De naam Juliaan Lampens valt regelmatig in de rubriek De Praatstoel, als er gevraagd wordt naar een Belgisch project dat aanspreekt. Zowel woning Vandenhaute-Kiebooms, woning Vanwassenhove als de kapel van Kerselare worden dan vermeld. Architect
Egide Meertens is een van Lampens' bewonderaars en haalt in deze Loftrompet de redenen van zijn fascinatie aan.
De kapel van Kerselare
Wat bewondert U in Juliaan Lampens? Wat maakt hem zo bijzonder?Juliaan Lampens had een grote affiniteit voor de modernistische visie van architecten als Le Corbusier en Mies Van Der Rohe en geldt als een van de grondleggers van het modernisme in België. Bij het opstarten van zijn architectenpraktijk in 1950 had het modernisme in België nog geen voet aan de grond gekregen en bouwde hij aanvankelijk klassiek met enkele modernistische details. Na de wereldtentoonstelling van 1958 kon hij zich toeleggen op de minimalistische betonarchitectuur. Wat hem bijzonder maakt, is de wijze waarop hij met materiaal en vorm omgaat. Hij is gefascineerd door de mogelijkheden van eerlijke vormentaal dat een materiaal als beton biedt, en het constructieve gebaar dat je als architect daarmee stelt. Dit is immers de eerste stap naar architecturale schoonheid. Het gaat erom het maximum te halen uit het minimum. Hij heeft steeds eenvoud nagestreefd. Dat is niet iets waarnaar je op zoek moet gaan, dat is te moeilijk. Als je zoekt dan vindt je het niet. Eenvoud in al zijn puurheid komt enkel vanzelf.
Welke realisaties van Juliaan lampens spreken U het meest aan?Zijn eigen woning in Eke is gebouwd in 1960 en was een proefstuk van zijn nieuwe stijl. In het huis is dan ook amper nog iets te herkennen van het gebruikelijke beeld van een woning als een aantal afzonderlijke kamers met muren en deuren, verbonden door gangen. Hij zag zijn woning als een open concept, waar alles met elkaar is verbonden. Daarom zijn er ook zo weinig dragende muren. Wanneer je binnenkomt in het huis, ervaar je geen aanwezigheid van steunpilaren; zij doen niets meer dan hun functie waarnemen als drager van de balken op het dak.
Woning Vandenhaute - Kiebooms in Huise
Zij er ook aspecten of realisaties waar U minder enthousiast over bent?De eerste tien jaren van zijn professionele loopbaan heeft hij traditioneel gebouwd. Het is slechts dankzij de wereldtentoonstelling in Brussel dat hij eindelijk zijn gang kon gaan en niet langer het etiket van relschopper werd opgekleefd.
Zijn er parallellen te trekken tussen uw en zijn ontwerpen?Ik heb net als Juliaan Lampens een grote voorliefde voor het aanwenden van een eerlijk materiaalgebruik, een constructieve logica en een soberheid zonder folklore. Te veel pracht en praal leidt alleen maar de aandacht van de ruimtelijkheid af, terwijl die ruimtelijkheid voor mij juist cruciaal is.
Woning Van Wassenhove in Sint-Martens-Latem
Weet U ook hoe Juiaan Lampens als mens is? Is het iemand waar U bij wijze van spreken enkele uren mee aan de toog zou kunnen doorbrengen?Ik weet niet hoe deze architect als mens is, maar ik zou graag eens met hem van gedachten wisselen over architectuur.
Hebt U Juliaan Lampens al ontmoet? Hebt U een persoonlijke band met hem?Ik heb hem nog niet eerder ontmoet, maar hij spreekt tot mij als architect via zijn gebouwen.
Als U hem als architectuurjournalist één “intelligente en kritische vraag” zou mogen stellen, welke zou dat dan zijn?“U heeft in zijn hoofdzakelijk privéwoningen gebouwd, om niet geconfronteerd te worden met de beperkingen van politiek, normen en voorschriften. U houdt niet van al die regels en wordt daardoor niet graag gevangen gehouden, maar vandaag de dag is een “carte blanche” meer uitzondering dan regel. Waarom ziet U een strenge reglementering niet eerder als een uitdaging in plaats van een last?“
Architect Egide Meertens