Comfort en gezondheid voorop in het kantoor van de toekomst

Gezonde binnenlucht op kantoor: een basisrecht voor de toekomst

Als er één ding is dat de coronapandemie overduidelijk maakte, is het wel het belang van gezonde binnenlucht: thuis en op school, maar vooral ook op de werkplek. Niet alleen om het risico op de verspreiding van virussen tot een minimum te beperken, maar wel in de eerste plaats om te garanderen dat al wie samenkomt om te werken, te vergaderen, te brainstormen, … op kantoor optimaal kan genieten van de best mogelijke binnenluchtkwaliteit. Want vergis je niet: die is er vaak tot 10 keer slechter aan toe dan buiten. Dat verse binnenlucht ook bij de overheid hoog op de agenda staat, bewijst de passage daarover in het KB Arbeidsplaatsen. Die vermeldt 900 ppm (parts per million) als bovengrens voor het toelaatbare CO₂-gehalte in de binnenlucht. Naast CO₂ bepalen dan wel ook vocht en schadelijke stoffen mee de kwaliteit van de binnenlucht, maar algemeen wordt aangenomen dat het CO₂-gehalte een belangrijke indicator is om te spreken van gezonde lucht binnen. Ter vergelijking: buitenlucht bevat doorgaans 400 ppm CO₂.  Het enige vervelende is dat we voor CO₂ helaas geen ‘zesde zintuig’ hebben en dus niet weten wanneer de lucht op kantoor aan verversing toe is. Een CO₂-meter zoals de Renson Sense houdt dat voor je in het oog en kleurt oranje op van zodra die 900 ppm-grens bereikt wordt. Dan weet je dat het op je bureau of in de vergaderzaal hoog tijd is om extra te ventileren.

Nog makkelijker wordt het als je beroep kan doen op een vraaggestuurd ventilatiesysteem. Slim als dat is, meet het 24/7 de kwaliteit van de binnenlucht aan de hand van ingebouwde vocht-, CO₂- en VOC-sensoren (schadelijke stoffen). Van zodra de luchtkwaliteit op je werkplek te wensen overlaat, grijpt het ventilatiesysteem automatisch in, zonder dat je daar zelf omkijken naar hebt. Anno 2021 is met zo’n geconnecteerde CO₂-meter of ventilatiesysteem zelfs al via een centraal platform of app de luchtkwaliteit in real time af te lezen en de historiek op te vragen. Updates gebeuren automatisch en beheren, bijsturen en rapporteren wordt kinderspel.
 

Hou het hoofd koel op kantoor: met doekzonwering en nachtkoeling

Ook voor kantoren geldt dat het in de toekomst steeds meer vraag is hoe die ‘energiezuinig efficiënt en duurzaam koel te houden’. Hoe we die energiezuinig warm stoken, daar zijn we al even uit. Maar met steeds meer warme dagen en hittegolven in combinatie met grote raampartijen (want ja: voldoende daglicht bevordert wel degelijk het welzijn van al wie er werkt), loert oververhitting om de hoek. Actieve koeling kan dan wel soelaas bieden als het echt te warm wordt, maar je kan die ook heel wat minder overuren laten draaien dankzij een combinatie van buitenzonwering en nachtkoeling. Overdag de screens naar beneden en ’s nachts (veilig) de ramen open: het is een natuurlijke manier van ‘passieve koeling’. De buitenzonwering houdt de zon tegen nog voor die het glas kan bereiken en de binnentemperatuur kan doen oplopen, koelere nachtlucht helpt om het interieur te koelen tegen ’s anderendaags.

In hun nieuwbouwkantoor in Tielt rustte de firma Verona Pro de oost- en zuidgevel uit met Fixscreen doekzonwering en nachtkoelingsroosters van Renson. “Op zonnige dagen blijven de screens een hele dag naar beneden,” legt CEO Koen Braekman uit. “Anders dan bij bijvoorbeeld rolluiken blijft het uitzicht naar buiten dankzij de transparantie van de doeken steeds behouden, en dat is toch een pak aangenamer dan in het donker te moeten werken bij kunstlicht.” Bijkomend voordeel is dat je geen last hebt van de zon in je scherm. ‘s Avonds worden de luiken achter de nachtkoelingsroosters er dan weer consequent geopend. Die luiken blijven ook de hele nacht open staan en gaan pas ’s morgens terug dicht. “Als het ’s nachts voldoende afkoelt, tenminste,” voegt Koen Braekman er aan toe: “Want dan haal je daarmee dus die koelere nachtlucht binnen om ook daar de temperatuur te laten zakken tegen ’s anderendaags. Ook dit kan er dus voor zorgen dat een (aanvullend) aircotoestel geen overuren moet draaien. Maar vooral: dit soort passieve koeling voelt aangenamer aan dan ‘geforceerd’ te moeten koelen. Veel medewerkers die weinig in beweging zijn en op een beperkte oppervlakte werken, bevestigden mij al dat dit een aangenaam binnenklimaat oplevert. Net daarom zie ik dit vooral ook voor slaapkamers als een goede oplossing: je kan het raam bij wijze van spreken de hele nacht laten open staan, zonder kans op ongewenste bezoekers (lees: insecten of inbrekers).”

Buitenkantoor of lunchen in open lucht

Dat het vooral zaak is om te voorkomen dat de zon vrij spel heeft op grote glaspartijen, bewees destijds ook de beslissing om de zuidkant van de refter op het dakterras van het Melexis-gebouw in Ieper uit te rusten met drie aan elkaar gekoppelde Algarve terrasoverkappingen van Renson. Die hebben meteen een dubbele functie, want ze houden met hun dakstructuur als ‘luifel boven de ramen’ niet alleen het invallend zonlicht tegen (dankzij de oriënteerbare daklamellen valt ‘s winters toch voldoende daglicht binnen), maar zorgen er ook voor dat medewerkers over de middag op een aangename manier buiten kunnen lunchen, beschut tegen zon en wind. Zelfs bij regen is het met de daklamellen dicht toch steeds mogelijk om in pauzes een luchtje te gaan scheppen. “Zo stimuleren we medewerkers nog meer om over de middag even wat buitenlucht op te snuiven,” klinkt het er. Met de leds in de daklamellen van de Algarve dacht men er zelfs aan de mensen van de nachtploegen. Zo kunnen ook zij bij mooi weer tijdens hun pauze op het refterterras genieten.