Collectie Centrum Antwerpen: bakstenen ensemble als monumentale schatkist (TM Office Winhov – HUB)

Stad Antwerpen heeft een indrukwekkende erfgoedcollectie die bestaat uit zo’n 800.000 items: kunst, erfgoedstukken, archeologische vondsten,… Hiervan kan slechts een beperkt deel tentoongesteld worden. De op dat moment niet-tentoongestelde stukken worden bewaard in verschillende erfgoeddepots, niet zichtbaar voor het publiek. Om de volledige Antwerpse erfgoedcollectie in de toekomst op een veilige, efficiënte en dynamische manier te beheren en onder optimale en toekomstbestendige condities te bewaren, bouwt AG Vespa een gloednieuw collectiecentrum in het toekomstige Pomppark Zuid.

Drie verbonden volumes

Het Collectie Centrum Antwerpen wordt een gastvrij gebouw dat openstaat voor het publiek, met een uitnodigend entreeplein als overgang naar het omringende park. Het ontwerp bestaat uit drie verbonden volumes en een vrijstaand café. Het hoofdvolume wordt gevormd door de bovengrondse depots, waarnaast een werkgebouw is geplaatst met een groot raam dat uitkijkt op de Desguinlei. Het derde volume is het entreegebouw.

In het werkgebouw zijn op de begane grond alle logistieke werkprocessen geconcentreerd, die direct toegang bieden tot de depots. Op de verdiepingen bevinden zich de werkruimtes en ateliers, die zijn georganiseerd rond een centrale vide. De kantoren zijn gesitueerd op de bovenste verdieping van het entreegebouw. Dankzij het zichtbare depot, de ateliers en de kantoren ontstaat er een dynamische interactie tussen het gebouw en het park, waardoor het geheel een levendig karakter krijgt.

Klimatisatiesysteem

Onder het gehele gebouw is een tweelaagse kelder aangelegd. De eerste laag dient als parkeerruimte en herbergt de installatieruimtes. De tweede ondergrondse laag functioneert als een groot depot met een indrukwekkende vrije hoogte van zes meter. Dankzij een optimaal klimatisatiesysteem, dat met minimale technische middelen is gerealiseerd, worden de collecties onder de beste omstandigheden bewaard.

Voor alle delen van het gebouw is gekozen voor de meest duurzame oplossingen met een zo laag mogelijke milieu-impact. De materiaalkeuze draagt bij aan de unieke uitstraling van elk onderdeel: het depot is opgebouwd uit beton, het werkgebouw combineert beton en hout, en het entreegebouw bestaat volledig uit hout. Dit zorgt voor een gevarieerde en karakteristieke sfeer in de verschillende delen van het gebouw.

Hoge duurzaamheidsambitie

Voor het Collectiecentrum Antwerpen merkte het ontwerpteam een hoge duurzaamheidsambitie op van de opdrachtgever. Duurzaamheidsmeter GRO staat hierbij centraal. Om deze ambities waar te maken ondersteunt Bureau Bouwtechniek het ontwerpteam als duurzaamheidsadviseur en GRO-coördinator. Bureau Bouwtechniek is een voortrekker van duurzaamheidsmeter GRO, omdat het handvaten geeft aan de verschillende partijen en het brede thema ‘duurzaamheid’ communiceerbaar maakt.

Timing

Op de plek waar het nieuwe Collectie Centrum Antwerpen komt, bevindt zich momenteel nog het zogenaamde Dienstgebouw D33 aan de Desguinlei 33. Dat is in slechte staat en wordt afgebroken. Het ontwerpteam werkt nu het ontwerp verder uit. In het najaar van 2025 wordt het voorontwerp verwacht. Verloopt alles zoals gepland dan kunnen de werken starten in het voorjaar van 2028 en wordt in de loop van 2031 het nieuwe Collectie Centrum Antwerpen in gebruik genomen.