Cenergie: Zomercomfort in passiefscholen, te warm?

Als er oververhitting optreedt in een passiefschool - of eender welke school of gebouw - is dit meestal terug te brengen tot een van onderstaande redenen.

Het ontwerp

Te vaak wordt in het ontwerpteam oververhitting niet voldoende bestudeerd of wordt nagelaten de nodige maatregelen te nemen om oververhitting te voorkomen.

Te grote investering

De tweede reden heeft te maken met het budget. Het gebeurt dat de ontwerpers doeltreffende maatregelen voorstellen, maar dat die door de opdrachtgever niet worden weerhouden omdat ze een te grote investering vragen.

Het gebruik

De derde reden heeft te maken met gebruik. In actief gekoelde gebouwen is er vaak een reserve aan koelvermogen. Bij passieve koeling is dat er meestal niet. Bij passieve technieken is het belangrijk om rekening te houden met toekomstige scenario’s. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid van de opdrachtgever en de ontwerper. De opdrachtgever tekent de krijtlijnen van mogelijk gebruik uit en de ontwerper giet dit in scenario’s. Voor deze scenario’s wordt dan een passende oplossing uitgewerkt.

Slechte regeling

Een laatste  - en mits de nodige opvolging een tijdelijke - reden is de slechte regeling. Vaak voorkomende problemen zijn foute plaatsing van de buitenvoeler, onvoldoende opening van de ramen en fout ingestelde klokken.

Koeling: volwaardige randvoorwaarde

Genoeg over wat er mis kan gaan. Er zijn voldoende inspirerende voorbeelden van (passieve) gebouwen die op een passieve manier gekoeld worden. De meest tot de verbeelding sprekende zijn ongetwijfeld de gebouwen waar een volledig natuurlijke nachtventilatie de koelvraag dekt. Door gebruik te maken van het stackeffect verdwijnt warme lucht uit het gebouw en maakt deze plaats voor frissere lucht. Deze frisse lucht koelt de massa van het gebouw zodat hierin overdag warmte geaccumuleerd kan worden.

Deze nachtventilatie, al dan niet in combinatie met een grondbuis, levert zeer goede resultaten, maar is niet altijd toepasbaar. Dikwijls wordt een actieve extractie voorzien bij gebrek aan natuurlijke afvoermogelijkheden. Voordeel hiervan is dat de debieten per lokaal beter geregeld kunnen worden, zelfs bij kleinere temperatuursverschillen.

Het nadeel is dat er ’s nachts toch energie verbruikt wordt door de ventilatoren. Als deze techniek onoordeelkundig wordt toegepast bestaat het risico dat er per kW koelvermogen even veel als of meer energie verbruikt wordt dan met actieve koeling.

Het is dus perfect mogelijk om comfortabele en energiezuinige scholen te bouwen zolang dit in alle fases van het bouwproces als volwaardige randvoorwaarde wordt behandeld.