Architect en ingenieur Laurent Ney onthult in zijn werk ‘Bridging by foot and bicycle’, de complexiteit die elk kunstontwerp kenmerkt. Hij legt uit hoe we dankzij een geïntegreerde visie op architectuur en techniek, objecten kunnen realiseren die in belangrijke mate passen in onze tradities. We werpen een blik op enkele van deze kunstwerken.
Laurent Ney moest een keuze maken uit een honderdtal bruggen en loopbruggen die zijn bureau Ney & Partners over de hele wereld heeft helpen bouwen. Hij heeft er 21 bewaard en we stellen u er 7 van voor.
Loopbrug Centner, Verviers, beëindigd in 2006
Deze voetgangersbrug over de Vesdre heeft een overspanning van 30 meter en een breedte van twee meter. Laurent Ney: “Het moest een bestaande voetgangersbrug op het einde van haar levensduur vervangen, waarvan het belangrijkste kenmerk het aantal te verwachten reservaties voor de doorgang voor de passage van verschillende netwerken was.” Het project is dus gebouwd rondom netwerkleidigen. “Het structureel systeem bestaat uit een enkel U-vormig stalen profiel, waarvan de onderflens dienstdoet als loopvlak, de lijfplaten als borstweringen en de bovenflensen als handvaten. De dwarssectie van de brug is continu en vloeiend vormgegeven. Ze staat bekend om haar borstwering die uitgelaserd is volgens een patroon dat afgestemd is op de krachtwerking in dit gedeelte van de brug.
Voetgangersbrug Verboekhovenplein, Schaarbeek, beëindigd in 2013
De loopbrug (258m lang en 9m breed) maakt deel uit van een meer globaal herontwikkelingsproject van het Verboekhovenplein, een stervormig plein dat ook wel ‘Berenkooi’ wordt genoemd. Laurent Ney: “De context was zeer ingewikkeld. Dit plein had een eigenaardig reliëf en werd door treinsporen in twee gespleten. Het is ook het middelpunt van acht boulevards. Het voorstel verenigt het plein door een stalen loopbrug die meer een openbare ruimte vormt dan ze een kunstwerk wil zijn. Het plein biedt een centrale kruising en het gebruik van terrassen geeft een interactie met de reeds aanwezige grote zitbanken die zeer intens gebruikt worden.
De Lichtenlijn loopbrug, Knokke, beëindigd in 2008.
Gelegen op de Koningin Elizabethlaan, die Knokke met Oostende verbindt, vervult deze loopbrug twee functies. Enerzijds verbindt het de Zeedijk met een groengebied en zal het zo toeristische mogelijkheden creëren voor fietsers en wandelaars, en anderzijds symboliseert deze het binnenkomen van de badstad Knokke-Heist. “Het statisch model is dat van een doorlopende ligger met lengte 102 m die rust op 4 steunpunten zodanig dat de verdeling in traveeën van 28m/46m/28m ideaal is. De vorm van de structuur komt overeen met een optimalisatie van het materiaal verkregen met behulp van een numeriek programma, het resultaat is een geoptimaliseerde vorm. Conceptueel gezien wordt de brug uit een metalen plaat gesneden waaraan het dek wordt opgehangen. Om de afschuifkrachten op te vangen die voortvloeien uit de gebogen vorm in de plattegrond, wordt het plaatwerk met een helling van 1/1 opgetrokken. Voor Laurent Ney is deze loopbrug een belangrijke stap in zijn conceptueel denken over loopbruggen.
Voetgangersbruggen Smedenpoort Brugge, beëindigd in 2012
De ‘Smedenpoort’ is een historische toegangspoort tot de stad Brugge. Om een vlotte verkeersstroom van wagens, voetgangers en fietsers toe te laten tijdens piekmomenten was de Smedenpoort te nauw. Daarom besloot de stad Brugge om 2 voetgangersbruggen (60m lang) te laten uitvoeren aan weerzijden van het bestaande gebouw. Laurent Ney: “Een context zoals deze vereist een bijzondere gevoeligheid in termen van locatie, indeling, vorm en gebruikte materialen. Opnieuw was onze aanpak meervoudig. Er is gekozen voor een ‘promenade’ in plaats van een brug. Het traject is zodanig opgevat dat de nieuwe bruggen de bestaande poort en brug omarmen. Bovendien door de veelvuldige aanwezigheid van steunpunten en structureel gebruik van de borstwering krijgen de dragende elementen kleinere afmetingen en wordt er een maximale transparantie bereikt. “De draagconstructies zijn gemaakt van zelfdragend staal, terwijl het brugdek gemaakt is van geprefabriceerde platen van gevlamd beton. Het gebruik van massieve stalen staven en de principes van de assemblage zijn meer gebaseerd op het vakmanschap van de smeden dan op de moderne staalbouw."
Parkbrug spoor Noord, Antwerpen, beëindigd in 2015.
De Parkbrug verbindt het Eilandje en Park Spoor Noord. Het zijn twee stadslandschappen met verschillende kenmerken. Laurent Ney: “De context is bijzonder omdat de loopbrug leunt op twee gebouwen, die in één keer de 70m boulevard oversteken. We hebben gekozen voor een onafhankelijk en monolithisch object. De onder-, boven- en zijvlakken worden echter op verschillende manieren waargenomen, afhankelijk van de waarnemingsrichting en de verkeersroutes. De vorm van de brug is veranderlijk. Het is ook de bedoeling dat de oversteek een prachtige ervaring is voor de gebruikers. Het patroon van de openingen, de textuur en de structuur van de brug geven het gevoel in een bevoorrechte ruimte te zijn. Het volume sluit en opent zich voor de gebruikers en fungeert in die zin als een scharnier. Zon en licht bieden de hele dag door een spel van schaduw en licht.”
Voetgangerbrug Kasteel Tintagel, opgeleverd in 2019
Laurent Ney: “De loopbrug van Tintagel is waarschijnlijk het extreme voorbeeld van een sterke context. Hier is het een legende die de geschiedenis en de verbeelding vervangt die de overhand heeft op de realiteit. Het is gebaseerd op een eenvoudig concept: de link die ooit bestond en de leegte opnieuw vullen. In plaats van de invoeging van een derde element dat de beide kanten raakt, stelden we voor om twee afzonderlijke uitkragende brugdelen te plaatsen die elkaar bijna aanraken in het midden. De 4,5 m hoge structuur die uit de rotswand komt, verslankt tot een dikte van 17 cm in het centrum. De materialen van de brug zijn eenvoudig, duurzaam en aangepast aan de context. De hoofdstructuur is in geschilderd staal. Het concept van de brug is onlosmakelijk verbonden met de wijze van montage: een vrijdragend constructiesysteem. Met deze techniek is het mogelijk om in een vacuüm te werken vanaf de landhoofden, zonder dat er tijdelijke steunpunten nodig zijn."
Voetgangersbrug Poissy, voorzien voor 2021
De brug van Poissy, die al bestond in de 12e eeuw, werd gesloopt, herbouwd en aangepast in de loop der eeuwen. Het werd uiteindelijk vernietigd in 1944. Sindsdien is er slechts één paal op elke oever en vier pijlers in het midden van de Seine, in een groter gebied van de rivier, overgebleven. Laurent Ney: “De nieuwe brug, met een lengte van 300m, volgt de indeling en bouwkundige principes van historische bruggen, want er is niet één brug de Poissy, maar een opeenvolging van bruggen door de eeuwen heen: een doorlopende boogbrug met verschillende traveeën.” Het ontwerp van de loopbrug is gekoppeld aan die van de ontwikkeling van een eiland tot een publieke ruimte, een plek voor feestelijke en culturele evenementen. “De tribunes in podiumvorm articuleren het bestaande landhoofd en de situering van de plek. De geometrie van dit geheel eigent zich de eveneens bouwtaal toe die er zich doorheen de geschiedenis ontwikkelde.”