Tussen 6 en 14 november organiseert Bond Beter Leefmilieu het evenement Ecobouwers Opendeur, de campagne die vroeger bekend stond onder de naam Open Klimaathuizen. In het kader hiervan vroegen wij architecte Liesbeth Liefsoons om dieper in te gaan op het concept 'duurzaam bouwen'.
Tussen 6 en 14 november organiseert Bond Beter Leefmilieu het evenement Ecobouwers Opendeur, de campagne die vroeger bekend stond onder de naam Open Klimaathuizen. In het kader hiervan vroegen wij architecte Liesbeth Liefsoons om dieper in te gaan op het concept 'duurzaam bouwen'.
Tijdens Ecobouwers Opendeur kom je alles te weten over bouwen met aandacht voor energiezuinigheid en duurzame materialen. De focus ligt op de bouwheer: waarom kiezen voor energiezuinig of duurzaam bouwen? Het zijn dan ook stuk voor stuk bewuste, geëngageerde en gedreven bouwheren die hun ervaringen delen.
Tijdens de weekends van 6 & 7 en 13 & 14 november kan je gratis binnenkijken in meer dan 120 lage-energiewoningen, je kan ze zien, horen en voelen. Zij geven uitleg over het energieconcept, de isolatie en de verwarming. Je hoort ook alles over de gebruikte materialen en de samenwerking met de bouwpartners.
Naar aanleiding van deze opendeurdagen is mij gevraagd een artikel te schrijven over duurzaam bouwen. We hebben hier de afgelopen jaren heel wat ervaring in opgebouwd. Voor mij persoonlijk gaat duurzaam bouwen vrij ver, het maakt deel uit van ons wereldbeeld en levensvisie.
Duurzaam bouwen, iedereen heeft er tegenwoordig de mond van vol. Maar wat betekent dit eigenlijk? De verschillende definities en vormen van duurzaam bouwen overlappen elkaar. Wij staan achter een integrale visie op ‘duurzaam bouwen’ waarin zowel de menselijke gezondheid als het minimaliseren van negatieve milieu-effecten van belang zijn. Een duurzaam gebouw ontstaat niet door achteraf een aantal energiezuinige technieken toe te passen zoals het installeren van een warmtepomp. Waarbij ik niet wil zeggen dat ik niet achter het concept van een warmtepomp sta . Wij zien het duurzaam bouwen-verhaal toch wat ruimer. Er dient van in het begin rekening gehouden te worden met een aantal factoren. Reeds vanaf het eerst ontwerp komen 4 componenten aan bod: ruimtegebruik, materialen, energie en water.
Het ontwerp zal in grote mate het latere energieverbruik van de gebruikers bepalen. Een goede inplanting op het perceel draagt hier toe bij. De grootte en de compactheid van het gebouw hebben een direct effect op de hoeveelheid warmte die een woning kan verliezen. Een compacte woning heeft een zo klein mogelijk buitenoppervlakte in verhouding tot het binnenvolume.
Ruimtes oordeelkundig zoneren en oriënteren kunnen belangrijke warmtewinsten opleveren: nl. zones die het meeste warmte nodig hebben, oriënteren naar het zuiden; bergingen en garages naar het noorden. We kunnen heel wat gratis energie uit de zon halen. Deze koudere zones kunnen ook een buffer vormen voor de warmere vertrekken. We kunnen compartimenteren door de verschillende temperatuurszones van elkaar te scheiden door geïsoleerde binnenwanden.
Een belangrijke keuze is het materiaalgebruik
In de nabije toekomst wordt de milieubelasting van gebouwen vrijwel volledig bepaald door de bouwmaterialen. Dit is zeker een item dat belangrijker wordt. Indien mogelijk en voor zover de budgetten het toelaten kiezen we voor bio-ecologische materialen. Materialen waarvan de grondstoffen onbeperkt voorradig of nagroeibaar zijn. Zowel de gezondheid van de mens als de impact op het milieu staan centraal. Een juiste materiaalkeuze voor elke toepassing is erg belangrijk. Zo komen we bij het isolatieverhaal wat ons inziens van primair belang is in duurzame gebouwen.
Goéd isoleren is een absolute must!
Het effect van alle energiemaatregelen is des te groter naarmate men goed isoleert. Dit heeft niet enkel te maken met de isolatiewaarde van de gebruikte materialen maar ook met lucht- en winddicht bouwen en het vermijden van koudebruggen. Nauwkeurige uitvoeringsdetails en een goede werfopvolging zijn dan ook essentieel.
Ook het zomercomfort mag men niet uit het oog verliezen, dit kan ook zonder dure technieken. De warmteopslag van het isolatiemateriaal is bijvoorbeeld belangrijk om oververhitting tegen te gaan. Hoe hoger de warmteopslag- capaciteit, hoe beter. De warmteopslagcapaciteit van cellulose-isolatie is veel beter dan die van veel gebruikte klassieke materialen als glas- of steenwol bijvoorbeeld. De warmteafgifte gebeurt met heel wat vertraging. Dit betekent dat de schommelingen in oppervlaktetemperaturen aan de binnenzijde veel kleiner zijn dan aan de buitenzijde, wat het wooncomfort ten goede komt.
Houtskeletbouw vinden we een dankbare bouwmethode om alle voorwaarden om goed te isoleren te kunnen vervullen. De nieuwbouwwoningen die we bouwen zijn voor 100% in houtskeletbouw, maar ook bij verbouwingen wordt wel eens voor deze constructiemethode gekozen. Er wordt bewust voor een bio-ecologische opbouw gekozen. De gebruikte materialen vergen van produktie tot recyclage weinig energie, ze zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen en zijn niet schadelijk voor mens en milieu. Door gebruik van deze materialen krijgt de woning volgende belangrijke bouwfysische eigenschappen: water- en winddicht, luchtdicht en dampopen, koudebrugvrij en kierloos, brandveilig en chemie-vrij, duurzaam en warm, zomerkoel en stil.
Goed isoleren betekent goed ventileren, dat voert ons tot bij de technieken. Om dit op een gecontroleerde manier te doen, kiezen we steevast voor een ventilatie type D met warmterecuperatie om een gezonde luchtkwaliteit in de woningen te creëren. Door voorgaande componenten te integreren in een ontwerp wordt de warmtevraag in de gebouwen beperkt. Dit vraagstuk proberen we op een zo efficiënt mogelijke manier op te lossen. Een correcte warmteverliesberekening door de installateur is hierbij essentieel. De oplossing kan erg uiteenlopend zijn van condenserende gasketel tot centrale houtkachel, pelletketel of warmtepomp. Maar de basis is wel steeds lage temperatuurverwarming, namelijk vloer- en/of muurverwarming. De vrijgegeven stralingswarmte heeft een geringe luchtverplaatsing en geeft een aangenaam comfortgevoel.
Indien mogelijk kiezen we voor hernieuwbare energiebronnen, die niet belastend zijn voor de aarde. Regenwateropvang en -hergebruik is intussen wettelijk verplicht en een evidentie geworden. Groendaken en kleinschalige waterzuiveringsinstallaties op basis van een rietveld komen soms ook aan bod. Tot slot gaan efficiënte huishoudapparaten en uiteraard het bewonersgedrag het energieverbruik van een woning nog mee bepalen.
Duurzaam bouwen betekent voor ons de kringloop van het ‘bouwen’ gesloten houden. Het is een boeiende markt in ontwikkeling. Als u nog wat duurzame en energiebesparende inspiratie wil op doen: u kan op 13 en 14 november nog talrijke laag-energiewoningen en passiefhuizen bezoeken, inschrijven kan via www.ecobouwers.be
Meer info over duurzaam bouwen: www.vibe.be
Tijdens Ecobouwers Opendeur kom je alles te weten over bouwen met aandacht voor energiezuinigheid en duurzame materialen. De focus ligt op de bouwheer: waarom kiezen voor energiezuinig of duurzaam bouwen? Het zijn dan ook stuk voor stuk bewuste, geëngageerde en gedreven bouwheren die hun ervaringen delen.
Tijdens de weekends van 6 & 7 en 13 & 14 november kan je gratis binnenkijken in meer dan 120 lage-energiewoningen, je kan ze zien, horen en voelen. Zij geven uitleg over het energieconcept, de isolatie en de verwarming. Je hoort ook alles over de gebruikte materialen en de samenwerking met de bouwpartners.
Naar aanleiding van deze opendeurdagen is mij gevraagd een artikel te schrijven over duurzaam bouwen. We hebben hier de afgelopen jaren heel wat ervaring in opgebouwd. Voor mij persoonlijk gaat duurzaam bouwen vrij ver, het maakt deel uit van ons wereldbeeld en levensvisie.
Duurzaam bouwen, iedereen heeft er tegenwoordig de mond van vol. Maar wat betekent dit eigenlijk? De verschillende definities en vormen van duurzaam bouwen overlappen elkaar. Wij staan achter een integrale visie op ‘duurzaam bouwen’ waarin zowel de menselijke gezondheid als het minimaliseren van negatieve milieu-effecten van belang zijn. Een duurzaam gebouw ontstaat niet door achteraf een aantal energiezuinige technieken toe te passen zoals het installeren van een warmtepomp. Waarbij ik niet wil zeggen dat ik niet achter het concept van een warmtepomp sta . Wij zien het duurzaam bouwen-verhaal toch wat ruimer. Er dient van in het begin rekening gehouden te worden met een aantal factoren. Reeds vanaf het eerst ontwerp komen 4 componenten aan bod: ruimtegebruik, materialen, energie en water.
Het ontwerp zal in grote mate het latere energieverbruik van de gebruikers bepalen. Een goede inplanting op het perceel draagt hier toe bij. De grootte en de compactheid van het gebouw hebben een direct effect op de hoeveelheid warmte die een woning kan verliezen. Een compacte woning heeft een zo klein mogelijk buitenoppervlakte in verhouding tot het binnenvolume.
Ruimtes oordeelkundig zoneren en oriënteren kunnen belangrijke warmtewinsten opleveren: nl. zones die het meeste warmte nodig hebben, oriënteren naar het zuiden; bergingen en garages naar het noorden. We kunnen heel wat gratis energie uit de zon halen. Deze koudere zones kunnen ook een buffer vormen voor de warmere vertrekken. We kunnen compartimenteren door de verschillende temperatuurszones van elkaar te scheiden door geïsoleerde binnenwanden.
Een belangrijke keuze is het materiaalgebruik
In de nabije toekomst wordt de milieubelasting van gebouwen vrijwel volledig bepaald door de bouwmaterialen. Dit is zeker een item dat belangrijker wordt. Indien mogelijk en voor zover de budgetten het toelaten kiezen we voor bio-ecologische materialen. Materialen waarvan de grondstoffen onbeperkt voorradig of nagroeibaar zijn. Zowel de gezondheid van de mens als de impact op het milieu staan centraal. Een juiste materiaalkeuze voor elke toepassing is erg belangrijk. Zo komen we bij het isolatieverhaal wat ons inziens van primair belang is in duurzame gebouwen.
Goéd isoleren is een absolute must!
Het effect van alle energiemaatregelen is des te groter naarmate men goed isoleert. Dit heeft niet enkel te maken met de isolatiewaarde van de gebruikte materialen maar ook met lucht- en winddicht bouwen en het vermijden van koudebruggen. Nauwkeurige uitvoeringsdetails en een goede werfopvolging zijn dan ook essentieel.
Ook het zomercomfort mag men niet uit het oog verliezen, dit kan ook zonder dure technieken. De warmteopslag van het isolatiemateriaal is bijvoorbeeld belangrijk om oververhitting tegen te gaan. Hoe hoger de warmteopslag- capaciteit, hoe beter. De warmteopslagcapaciteit van cellulose-isolatie is veel beter dan die van veel gebruikte klassieke materialen als glas- of steenwol bijvoorbeeld. De warmteafgifte gebeurt met heel wat vertraging. Dit betekent dat de schommelingen in oppervlaktetemperaturen aan de binnenzijde veel kleiner zijn dan aan de buitenzijde, wat het wooncomfort ten goede komt.
Houtskeletbouw vinden we een dankbare bouwmethode om alle voorwaarden om goed te isoleren te kunnen vervullen. De nieuwbouwwoningen die we bouwen zijn voor 100% in houtskeletbouw, maar ook bij verbouwingen wordt wel eens voor deze constructiemethode gekozen. Er wordt bewust voor een bio-ecologische opbouw gekozen. De gebruikte materialen vergen van produktie tot recyclage weinig energie, ze zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen en zijn niet schadelijk voor mens en milieu. Door gebruik van deze materialen krijgt de woning volgende belangrijke bouwfysische eigenschappen: water- en winddicht, luchtdicht en dampopen, koudebrugvrij en kierloos, brandveilig en chemie-vrij, duurzaam en warm, zomerkoel en stil.
Goed isoleren betekent goed ventileren, dat voert ons tot bij de technieken. Om dit op een gecontroleerde manier te doen, kiezen we steevast voor een ventilatie type D met warmterecuperatie om een gezonde luchtkwaliteit in de woningen te creëren. Door voorgaande componenten te integreren in een ontwerp wordt de warmtevraag in de gebouwen beperkt. Dit vraagstuk proberen we op een zo efficiënt mogelijke manier op te lossen. Een correcte warmteverliesberekening door de installateur is hierbij essentieel. De oplossing kan erg uiteenlopend zijn van condenserende gasketel tot centrale houtkachel, pelletketel of warmtepomp. Maar de basis is wel steeds lage temperatuurverwarming, namelijk vloer- en/of muurverwarming. De vrijgegeven stralingswarmte heeft een geringe luchtverplaatsing en geeft een aangenaam comfortgevoel.
Indien mogelijk kiezen we voor hernieuwbare energiebronnen, die niet belastend zijn voor de aarde. Regenwateropvang en -hergebruik is intussen wettelijk verplicht en een evidentie geworden. Groendaken en kleinschalige waterzuiveringsinstallaties op basis van een rietveld komen soms ook aan bod. Tot slot gaan efficiënte huishoudapparaten en uiteraard het bewonersgedrag het energieverbruik van een woning nog mee bepalen.
Duurzaam bouwen betekent voor ons de kringloop van het ‘bouwen’ gesloten houden. Het is een boeiende markt in ontwikkeling. Als u nog wat duurzame en energiebesparende inspiratie wil op doen: u kan op 13 en 14 november nog talrijke laag-energiewoningen en passiefhuizen bezoeken, inschrijven kan via www.ecobouwers.be
Meer info over duurzaam bouwen: www.vibe.be
Onze partners