De Gelukkige Haard wil de Mimosawijk in Oostende, een modernistisch geïnspireerde laagbouwwijk met kubistische volumes, uitkragende zijmuren, strakke gevelcomposities en interessante detaillering, nieuw leven inblazen en is daarvoor op zoek naar een ontwerpteam. De sociale huisvestingsmaatschappij hoopt door een grootschalige renovatie niet enkel deze wijk terug te doen heropleven maar ook mee te gaan op de golf van duurzaam en circulair bouwen. Ze zoekt dan ook een ontwerpteam dat dezelfde ambities voor ogen heeft om dit vernieuwende woonproject te realiseren. Om de selectie van het ontwerpteam te vergemakkelijken, heeft Pixii de SHM ondersteund bij het opstellen van een beoordelingstool.
De modernistisch geïnspireerde Mimosawijk werd gebouwd tussen 1975 en 1980. De Gelukkige Haard bouwde hier 310 huurhuizen, 124 huurappartementen, 86 koopwoningen en 254 gegroepeerde garages. Zo worden er ongeveer 520 gezinnen gehuisvest, koop en huur samen.
De woningen zijn vrijwel allemaal uitgevoerd in baksteen en kennen een uniforme kubistische vormgeving met een plat dak, uitkragende zijmuren, zichtbare betonnen lintelen en een betonnen kroonlijst. De wijk biedt een kwaliteitsvolle woonomgeving maar is zijn destijds vernieuwende uitstraling verloren door slijtage en technische defecten. De huisvestingsmaatschappij kent hoge onderhoudskosten, waardoor ze nauwelijks aan alle noden van de huurders voldoen.
De Mimosawijk is een parkwijk waarvan het ontwerp gebaseerd is op de nieuwe wijken van Malmö en Karlsruhe. Er is veel openbaar groen, een duidelijk assenstelsel en een strikte zonering van de woningen met aparte stroken voor autoverkeer en voetgangersverkeer. In het midden bevindt zich een centrale agora en gemeenschappelijk speelplein. De woningen hebben zowel een voortuin met of zonder garage als een privé-tuin achteraan.
Uitdagingen
Het wooncomfort van de Mimosawijk voldoet niet meer aan hedendaagse standaarden. De technieken zijn verouderd en de thermische prestaties ondermaats. De woningen zijn onvoldoende geïsoleerd, zitten vol koudebruggen, de binnenluchtkwaliteit is te laag, en dat zijn maar enkele van de problemen. Structureel zijn de woningen nog van goede kwaliteit waardoor afbraak niet nodig is, met in het achterhoofd de voorkeur voor een duurzame, zo circulair mogelijke renovatie. Bedoeling is ook de bewoners te herhuisvesten binnen de wijk tijdens de renovatie.
Ontwerpteam gezocht met klimaatrobuuste visie
Het gezochte ontwerpteam moet bestaan uit minstens een architect, een landschapsarchitect en ingenieur technieken en een ingenieur stabiliteit. De procedure zal in twee stappen verlopen. De eerste fase eindigt op 15 november 2021. Geselecteerde kandidaten kunnen hun offerte indienen. Wie werd geselecteerd dient een ontwerp voor te leggen voor 28 februari 2022 en te presenteren voor een beoordelingscommissie op 4 maart. Uiterlijk na dertig dagen kiest de jury voor één inschrijver. Geïnteresseerde architectenbureaus kunnen contact opnemen met wini.pannier@degelukkigehaard.be of inschrijven via deze link.
"Heel belangrijk in de procedure is de visienota waarin de ontwerper laat zien wat de mogelijkheden zijn op het gebied van woningtypologieën, circulariteit en materialengebruik. We willen dat de verhuisbewegingen op de site daarin worden meegenomen, zodat bewoners in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven tijdens de verbouwingswerken", zegt Wini Panier, projectmedewerkster van SHM De Gelukkige Haard. "We zoeken een ontwerpteam dat binnen de beperkte speelruimte, eigen aan dit soort opdrachten, onze klimaatambities maximaal kan realiseren. We menen dat dit een heel mooi en aantrekkelijk project is door enerzijds de duurzame insteek en anderzijds de bijzondere stedenbouwkundige en architecturale kwaliteit in dit project. We streven de grootste duurzaamheid na voor de renovatie van de Mimosawijk."
Duurzaamheidsmeter ook voor uitvoeringscontrole
Duurzaamheidsmeter ook voor uitvoeringscontrole
De grootschalige renovatie van sociale woonwijken is een veeleisende maar boeiende uitdaging. Ze biedt uitzonderlijke kansen om in één beweging grote energetische winsten te scoren, de klimaatdoelstellingen dichterbij te brengen en een sociaal zwakkere groep te ondersteunen. De SHM mikt hoog en wil het ontwerp aan zoveel mogelijk criteria voor duurzaamheid en circulariteit laten voldoen, maar moet wel werken binnen het strakke kader van de aanbestedingsprocedure.
Om de selectie van het ontwerpteam te vergemakkelijken, heeft Pixii de SHM ondersteund bij het opstellen van een beoordelingstool.
"We hebben onze spreadsheet gebaseerd op de GRO-duurzaamheidsmeter van het Facilitair Bedrijf en we vinden dat deze excellente meter best als maatstaf zou gelden", zegt Uldrik Brondeel, technisch adviseur bij Pixii. "Door het kwantificeren van een heleboel criteria zoals EPB-eisen, akoestiek, hernieuwbare energie, materiaalkeuze, waterhergebruik, materialenpaspoort, toekomstbestendigheid enzovoorts kunnen we een score geven aan het voorstel van een ontwerper. Net zoals de GRO dat doet, maar in dit geval wat eenvoudiger en uitsluitend voor intern gebruik door de huisvestingsmaatschappij. Het is voor De Gelukkige Haard een manier om het selectieproces te objectiveren en bovenal niets uit het oog te verliezen vóór de start van de werkzaamheden, maar ook tijdens de werken. De tool zal tijdens de uitvoering helpen om op ieder moment de duurzaamheidsambities te toetsen aan de gemaakte afspraken."