Vorige week nam de architectuurwereld afscheid van Zaha Hadid. Architectura.be ging op zoek naar Belgen die in nauw contact stonden met de queen of the curve. Caroline Voet werkte anderhalf samen met Zaha in de beginperiode van haar bureau. "Soms durfde haar moedergevoel de overhand nemen."
Hoe goed kende je Zaha Hadid?
Ik heb er anderhalf jaar gewerkt, intussen al bijna 20 jaar geleden. Het bureau was toen nog veel kleinschaliger met pakweg 25 medewerkers. Daardoor stonden we veel dichter bij haar. Sporadisch zagen we elkaar nog, zoals afgelopen november tijdens haar verjaardagsfeest.
Hoe ben je terechtgekomen bij het bureau?
Via mijn opleiding aan de Architectural Association waar ik een master-na-master volgde. Patrick Schumacher was medestichter en begeleider van die opleiding. Hij was zeer tevreden over mijn eindwerk en vroeg Zaha Hadid om in de jury te zetelen tijdens de verdediging.
Hoe was het om voor haar te werken?
Niet evident. Zaha was een absolute diva en perfectioniste. Nu en dan kon ze ook behoorlijk kwaad worden. Maar dat was slechts één aspect van haar persoonlijkheid. Ik heb ook andere facetten leren kennen. Zaha Hadid had geen gezin en wij kwamen als jonge snaken in het bureau terecht waardoor haar (be)moedergevoel soms de overhand durfde nemen. Ze was oprecht persoonlijk geïnteresseerd in ons. Soms ging ze shoppen en kocht ze zelfs kleren voor ons. Een bijzonder genereuze dame.
Was ze veeleisend?
Ongelofelijk. Ze wilde ook alles controleren.
Wat is haar belang geweest voor de architectuur van vandaag?
Momenteel ligt de sterarchitectuur zwaar onder vuur en spijtig genoeg wordt haar naam dan telkens vernoemd. Maar toen ze begon, pakweg 30 jaar gelden, was ze enorm controversieel. Ze maakte prachtige tekeningen, noem het gerust grote schilderijen. Ze werkte met aquarel en krijt en probeerde daaromee overheden te overtuigen om voor haar project te gaan. Een van haar eerste projecten, Vitra Fire Station, was baanbrekend en heeft veel deuren geopend voor architectuur gestoeld op ruimte. Haar aandeel daarin is bijzonder groot.
Aan welke projecten werkte je mee?
Museum MAXXI in Rome, het Science Center in Wolfsburg en de Z-scape-meubels.
Wat is de belangrijkste realisatie van Zaha Hadid?
Landscape Formation One. Dat is hét project waardoor ik heel graag bij haar wilde gaan werken. De manier waarop het zich plooit naar het landschap en de wijze waarop verschillende ruimtes in elkaar overvloeien: fantastisch. Het is des te baanbrekernder omdat het uit haar beginperiode stamt.
De laatste tijd kreeg ze predicaat sterarchitect opgekleefd. Hoe sta je daar tegenover?
Voor elke architectuur is er een plaats. Als je een zwemstadion ontwerpt, mag dat gerust een vorm hebben zoals in Londen. Het museum in Rome vind ik ook heel geslaagd. Het Havenhuis in Antwerpen is eveneens spectaculair. Aan de andere kant durft het wel eens exuberant worden. Het hangt er vanaf welke signalen steden willen geven.
Deed Zaha Hadid op het einde van haar carrière nog veel zelf?
Soms maakte ze nog schetsjes. Maar het bureau realiseert enorm veel projecten wereldwijd, dat kan onmogelijk gedaan worden door één persoon.
Hoe zie je de toekomst van het bureau tegemoet?
Patrick Schumacher heeft al lang de touwtjes in handen en hij is omringd met sterke hoofdontwerpers. Samen zullen ze de legacy van Zaha voortzetten.
Onze partners