Onlangs mocht Conix Architects de Archizinc Trophee van V Zinc in ontvangst nemen voor het nieuwe kantoorgebouw van Umicore te Hoboken. Naast dit gebouw met zinken bekleding, stond Conix ook in voor de heropwaardering van de bestaande gebouwen op de site. Door zijn expressieve vorm draagt het nieuwe gebouw bij aan de veruitwendiging van de nieuwe corporate identity van Umicore.
Archizinc Trophee
Tweejaarlijks organiseert VM Zinc, een internationaal merk van zinkproducten, de Archizinc Trophee. De 4e editie van de prijs werd gelanceerd in september 2009. Met de Archizinc Trophee wil VM Zinc de bekendheid van zijn producten vergroten, maar ook en vooral innovatieve zinktoepassingen in de verf zetten. Architecturale creaties die zich onderscheiden door hun materiaalgebruik, esthetiek, functionaliteit en respect voor de omgeving komen in aanmerking voor de prijs. De projecten worden hierbij onderverdeeld in 4 categorieën: Individuele woning, Collectieve woning, Openbare gebouwen en Commerciële gebouwen. Naast de prijs van de jury worden er ook 4 speciale prijzen uitgereikt voor ‘Environment’, ‘Courage’, ‘Tradition’ en ‘Technical Performance’. Conix Architects won voor het facelift-project in opdracht van Umicore Precious Metals Refining in Hoboken de Speciale prijs voor ‘Technical performance’.
Situering
De site van Umicore in Hoboken heeft de laatste tien jaar heel wat technologische vernieuwing ondergaan. Er werd ononderbroken geïnvesteerd in veilige en eco-efficiënte processen. Op en rond de site werd grondig gesaneerd, maar de uitstraling van het gebouwencomplex was echter nog altijd erg verouderd.
In 2005 kreeg Conix Architects dan ook de opdracht om de nieuwe corporate identity van Umicore ook op de site te implementeren, om de werkomgeving van haar medewerkers te verbeteren en tegelijkertijd de aantrekkelijkheid voor de omgeving en bezoekers te vergroten. De opdracht bestond uit een totaalproject: masterplan van de industriële site, een aangepaste routing, groenaanleg, behoud en reiniging van de waardevolle bestaande gebouwen, bekleding van de minder interessante gebouwen, screens en signalisatie en als hoogtepunt: de eyecatcher, het nieuwe kantoorgebouw bestemd voor administratie en onthaalfuncties. Voor dit nieuwe gebouw en het aanpalende bestaande kantoorgebouw ontwikkelden ze zowel het architecturaal concept als de interieurinrichting, signalisatie en productontwikkeling.
Van globaal masterplan tot expressieve eyecatcher
Toen de ontwerpers van Conix Architects in 2005 een eerste analyse maakten van de site, kwam meteen het gebrek aan structurele samenhang en cohesie naar voor. Om dit te verhelpen, voorziet het globale masterplan één beweging die vertrekt aan de inkomzone van de site en uitmondt in de administratieve zone. Deze beweging kreeg de naam ‘closing the loop’, refererend aan de bedrijfsactiviteit van Umicore, namelijk recycleren op duurzame wijze.
Architecturaal werd deze beweging vertaald in een grote geplooide zinkplaat die uitmondt in het hart van de site. De bestaande gebouwen worden hierbij door de creatie van een plein, dwars over de Greinerstraat, aan elkaar gelinkt. Het nieuwe gebouw wordt hierop geënt als een geplooid lint. Door het gebouw echter ietwat schuin op te stellen wordt de aswerking van de centrale toegangsweg gebroken. Naast de positie, neemt echter vooral de vormgeving van het kantoorgebouw een belangrijke rol op: door zijn expressieve vorm geeft het immers, in contrast met de bestaande rationele context, een ware boost aan de site.
Uitdagingen en troeven
Door de complexiteit van de vormgeving van het gebouw was er heel wat voorafgaande studie nodig, zowel vooraf als tijdens het bouwen. Zo werd de structuur volledig in 3D berekend. Hieruit bleek dat er grote zettingen van het gebouw te verwachten waren, zowel tijdens de uitvoering (bij de ontkisting) als op lange termijn. Bijgevolg werd er dan ook tot in het kleinste detail rekening gehouden met deze grote zettingen, bijvoorbeeld in het buitenschrijnwerk, maar ook bij de binnenwanden. Net deze doorgedreven detaillering maakt het gebouw een staaltje van hoogstaande architectuur.
De nieuwe identiteit die het kantoorgebouw uitstraalt heeft een duidelijke krachtlijn neergezet op de ganse site. De expressieve kracht en innovatieve gevoelswaarde creëren een vernieuwend uitzicht, waardoor het bedrijf een eigentijds karakter krijgt. Mede hierdoor wil Umicore het beeld uitstralen van als een innoverend en bruisend bedrijf.
Materialiteit en technieken
De gevel en het dak van het nieuwe kantoorgebouw werden volledig bekleed met vloeiende zinkbanen in Quartz-Zinc®. Zink is een eigen materiaal van Umicore. De staande naad van de zinken bekleding benadrukt de vorm en beweging van het gebouw nog meer. Om het contrast met de nieuwbouw verder aan te scherpen, kregen de overige gebouwen in de omgeving een beduidend strakkere gevelbekleding met horizontale banen in een contrasterende kleur, met name Anthra-zinc.
Ook duurzaam bouwen werd van meet af aan in het concept opgenomen. Zo wordt het gebouw verwarmd door stoom uit de naastgelegen stoomcentrale. Daarnaast werd omwille van de grote glazen gevels ook doelbewust gekozen voor glas met een lage zonnetoetreding.
Bij de keuze voor het materiaal zink om het volume van het nieuwe kantoorgebouw te bekleden, speelden de ecologische kwaliteiten tevens een belangrijke rol: zink is immers een uitstekend recycleerbaar metaal. Het herwonnen zink beschikt over dezelfde gunstige eigenschappen en kan opnieuw ingezet worden in de bouwsector. Bovendien sluit dit materiaal door zijn intrinsieke eigenschappen perfect aan bij de core-business van het bedrijf Umicore, nl. recycleren op duurzame wijze.
Projectgegevens
Naam van het project: facelift Umicore Hoboken
Ligging: A. Greinerstraat 14 - Hoboken
Opdrachtgever: Umicore Precious Metals Refining
Ontwerpers: Conix Architects
Studiebureaus: Ney & Partners (stabiliteit) – Technobel (technieken)
Aannemer Ruwbouw: Strabag
Aannemer Afwerking: Wycor
Start bouwwerken: december 2007
Einde bouwwerken: juni 2009