Circulaire economie: een tendens, een noodzaak of een economisch voordeel?

Wat is circulaire economie?

Strikt genomen is circulaire economie het hergebruiken van alle grondstoffen uit een bestaand product wanneer dit aan het einde van zijn levensduur gekomen is. Dit kan gebeuren door het recupereren van de grondstoffen voor nieuwe toepassingen of door het volledig om te vormen. Dit is de theorie, in de praktijk is enige nuancering geboden…

50 tinten circulair

Duurzaam en materiaalbewust ondernemen kan in kleine dingen liggen of in grote stappen gebeuren. Het is vaak het resultaat van een heel gewaarwordingsproces en het gebeurt dikwijls met vallen en opstaan. Feit is wel dat alle beetjes helpen en er geen enkele inspanning als nutteloos mag gezien worden.

Een lange geschiedenis

Op vlak van circulaire economie heeft Derbigum® al een hele geschiedenis achter de rug. Wat begon als een economische realiteit, is ondertussen uitgegroeid tot een ingesteldheid die nu diep in Derbigum’s bedrijfsvisie en -DNA verankerd zit.

Koen Sneiders, Recycling & waste expert bij Derbigum vertelt: “Toen Derbigum in 1999 op haar productiesite in Perwez de eerste versie van de “Macalusor” installeerde, was dit oorspronkelijk met de bedoeling om voor het productieafval een economisch verantwoorde oplossing te bieden. Tot dan werd immers alle productieafval van afgewerkte dakbanen, bij gebrek aan alternatieve oplossingen, noodgedwongen richting stortplaats afgevoerd. De Macalusor liet toe het productieafval opnieuw te verwerken in nieuwe dakbanen, zonder kwaliteitsverlies.”

De eerste stap in duurzaam denken en doen was gezet. Een visie die zich door de jaren heen verder zou ontwikkelen bij Derbigum en die al snel resulteerde in het behalen van een ISO 14001-certificaat en de EMAS-norm.

Deze eerste stap betekende ook de ontwikkeling van een compleet nieuw gamma waarin gerecycleerd materiaal is verwerkt: de Derbigum® NT-dakbanen. Hierin vindt men de toplaag Derbigum® NT, welke vandaag 25% gerecycleerd materiaal bevat, en de onderlaag Derbicoat® NT, die 30% gerecycleerd materiaal bevat.

Uitbreiding

In 2010 werd een volgende stap gezet en werd het recyclagesysteem voorzichtig uitgebreid naar extern ingezameld materiaal. Het doel: de oude bitumen dakbedekking van dakrenovaties hergebruiken als secundaire grondstof. Een oplossing, in theorie zeer mooi, maar in de praktijk heel wat moeilijker.

Koen Sneiders: "Ondanks herhaalde inspanningen bleef het materiaal te zeer vervuild met stoorstoffen om correct te kunnen recycleren. Tenslotte wordt het materiaal rechtsreeks ingezet in de productie van een specifiek daartoe ontwikkeld product, dit impliceert een hoge zuiverheidsgraad. Daarom hebben we 2 jaar geleden aanzienlijk geïnvesteerd in het hele recyclagesysteem en werken we nu nog uitsluitend via twee kanalen: de ophaling van snijafval (plaatsingsafval) via inzamelpunten bij de distributie en, het tweede via gespecialiseerde afbraakfirma’s, waarbij zij erop toezien dat er reeds op de werf correct gesorteerd wordt. Ondertussen zijn beide ophaalsystemen, samen met het eigen productieafval, goed voor een volume aan gerecycleerd bitumen voor de productie van zowat 1.000.000 m² dakbanen”.

Ophaling via de distributie

Deze inzameling werd beperkt tot snijafval (plaatsingsafval) van nieuwe dakbanen. De dakdekker deponeert zijn snijafval in de Derbigum-bigbag bij de deelnemende inzamelpunten van de distributie. Een systeem dat in de praktijk goed blijkt te werken.

Koen Sneiders: “De opzet van dit ophaalsysteem, volledig gefinancierd door Derbigum, is dan ook heel eenvoudig gehouden en vergt een minimum aan inspanning van zowel de handelaar als de dakdekker zelf. De dakdekker dient er enkel voor te zorgen dat het uitsluitend snijafval is dat hij in de zak deponeert. Via een rechtstreekse link op de website van Derbigum kan de dakdekker bovendien zeer eenvoudig zien welke handelaars in zijn regio deelnemen aan het ophaalsysteem”.

Herbestemming is ook circulair

De dakbanen van Derbigum hebben een bewezen levensduur van 40 jaar, zelfs meer in praktijk. Bij een herbestemming van een bestaand gebouw (industrieel of ander) is het niet steeds noodzakelijk om het dak of de waterdichting te vervangen: indien, na een grondige dakinspectie, blijkt dat de dakbedekking nog in orde is, kan het bestaand dak als onderlaag dienen voor een nieuwe, bijkomende dakopbouw, volgens de in voege zijnde normen.

Wat als… er geen bitumen meer was?

Een vraag die Derbigum zich ook al gesteld heeft, en zich op voorbereid heeft. Zo werd in 2010 de wit reflecterende dakbaan Derbipure® op de markt geïntroduceerd. De eerste dakbaan waar geen druppel bitumen aan te pas kwam, maar waarvoor speciaal een mengsel van plantaardige oliën en harsen ontwikkeld werd. Tot op heden nog altijd de enige dakbaan ter wereld op plantaardige basis en een volwaardig alternatief voor bitumineuze roofing.

Duurzaam en duur?

Al van bij het begin hadden ecologische en duurzame producten het cachet van duur te zijn. Koen Sneiders nuanceert: “Het is inderdaad zo dat de ontwikkelingskosten in de prijs mee verrekend zitten. En, het is ook logisch dat zolang deze materialen niet op grotere schaal gebruikt en toegepast worden, deze kosten een groot deel van de prijs zullen blijven uitmaken. Ik kan het enkel maar toejuichen dat het besef bij de overheden en het publiek groeit en dat er meer en meer voor circulaire producten en werkwijzen gekozen wordt.”

Om de eindklant mee in het circulair traject te krijgen, stelt Derbigum ondertussen ook, voor bepaalde werven met de Derbigum NT-producten, een terugnamecertificaat voor. Met deze werkwijze garandeert Derbigum aan zijn klant de volledige terugname van de bitumineuze roofing wanneer het dak, aan het einde van zijn levensduur, gerenoveerd wordt en het nodig is om de bestaande dakbanen van het dak halen.