Circulaire economie – de toekomst van de bouwsector?

Want ook in de bouwsector is duurzaamheid steeds meer aan de orde. Yves Pianet en Benny De Blaere, respectievelijk CEO en directeur certificatie bij SECO, verdiepen zich al jaren in het thema en zijn de drijvende krachten achter het ICCE. Beide heren brengen geïnspireerd verhaal over de bouwsector van morgen, de rol van het ICCE hierin en de toekomst van duurzaamheidscertificatie.

Inspiratieplatform

“Yves Pianet: “De term C2C werd uitgevonden door de Duitse chemicus Michael Braungart. Het is natuurlijk een zeer ambitieuze gedachte, dat wat je produceert geen afval meer voortbrengt. Het vraagt een verandering van paradigma, bijna een overgang van de tweede naar de derde industriële revolutie. Europa heeft duidelijk initiatief genomen voor het C2C-verhaal. Toch zal het een zeer geleidelijk proces worden, dat jaren tijd vraagt. Europa moet geherindustrialiseerd worden, met het accent op duurzame ontwikkeling. We moeten terug lokaal denken met de materialen en met de knowhow waarover we hier beschikken.”

“Het ICCE of ‘The Implantation Centre for Circular Economy’ moet dé plaats worden waar alle stakeholders van circulaire economie met elkaar in contact kunnen komen. We spreken iedereen aan die er belang bij heeft om ‘meer circulair’ te worden. Hebben uw producten karakteristieken die in de richting van duurzaam bouwen en circulaire economie gaan? Dan kan u bij het ICCE aankloppen.  We denken aan een structurele verbinding van verschillende publieke instellingen, zodat privé-initiatieven en bedrijven kunnen rekenen op alle knowhow die beschikbaar is.”

BETON : Het ICCE ligt in het hart van Europa. Ziet u de werking ook Europees?

Pianet: “Het ICCE start in Brussel, maar kan verder gaan. De bedoeling is dat we Europees denken, en dat de ideeën in de praktijk worden omgezet door de regio’s en hun publieke instellingen. Zo beogen we voor Brussel een samenwerking met het kabinet van Leefmilieu, van Economie en met het Gewest algemeen. We gaan ook samenwerken met BIM, Leefmilieu Brussel, dat zeer recentelijk werd aangeduid als verantwoordelijke voor circulaire economie in Brussel. Er is ook interesse van Parijs om samen te werken. De stad zélf heeft er een afdeling circulaire economie. Ook de regio Bretagne en de stad Luxemburg hebben al interesse getoond. Om maar aan te tonen dat het idee van regionale aanpak, die daarna Europees gebundeld wordt, navolging vindt.”

BETON: Op dit ogenblik is ICCE vooral gelinkt  met de bouwsector. Maar u bent visionair en wil graag alle sectoren samen zien werken.

Pianet: “Het is ook niet te verwonderen dat nu vooral de bouw aan de orde is. Het is bij uitstek de sector met een mogelijkheid tot circulaire economie. Maar een partner als BIM denkt bijvoorbeeld veel breder. We zien dit als een initiatief waar SECO zijn technische knowhow op een sociale manier kan invullen. We willen samen barrières doorbreken en mensen en ideeën samenbrengen. Een platform als ICCE heeft bij uitstek die mogelijkheid. We zijn geen overheid, noch een publieke instelling. We mogen absoluut niet dogmatisch denken in deze praktijk. ICCE denkt bijvoorbeeld niet alleen na over productiemogelijkheden, maar ook over samenlevingsvormen. We willen onze knowhow rond stadsplanning verder ontwikkelen. Die planning zal verschillend evolueren voor Vlaanderen, Wallonië en het meer verstedelijkt gebied. Maar één ding is zeker: we zullen meer moeten concentreren. Er is aangetoond dat je toch minimum 30.000 nodig bewoners hebt om alle functies te kunnen verzamelen. Die denkpistes kunnen op termijn een beter gebruik van de groene ruimte beogen.”

BETON: Terug naar de bouw. Er woedt een debat over wat nu eigenlijk duurzamer is: slopen of renoveren?

Pianet: “We moeten dat geval per geval bekijken. Bij nieuwbouw moeten structuren in elk geval geconcipieerd worden om lang te blijven staan en dus multifunctioneel te zijn. Ik denk aan structuren met zeer hoge verdiepingsniveaus. Daardoor kunnen ze verschillende functies aannemen. De etages worden dan opgedeeld via andere, minder structurele materialen. Zo kan het gebouw tijdens zijn lange levensduur meerdere malen opnieuw geconcipieerd worden. Behalve de bouwfysische structuur moet alles vervangbaar zijn. Bouwplaatsen zullen meer en meer montageplaatsen worden.”

“Er moet demonteerbaar gebouwd worden. Daarvoor moeten nieuwe linken en manieren van montage bedacht worden, en prefab beton leent zich daar uiteraard uitstekend toe. Men moet ook seismisch bouwen, volgens de nieuwe norm die ook in België toegepast wordt. Ik ben er zeker van dat men op zoek zal gaan naar manier om beton lichter te maken. Innovatief denken en over de grenzen kijken, daar komt het op aan. Denk maar aan bamboe. Die plant heeft een ingenieuze interne structuur, die haar heel licht maakt, met een heel hoge weerstand. Is dat toe te passen op beton? De natuur kan ons veel vertellen.”