Samen met de gemeente Houthalen-Helchteren en vzw TIKB Patrimonium heeft GreenVille de opdracht gegeven voor de bouw van een nieuw, energiezuinig gebouw op de site Mijnpark in Houthalen-Helchteren. Het Hasseltse a-tract architecture staat in voor het ontwerp van LAB2FAB, Houben NV is hoofdaannemer met dienst. De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) werd ingeschakeld om het project te screenen en te optimaliseren op het vlak van circulair bouwen.
LAB2FAB is het tweede van vier circulaire projecten van a-tract architecture. Het eerste, het TIKB-Qrios-project, stelden we eerder al voor op Architectura.be en sluit aan op dezelfde perceelgrens als het LAB2FAB-project. Het is een cleantech bedrijfsgebouw dat wordt opgericht door GreenVille, ten behoeve van startende ondernemingen in de cleantechsector. Het innovatieve GreenVille geeft jonge, startende cleantechbedrijven de kans om te groeien op eigen bodem. Maar die starters slaan na een tijd hun vleugels uit en met dat verloop moest a-tract architecture rekening houden tijdens het ontwerpen. Met als enige richtlijn: 8 modules van 250 vierkante meter, onderling schakelbaar.
Makkelijk recycleerbaar
Het LAB2FAB-project sluit niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk aan bij het TIKB-gebouw. Zo worden bijvoorbeeld technische installaties, hemelwatergerbuik, perslucht en een buitenopslagruimte gedeeld. Deze vorm van sharing benadrukt ook meteen het circulaire karakter van het project. Daarnaast is Industrieel Flexibel en Demontabel Bouwen (IFD-bouwen) een basisprincipe van het ontwerp, dat bestaat uit een kolomvrije ruimte van 24 op 80 meter. De wanden die de 8 modules scheiden zijn in massief hout, niet-dragend en kunnen bij noodzaak verplaatst, verwijderd of toegevoegd worden. Hybride materialen worden geweerd en er wordt niet gekozen voor de gekende pasklare sandwichplaten, maar voor een makkelijk recycleerbare combinatie van een houten binnenschil, rotswolisolatie en een houten gevelafwerking.
Sanitaire cabines
Voor de sanitaire voorzieningen werden prefab-cabines ontworpen uit massief CLT-hout. Ook deze cabines kunnen afhankelijk van de indeling van de bedrijfshal verplaatst, gepkoppeld of verwijderd worden. Het toepassen van verkoolde planken als gevelbekleding bood de mogelijkheid om ook gerecupereerde houten planken te gebruiken, maar uiteindelijk kon slechts een fractie van de planken bestaan uit dergelijk gerecupereerd materiaal. Reden hiervoor is het ontbereken van duidelijke richtlijnen inzake deze materie. Net als bij het TIKB-gebouw is de stalen constructie, die de 24 meter in één keer overspannen, aan elkaar gebout. Intermediaire stalen plaatjes bevestigen het steeldeck op de stalen portieken. Dit ook met het oog op een vlotte afbraak en recyclage aan het einde van de levensduur.
Circulaire optimalisatie
Het ontwerp werd door OVAM gescreend op optimalisaties voor veranderingsgericht bouwen. De resultaten van de sudie werden zo veel mogelijk in het project geïntegreerd. Zo is het gebruik van stalen kolommen consequent doorgevoerd, in plaats van een combinatie beton en staal. Veder is het platte groendak zo uitgevoerd dat een uitbreiding in de hoogte met één bouwlaag mogelijk is. Ook zijn de planken met open voeg geplaatst, in plaats van met tand en groef. Dit om een onafhankelijke demontage mogelijk te maken. Tot slot werden de gestorte betonnen buitenvloeren vervangen door stelconplaten op een zandbed. Deze screening van OVAM heeft geleid tot een optimalisatie op het vlak van circulair bouwen.