Onlangs is de nieuwe versie van de Gids Duurzame Gebouwen van Leefmilieu Brussel gelanceerd. Wat ooit begon als een ringmap is via verschillende geüpdatete versies uitgegroeid tot een complete en gebruiksvriendelijke website. De ambitie is echter nog steeds dezelfde: professionals objectieve, betrouwbare informatie verschaffen inzake duurzaam bouwen. Om te weten te komen hoe de meest recente versie van de Gids Duurzame Gebouwen ontstaan is, stelden we een aantal pertinente vragen aan architecte Sophie Bronchart, die zich sinds januari 2014 met het project bezighoudt in opdracht van Leefmilieu Brussel.
Voor wie is de Gids Duurzame Gebouwen bestemd?
Sophie Bronchart: «Hoewel hij ook vrij te consulteren is door het grote publiek, is de Gids vanaf het begin opgevat als een tool voor professionals, en dan specifiek de ontwerpers van gebouwen: de architect, het studiebureau ... We hebben bijvoorbeeld niet de pretentie om te denken dat een studiebureau dat gespecialiseerd is in speciale technieken er nieuwe dingen uit zal leren. We mikken eerder op de generalist die op vraag van een architect zal ingrijpen in functie van de luchtdichtheid en de isolatie van wanden, maar die tegelijk van deze situatie zou kunnen profiteren om tevens een surplus te leveren qua akoestiek of materiaalkeuze – ook al situeert de eigenlijke expertise zich op het vlak van energetische performantie. Architecten worden dan weer erg druk gesolliciteerd en hebben niet altijd de tijd om nauwgezet op te volgen wat er leeft en beweegt in alle deeldomeinen van het duurzaam bouwen. Nochtans gaat een wezenlijk ambitieus duurzaam gebouw onvermijdelijk uit van een geïntegreerde, transversale visie. Vaak zal de ontwerper zich focussen op wat al dan niet reglementair is, vooral in energetisch opzicht. Met de Gids proberen we hem te helpen om ook die andere belangrijke aspecten van duurzaam bouwen in rekening te brengen, al speelt energie uiteraard een zeer belangrijke rol. Via de interactieve woning die je ziet op de toegangspagina van de site zal de architect mogelijk al wat basisinformatie over hellende daken opzoeken, bijvoorbeeld om te weten te komen hoe dik de isolatielaag in een sarkingdak moet zijn en, althans dat hopen we, via enkele muisklikken andere informatie aan te treffen waarmee hij zijn project kan verrijken: materiaalkeuze, integratie van een nestkastje voor vleermuizen, verbetering van het akoestisch comfort… »
Hoe is de Gids geëvolueerd sinds de allereerste versie?
S.B. : « De eerste versie (2007) bestond uit gedrukte fiches, opgebouwd rond vijf thema’s en gebundeld in een A4-map. Ze konden eveneens in PDF-formaat gedownload worden op de site van Leefmilieu Brussel. De inhoud was geredigeerd door studiebureaus die zich specifiek toelegden op duurzaam bouwen. De Gids bevatte overwegend algemene informatie, met name inleidende dossiers omtrent de verschillende thematieken die je ook nog in de huidige versie kan terugvinden. Wat men nu nog additioneel aan het ontwikkelen is, zijn technische oplossingen, oftewel ‘voorzieningen’.
De fiches kregen in 2009 een eerste flinke update en zijn toen ook verder aangevuld en vervolledigd. Eind 2013 is de Gids een echte website geworden. De dynamische interface met verschillende ‘entries’ hielp de ontwerper om snel de gegevens op te sporen die voor hem op dat moment het nuttigst waren. Sinds 2007 zijn er heel wat duurzame gebouwen opgetrokken in Brussel. Ze vormen voor ons een goudmijn aan informatie en komen erg van pas om de Gids te illustreren.
De wil om die eerste versie te laten evolueren tot een Gids die de thematieken van het duurzaam bouwen op een nog technischere manier benaderde, maakte dat het voor Leefmilieu Brussel nodig was om zich te omringen met een grotere hoeveelheid experts die zich nog meer dan voordien toelegden op een bepaalde specialisatie. In 2013 lanceerde het dan ook een meervoudige aanbesteding om het geheel van thematieken dat het ‘duurzame gebouw’ karakteriseert te bundelen, met behalve energie ook aspecten zoals natuurontwikkeling, akoestisch comfort, elektromagnetische vervuiling …
Sinds december bestaat er een nieuwe versie van de Gids. De gebruiksvriendelijkheid is enorm toegenomen en lijkt meer dan enkel de ontwerper te kunnen verleiden die hem gebruikt.
De Gids kan voortaan altijd en overal geraadpleegd worden aangezien hij online beschikbaar is. Of het nu via de computer, de tablet of de smartphone is: de Gids is ‘responsive’ en past zich dus automatisch aan aan de omvang van het scherm waarop je hem consulteert. Een van de belangrijkste evoluties van deze laatste versie is tegelijkertijd de aanpassing van de lengte van de teksten, zodat je de benodigde informatie snel kan terugvinden. Het is dus zowel de vorm als de inhoud die we aan het herwerken zijn, vermits we alle informatie in de Gids vlot raadpleegbaar willen maken. Het is een evolutie die zich progressief zal voltrekken. We werken eraan.
In welk opzicht herwerken jullie de inhoud dan precies?
S.B : «Behalve de toevoeging van nieuwe informatie zijn er updates in functie van de evolutie van de reglementering en de financiële hulpmiddelen. Dat is in zekere zin de moeilijkheid van een instrument zoals de Gids, die vooral compleet wil zijn en door alle nuttige info samen te brengen wil vermijden dat professionals verschillende tools moeten gebruiken met het oog op het duurzaam maken van hun gebouwen. Dat is ons doel, maar aangezien de wereld van het duurzaam bouwen deze dagen enorm evolueert (meer actoren, meer informatie voor professionals), zullen de driehonderd ‘voorzieningen’ die we nog moeten uitwerken (op de 450 die de Gids in totaal zal tellen) ontwikkeld worden op een beknopte manier, al zullen ze verwijzen naar referenties die de lezer toelaten om meer info te vergaren. Het grote werk bestaat er dus vooral in om samen met onze experts de erkende, toegespitste en … duurzame links tussen de verschillende brokken informatie te identificeren.
Welke evoluties mogen we nog verwachten in de nabije toekomst?
S.B : «We voegen de nieuwe voorzieningen geleidelijk aan toe. Eind dit jaar zal de Gids compleet zijn en dus 450 voorzieningen tellen, zoals hierboven vermeld. Op middellange en lange termijn zullen we hem niet enkel volledig houden in termen van technische oplossingen, maar ook verrijken met nieuwe praktijkervaringen uit het Brusselse. Het idee is om casestudies te verzamelen in de rubriek ‘Inspiratie opdoen’, om zo op een concretere manier te illustreren wat in de theoretische uiteenzettingen geformuleerd is. Veel plezier bij het ontdekken van onze Gids… »