Brusselse Broedplekken: bouwstenen van een gedeeld ruimtegebruik (Architecture Workroom Brussels)

Op de jaarlijkse Trefdag komen zo’n 130 Nederlandstalige sociaal-maatschappelijke organisaties in Brussel samen en wisselen ze uit met elkaar. Tijdens de derde editie op 12 september 2023 liet Architecture Workroom Brussels (AWB) via de Broedplekken zien hoe sociaal-maatschappelijke infrastructuur eruit kan zien.

Twee jaar geleden, op de allereerste Trefdag, lanceerde AWB een oproep voor ruimte-zoekers en ruimte-aanbieders. Twee jaar later is een traject doorlopen met twaalf clusters van Brusselse organisaties, die begeleid werden richting de realisatie van een Broedplek. In de begeleiding stimuleerden AWB de organisaties niet alleen om fysieke infrastructuur te delen, maar om ook de inhoudelijke werking van elke organisatie met elkaar te verbinden. Hoe kunnen de Broedplekken een voorbeeld zijn voor de rest van de stad en voor Vlaanderen? De Broedplekken delen ruimte en overstijgen tegelijkertijd thema’s en domeinen, zoals zorg en welzijn, jeugd, sport, onderwijs en cultuur. Ze bieden niet alleen een antwoord op het gebrek aan ruimte in de hoofdstad, maar voegen daar maatschappelijke meerwaarde aan toe.

Onderlinge uitwisseling

Tijdens de Trefdag gaf AWB meer inzicht in het Broedplekkentraject. Ze lichtte via enkele concrete Broedplekken uit welke bouwstenen er nodig zijn om infrastructuur te kunnen delen tussen verschillende soorten organisaties. Zo ontbreekt basistoegankelijkheid vaak in Brusselse infrastructuur, waardoor veel organisaties automatisch worden uitgesloten van bepaalde fysieke locaties. Daarom is Danscentrumjette bezig om hun Broedplek toegankelijker te maken: veiliger, prikkelarm en rolstoeltoegankelijk. Zo kunnen ze organisaties rond zorg en welzijn binnenkort meer gebruik laten maken van hun locatie. Andere voorbeelden zijn de installatie van een badgesysteem zodat lokale partners ook gebruik kunnen maken van de plek, of een financieel-zakelijk model dat het haalbaar maakt voor elk type partner om deel uit te maken van de Broedplek.

De afgelopen twee jaar begeleidde Architecture Workroom Brussels de Broedplekken: van het matchen van organisaties en het opstellen van subsidiedossiers, tot het begeleiden van de nieuwe coalities en het faciliteren van onderlinge uitwisseling. Het innovatiehuis hield intervisiesessies en werksessies, en hield ondertussen contact met de Broedplekken om uit te vissen welke kansen en obstakels er liggen. De komende tijd worden de lessen uit het traject deelbaar gemaakt, zoals ook tijdens de Trefdag. Uiteindelijk wil Architecture Workroom Brussels de inzichten van het Broedplekken-traject in Brussel zo vertalen dat meervoudig ruimtegebruik structureel verankerd kan worden in Vlaamse en Brusselse infrastructuurfondsen. De Broedplekken zelf blijven de komende jaren werken aan hun fysieke en mentale omgeving.