De Gouden Liniaal Architecten herbestemt parochiekerk in Pelt tot laagdrempelig ontmoetingscentrum

De ambitie is helder: het introverte karakter van de kerk kantelen naar een laagdrempelige, uitnodigende ontmoetingsplek, zonder het gebouw te ontkennen. Het ontwerp vertrekt daarom niet van een “zaal in een kerk”, maar van een nieuwe leesbaarheid van de bestaande volumes en assen, met ingrepen die het dagelijkse gebruik vanzelfsprekend maken. De kerk blijft zo letterlijk en figuurlijk een centraal ankerpunt aan het Regenboogplein, binnen het bredere verhaal van Pelt waarin dorpskernen hun “kloppend hart” heruitvinden.

Van koor naar dorpshuis

De belangrijkste ruimtelijke zet gebeurt aan het koor, precies daar waar het gebouw aan het dorpsplein grenst. Dat koor wordt aan de achterzijde opengewerkt en krijgt een nieuw, verhoogd toegangsbordes dat tegelijk als terras fungeert. Die dubbele rol is cruciaal: buiten ontstaat een vanzelfsprekende drempelzone voor ontmoeting, binnen wordt het koor het dorpshuis in de meest letterlijke zin—een caféplek die zichtbaar en bereikbaar aan het plein ligt.

Rond dat nieuwe zwaartepunt worden de zijkapellen doelgericht ingezet: ze nemen de meer besloten functies op, zoals keuken en een vergaderzaaltje. Zo ontstaat een logisch gradueel verloop van publiek naar intiem, zonder het plan te verbrokkelen of extra circulatie uit te vinden. Het dorpshuis werkt tegelijk als overgangsruimte: wie binnenkomt, landt niet meteen in de grote kerkruimte, maar in een herkenbare, menselijke schaal die de rest van het gebouw ontsluit.

Het schip als polyvalente motor

Achter het dorpshuis ontvouwt zich het schip, dat zich uitstekend leent tot polyvalent gebruik. De ruimte wordt het kloppend werkpaard voor het rijke verenigingsleven van de parochie, maar ook een praktische eetzaal voor de nabijgelegen school. Net omdat het schip als één grote, robuuste ruimte gelezen kan worden, kan het verschillende ritmes aan: van toneel en carnaval tot schoolmomenten en grotere buurtactiviteiten, met het koor als scharnier dat de dagelijkse werking draagt.

Die keuze is architecturaal consequent: in plaats van de kerk op te delen in een reeks losse kamers, wordt de bestaande ruimtelijke hiërarchie benut. Het koor en de kapellen krijgen een programma dat om nabijheid, warmte en bediening vraagt; het schip krijgt het programma dat baat heeft bij volume, overzicht en flexibiliteit. Zo volgt de herbestemming de logica van het gebouw, terwijl de nieuwe functies het gebouw opnieuw “doen werken” op een hedendaagse manier.

Twee openingen, twee buitenruimtes

Ook de tegenoverliggende kopse zijde, onder het oksaal, wordt opengewerkt. Daarmee ontstaat een tweede toegang die niet mikt op het dorpsplein, maar op een intiemere buitenruimte met speeltoestellen. Het project organiseert dus twee verschillende sferen rond één gebouw: een publieke, stedelijke kant aan het Regenboogplein met terras en café, en een meer beschutte kant waar spel en informele ontmoeting kunnen plaatsvinden, los van de drukte van het plein.

Die dubbele adressering maakt van de kerk geen monofunctioneel gebouw met één front, maar een doorwaadbare plek in het dagelijkse dorpsweefsel. De openwerkingen zijn daarbij geen vrijblijvende “grote ramen”, maar strategische snedes die de gebruikslogica ondersteunen: aankomen, blijven hangen, doorstromen naar het schip of naar buiten. Precies daarin zit de kwaliteit van de herbestemming: de architectuur stuurt gedrag met duidelijke, leesbare ingrepen, terwijl de bestaande kerkruimte haar herkenbaarheid behoudt.