Circulair bouwen: van theorie naar praktijk

“Het zaadje is geplant en is nu volop aan het uitkomen”, zo verwoordt Tim Ost, ingenieur-architect bij VK Architects & Engineers, hoe ver de bouwsector in ons land staat in het circulaire economieverhaal. “Er zijn veel plannen en ontwerpen gemaakt, maar de praktische uitvoering blijft voorlopig achterwege. Wel zijn er enkele mooie initiatieven die de evolutie vooruit kunnen stuwen: het BRIC-project, de EPD-databank, het BAMB-project en TOTEM, zopas gelanceerd op Batibouw. Dit is een digitale tool die toelaat om de milieuprestaties van gebouwelementen te valoriseren, te detailleren en te vergelijken.” VK Engineering is nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van deze tool en is een van de enkele bedrijven die tijdens de ontwikkeling van de tool heeft opgetreden als test-publiek voor de verschillende beta-versies.


Demontabele bouwsystemen

Om in de praktijk circulair te gaan bouwen, zijn demontabele bouwsystemen nodig. Op de Pixii Expert Day zal Tim Ost een overzicht geven van de systemen die al op de markt zijn. “De rode draad bij demontabele systemen is het gebruik van reversibele connectoren of omkeerbare verbindingen. Een mooi voorbeeld zijn de ClickBrick®-façades: een soort van stapelsysteem voor een buitengevel in metselwerk, waarbij de stenen worden verbonden met metalen plaatjes in plaats van met mortel. De vraag is echter of al deze bouwsystemen beantwoorden aan de strenge eisen van vandaag, op het vlak van bijv. akoestiek en luchtdichtheid. In mijn presentatie ga ik ook enkele aandachtspunten bij deze bouwsystemen belichten.”


Rol weggelegd voor overheid en fabrikanten

Om circulair te kunnen bouwen, moeten niet alleen ontwerpers en aannemers mee zijn. “Ook fabrikanten en de overheid moeten hierop inzetten”, benadrukt Tim Ost. “Wij kunnen niet demontabel bouwen als er geen tools voorhanden zijn. TOTEM is in dat opzicht een prachtig initiatief: je krijgt een objectieve score waarbij het ene gebouw beter scoort dan het andere. Wel is er nog geen officiële benchmark zoals bij het E-peil. Het is aan de overheid om daar de richting aan te geven.”

Fabrikanten kunnen hun producten volgens Tim Ost meer uit zichzelf toevoegen aan de EPB-databank zodanig dat iedereen de objectieve milieuprestaties van een bepaald materiaal kan te weten komen.


Aan belang winnen

Ook uit de eerder verschenen artikels rond circulair bouwen bleek het al. De trein is vertrokken en circulair bouwen zal volgens Tim Ost alleen maar aan belang winnen. “We zitten vandaag helemaal vervat in het energieverhaal, maar ook de milieuprestatie van onze bouwmaterialen bepaalt de ecologische voetafdruk van onze gebouwen. Het zal een kwestie worden van de gulden middenweg te vinden.”

Ook VK Architects & Engineers wil de sprong voorwaarts nemen. “We hebben al meermaals demontabele bouwsystemen voorgesteld in wedstrijden en willen ze echt meer en meer gaan implementeren”, besluit Tim Ost.