksteen met een knipoog naar het historische Brugge

Het gebouw heeft een robuuste, massieve verschijningsvorm in roodbruine baksteen, afgestemd op het kleurenpalet van de stad. De stenen werden vol in de mortel geplaatst en met een eenvoudige afgestreken voeg verwijzen ze naar de traditionele manier van metselen. Een referentie naar het historische Brugge.


Uitgebreid programma met drie-stoelen-principe

Door het combineren van een beurshal met een congrescentrum ontstaat een natuurlijke convergentie tussen beide functies. Bovendien geeft het toevoegen van een congresfaciliteit niet alleen een antwoord op de vraag om groepen van 500+ personen in het centrum van Brugge te ontvangen. Er wordt ook ingespeeld op het toeristisch aanbod van Brugge waarbij congresbezoekers vooral op de toeristisch minder drukke weekdagen de weg naar de stad vinden. De beurzen en congressen zullen op die manier een bijdrage leveren aan de toeristische relance.
Het congrescentrum is volgens het drie-stoelen-principe ontworpen: een congresdeelnemer heeft een zitplaats in de plenaire zaal, in de meeting rooms en in de cateringruimte. Die laatste grenst aan een terras dat een weergaloos zicht op Brugge biedt. Meer in detail bevat het programma ook een opsplitsbaar auditorium met inschuifbare tribune voor ruim 500 bezoekers, 12 vergaderzalen die ook nog eens opdeelbaar zijn, een cateringruimte van 675m², een aangrenzend terras van 176m²,  een ondergrondse fietsenstalling en ruime, gebruiksvriendelijke parking voor organisatoren.

Beursplein en omgeving : traditie, harmonie en vernieuwing

Bij de heraanleg van het Beursplein is het gehele plein met alle omliggende straten vernieuwd, van gevel tot gevel. Zowel de stoep, de straat als het plein werden als een plein heringericht, met een zachte mobiliteit en een ambitieuze beeldkwaliteit. De publieke ruimte is de drager voor het BMCC. Een allesverbindend gebaar, dat medieert tussen binnen- en buitenruimte, maar ook tussen plein en stad.

Het Beursplein, dat voorheen in essentie een parking was, is nu in de eerste plaats een nieuw stedelijk plein geworden dat rust uitstraalt. Een doordacht straatprofiel zorgt voor extra vrije ruimte in de randen. Daar hebben de bewoners, maar ook de horeca, de nabijgelegen scholen en studentenvoorzieningen en de hotels baat bij. Het straatprofiel wordt door de beperkte intensiteit ingebed in een quasi gelijkvloers plein. Daardoor wordt het autoverkeer secundair en primeert de zachte weggebruiker.

Het Beursplein is in een hoogwaardig uitgewassen beton uitgevoerd, aansluitend op de binnenbevloering van het BMCC. Een niet-evidente keuze, gezien het merendeel van de stratenaanleg in Brugge in kasseien is uitgevoerd. De atypische bevloering was een bewuste keuze van het ontwerpteam, rekening houdend met het functioneel gebruik van de nieuwe site. Door de keuze van de materialen krijgt de plek een specifiek karakter en beleving: beton en kasseien zoeken dezelfde kleur, toon en textuur op. Het lichtgrijze composiet is uitgewassen, zodat de fijne zwarte kiezel in het beton oplicht. De kasseitjes in Portugees graniet, sluiten hierbij aan. Beide materialen zorgen voor een harmonieus geheel.
De parkeerplaatsen langs het plein zijn uitgevoerd in kasseien uit Zweeds graniet, gerecupereerd van het oude Beursplein.

De overmaatse boomspiegels benadrukken de aanwezigheid van de beuken op het plein, maar zorgen vooral voor nog betere groeiomstandigheden voor de bomen. De wintergroene onderbeplanting zorgt voor een aaneensluitende groene kraag rond het Beursplein. In het voorjaar komen de onder de bomen ook meer dan 8000 narcissen tevoorschijn. Er is ook één nieuwe Magnolia aangeplant. Die zorgt voor een opvallende bloei in het voorjaar, wanneer de beuken nog in winterrust zijn.

Kunstintegratie van Philip Aguirre y Otegui

In overleg met de architecten en Stad Brugge werd gekozen voor een bronzen sculptuur van kunstenaar Philip Aguirre y Otegui (°1961, Schoten | BE). Met ‘De Bron’ brengt hij het voorplein tot leven, een ontmoetingsplek voor jong en oud.

Integraal duurzaam

Het BMCC is een integraal duurzaam gebouw: het volgt de principes van de culturele duurzaamheid. Dit resulteert in een energiezuinig BEN-gebouw (Bijna Energie Neutraal) met een maximaal E-peil van E58. Bovendien werd aandacht besteed aan een duurzaam gebouwenbeheer, integrale toegankelijkheid, akoestisch comfort (zowel in het gebouw als voor de buurt), rationeel afvalbeheer en de mogelijkheid tot een flexibele opstelling voor organisatoren.

Dirk De fauw, Burgemeester Stad Brugge: “Brugge is een hedendaagse stad, waar wordt gewoond, gewerkt en geleefd. Waar het zowel binnen als buiten de historische Vesten bruist van ondernemerschap en creativiteit. Brugge is een levendige stad, die ondanks haar werelderfgoedstatus niet stil blijft staan, maar voluit inzet op een duurzaam verhaal, waar heden en verleden samenvloeien. De beweging die in gang is gezet naar aanloop van Brugge 2002, Culturele Hoofdstad van Europa, zetten we gestaag verder. We koesteren ons rijk patrimonium, maar gaan vraagstukken rond bouwen of slopen, renoveren of conserveren niet uit de weg. De bouw van het Concertgebouw (2002), de heraanleg van ’t Zand (2018) en het Koning Albert I-park en de toekomstplannen voor een veiligere stationsomgeving maken deel uit van een stadsvernieuwingstraject dat zich de voorbije decennia in Brugge voltrekt. Ze zijn het resultaat van een minutieuze denkoefening die het historisch weefsel stapsgewijs onder de loep neemt, verbetert of waar nodig herstelt. De reconversie van het politiecommissariaat (2018) en de integratie van het BMCC (2022) zijn het sluitstuk van de transformatie van West-Brugge. Een hernieuwde dynamiek voor één van de belangrijkste toegangspoorten tot de stad.      
En het is niet afgelopen, we blijven Brugge verder klaarstomen voor de toekomst. Met BRUSK in de steigers, kijken we uit naar een nieuw landmark dat het Brugse museumkwartier zal vervolledigen, een tentoonstellingsplek waar oud en nieuw elkaar tegemoetkomen, het imago van Brugge als (hedendaagse) kunststad waardig.”

In cijfers

●      Een beurshal en overdekt beursplein van 4.480m²
●      Een opsplitsbaar auditorium met een inschuifbare tribune voor ruim 500 bezoekers
●      Vergaderfaciliteiten met 12 vergaderzalen
●      Een cateringruimte van 675m² met aangrenzend terras van 176m²
●      Behoud van 38 bestaande beuken
●      Een ondergrondse fietsenstalling voor meer dan 200 fietsen
●      Een ondergrondse parking voor 124 personenwagens
●      15.390m² (verschillende lagen) Beursplein & Congresgebouw, waarvan 5230m² ondergronds
●      10.870m² nieuw openbaar domein, waarvan 9030m² Beursplein en 1840m² omliggende straten