De participatieve stad: Standaertsite in Ledeberg

Participatie is een must voor elk grootschalig stedenbouwkundig project. Zonder participatie ontstaat er geen draagvlak en lopen projecten vaak spaak in juridische procedures. Participatie helpt om gedragen en positieve keuzes te maken. In het zopas gepubliceerde voorbeeldenboek 'Stedenbouw kan ook zo' verzamelen Eva Heuts (VIBE) en Erik Grietens (Bond Beter Leefmilieu) zes voorbeeldprojecten van 'De Participatieve Stad'. De Standaertsite in Ledeberg - ontworpen door AE-architecten - Carton123 architecten - MURMUUR - Atelier Arne Deruyter en H110 architecten en ingenieurs - is er één van. 

Ledeberg Doet Het Zelf is een platform van bewoners en verenigingen uit Ledeberg. Na het failliet van de doe-het-zelfzaak Standaert eind 2012 claimde de burgerbeweging de site. Het doel was om de stad te
overtuigen de site aan te kopen, in te richten, open te trekken en ter beschikking te stellen van de gemeenschap. De stad gaf gehoor aan de oproep, kocht de site aan en ontwikkelde ze via stadsontwikkelingsbedrijf sogent.

Context

Ledeberg is een dicht bebouwd stadsdeel dat snakt naar groen en ruimte voor ontmoeting. Je zou de wijk kunnen omschrijven als een verharde woestijn. Net omwille van de grote bouwdichtheid en het ontbreken van stedelijk groen ontstond er een sterk burgerinitiatief. Het project is een eerste schakel in wat op termijn hopelijk een groen stedelijk netwerk wordt. De site is bewust zo breed mogelijk geopend naar beide aanpalende straten en brengt het groen zover mogelijk de straten in. Het park vormt een veilige doorsteek voor voetgangers en fietsers. 

 

PROJECT

Het ontwerp geeft maximaal ruimte aan groen en beperkt de bebouwde omgeving tot een minimum. Een compact gebouw herbergt enkel de activiteiten die nood hebben aan verwarming. Alle andere activiteiten kunnen buiten doorgaan of in de beschutting van de open luifel. Zowel het gebruik van ruimte als van materialen is tot een minimum beperkt. Alle regenwater kan lokaal infiltreren via een wadi, die geïntegreerd is in de groenaanleg. 


Lessen

“Een publiek project van deze aard, met participatie van veel verschillende partijen, is een intensief proces, het weegt zwaarder dan eigenlijk in een ontwerpopdracht is voorzien, maar het geeft des te meer plezier als je ziet dat het ook echt werkt”, weet Koen Van Delsen (MURMUUR architecten). 

Er blijft nog redelijk veel verharding bestaan binnen dit project. Er kon echter niet sterker worden ingezet op ontharding wegens de brandweervoorschriften. Daarvoor moeten oplossingen gezocht worden, want dat blijft toch een vaak terugkerend probleem. 


Win een BOEK

Benieuwd naar meer? Deze tekst is een fragment uit 'Stedenbouw kan ook zo', het voorbeeldenboek dat VIBE zopas lanceerde in samenwerking met Bond Beter Leefmilieu, KU Leuven, VRP, ABLLO en Samenhuizen. Dit boek is geen analyse van wat er allemaal fout loopt. Het is een voorbeeldenboek: het toont aan dat het anders kan. Want ondanks de vele problemen bestaan er ook beloftevolle oplossingen. Dat bewijzen de 57 voorbeelden die in het boek zijn opgenomen, samengebracht rond zes centrale thema's: de participatieve stad, de natuurlijke stad, de verbonden stad, de aanpasbare stad, de circulaire stad en de inclusieve stad. Architectura mag de komende weken één project per thema publiceren. 

Het boek is te koop via uitgeverij Public Space, in de boekhandel en online. Architectura mag vijf exemplaren wegschenken van het boek. Laat ons weten via info@architectura.be waarom dit boek jouw architectuurpraktijk kan inspireren en wie weet win je een van de vijf exemplaren. 

Bron: VIBE, Bond Beter Leefmilieu
Deel dit artikel:
Onze partners