Compact, robuust en speelbestendig: in de nieuwe kring van scoutsgroep Kramaai

Het feest met speenvarken en kampvuur mocht er zijn, net als het gebouw - een balkvormig volume met een cilindervormige uitsnede. Goed voor 400 m² en twee verdiepingen. De gelijkvloerse verdieping bestaat naast een keuken, een berging en toiletten uit een grote ruimte die middels verschuifbare wanden kan worden opgedeeld in lokalen. Op de eerste verdieping kan de ruimte per scoutsgroep worden opgesplitst of samengevoegd voor gemeenschappelijke activiteiten. Daar zijn ook extra bergruimte en een mooi terras.  

Het Itterbeekse bureau Ark Architecten won de wedstrijd – uitgeschreven door de gemeente Asse – met een even eenvoudig als helder concept. “Dat vertrok vanuit de gedachte dat het gebouw een groep moet ondersteunen en versterken”, zegt Ian Leonard (ArkA) in gesprek met BETON. “Het gebouw moet volgens ons de kinderen aanzetten tot spelen. Binnen én buiten. Wie aan scouts denkt, denkt aan groepsspel; en groepsspel refereert aan kring. De cilinder die uit het massieve volume is gesneden, fungeert niet toevallig als circulatie- en ontmoetingsruimte, als speelplek en als podium. Rondom die centrale ‘kring’ met een betonnen trap liggen, verspreid over twee verdiepingen, de lokalen." 

Of zoals het in de wedstrijdbundel van de architecten staat: “Het ontwerp is een compact volume met twee bouwlagen waar centraal een kringvormige buitenruimte wordt uitgehold. Er ontstaat een binnengebied met een buitenschil van taklokalen.” Aan de straatkant heeft het met verticale latjes afgewerkte gebouw een gesloten karakter. “De houten latjes aan de gevel doen dienst als borstwering maar ook als privacy-element”, specifieert Leonard. “De buurt kijkt uit op een gesloten, rustig volume. Alleen ’s avonds, wanneer binnen het licht brandt, lichten de raamvlakken op.”

Zo gesloten het gebouw aan de straatzijde, zo open is het naar het achterliggende speelveld. Door middel van pivot-deuren kan de achtergevel helemaal worden opengezet, waardoor de grens tussen binnen en buiten vervaagt. Op die manier willen de architecten de drempel tussen binnen- en buitenspelen slechten.

Prefabbeton

De volledige structuur van het jeugdlokaal is opgetrokken in prefabbeton. De geïsoleerde dubbele wanden vragen bij aanvang grondig studiewerk, maar zijn na fabricatie, levering en plaatsing meteen glad afgewerkt. “Achteraf is er dus geen extra werk, tenzij lichte schade door het transport. Door middel van een fijne mortel worden oneffenheden mooi weggewerkt.”

Voor de vloer is gekozen voor een polybeton die aansluit bij de wanden. “Dat heeft als groot voordeel dat je geen plinten moet plaatsen. De vloeren op de eerste verdieping zijn uitgevoerd in breedplaten, met een opstort van polybeton.”

De keuze voor prefab beton lag van meet af aan vast. Deze materiaalkeuze heeft meer dan een reden. “Om te beginnen kan het tegen een stootje, wat geen nadeel is voor wie een beetje goed wil kunnen spelen (lacht). Een nieuw jeugdlokaal wil je niet binnen de tien jaar hebben uitgewoond. Tweede voordeel is de geluidsisolatie. De jeugdlokalen liggen in een woonwijk, en delen een muur met een woonhuis. De prefabwanden zijn voldoende zwaar om het geluid – en ja, lawaai – te bufferen.”

Hetzelfde geldt voor de warmte, die de muren overdag opslaan en ’s avonds weer afgeven. “Zo wordt het gebouw een heerlijke plek op een zomeravond.” Ook de esthetische kwaliteit van beton bleek een argument. “We hebben gekozen voor een betonlook, die fraai contrasteert met de kleuren en materialen van de meubels, flexibele wanden en logo’s”, aldus Leonard.

‘Kramaai’ is niet het eerste jeugdlokaal- project van Ark Architecten.  Ian Leonard: “Dat sommige van onze medewerkers ooit lid waren van een jeugdbeweging speelt ongetwijfeld in ons voordeel. Voeling hebben met de praktijk waarvoor je ontwerpt, zorgt voor scherpere en juistere keuzes. Bij vorige projecten van jeugdhuizen maakten we overigens evengoed gebruik van prefab beton. Zo is voor Scouts Paloke in Dilbeek gebruik gemaakt van prefab betonnen buitenpanelen, terwijl we voor de Scouts van Denderleeuw werkten met zowel vlakke wanden als wanden met structuur.”

Voor de scoutslokalen in Mollem financierde het Autonoom Gemeentebedrijf Asse de ruwbouw, terwijl de jeugdbeweging instond voor de afwerking. “Met leden, ouders en oud-leiding hebben we de handen stevig uit de mouwen gestoken”, vertelt hoofdleider Thomas Vitry. “Schilderwerken, inrichting van de keuken, verhuis uit de oude lokalen: dat is allemaal gelukt. We mogen fier zijn op het resultaat. Vast staat dat we mede dankzij het gebouw onze scoutswerking verder kunnen uitbouwen. Wist je dat we nu al de tweede-grootste jeugdbeweging van Asse zijn?” Als in het Scoutslied ‘De wereld is een toverbal’ klinkt de stille wenk van het gebouw van Scoutsgroep Mollem: ‘kom maar in de kring’.