De Praatstoel: Jan Moens (Bureau Bouwtechniek)

Het MAS en het Havenhuis in Antwerpen, Gare Maritime en het Herman Teirlink-gebouw in Brussel, Het Predikheren in Mechelen...het palmares van Bureau Bouwtechniek oogt behoorlijk indrukwekkend. Het Antwerpse bureau verleende al technische ondersteuning aan tal van grote, ambitieuze projecten en kan vandaag teren op een stevige reputatie. Bureau Bouwtechniek blijft voor alles zijn pioniersrol opnemen en investeren in uitdagingen op hoog technisch niveau ongeacht de schaal. Hoog tijd vonden wij om oprichter en bezieler Jan Moens uit te nodigen in onze Praatstoel. Naast zaakvoerder van BB is Jan Moens sinds 2003 ook als deeltijds docent verbonden aan de Universiteit Gent, vakgroep Architectuur en Stedenbouw voor het opleidingsonderdeel Bouwtechnische aspecten van de bouwhuid. Daarnaast is hij lid van het Technisch Comité Dichtingswerken van het WTCB, waar gewerkt wordt aan de totstandkoming van verschillende Technische Voorlichtingen.

Op welk eigen gerealiseerde projecten bent u het meest fier en waarom?

Het MAS – Antwerpen (2010) (met Neutelings Riedijk Architecten): heerlijk om tijdens het ontwerpproces te ontdekken dat je aan een monument meewerkt. Het was ook een vlot bouwproces en vooral: iedereen is er graag. Het MAS is voor mij met voorsprong een voorbeeld van goede architectuur. Je werkt met een architect die zowel aan de opdrachtgever als aan de eindgebruiker, het publiek, een fantastisch goede ruimte geeft die perfect voldoet aan het programma van eisen, maar die straks als het MAS geen museum meer is onmiddellijk een andere invulling kan krijgen. Omdat de ontworpen ruimte het toelaat. Voor mij is en blijft dat een voorwaarde om tot goede architectuur te komen. Tel daar nog de lange levensduur en kwalitatieve bouw bij en je krijgt een mooi voorbeeld van een duurzaam gebouw. Bestond het begrip duurzaamheid toen eigenlijk al?

Cinéma Le Sauvenière - Luik (2008) (met Vers plus de bien-être): De cinema blijft voor altijd een bijzonder project voor mij persoonlijk maar betekende ook voor Bureau Bouwtechniek een kantelmoment dat onze werking tot op vandaag beïnvloed heeft. De cinema is een voorbeeldproject op verschillende niveaus: het is een getuige van hoe je een kwalitatief eindresultaat kan neerzetten als de neuzen van alle partijen rond de tafel in dezelfde richting staan. De cinema is er ook het zichtbare bewijs van dat een project als dit nieuwe impulsen geeft aan een ‘vergeten’ stadsbuurt. Zowel de fijne brasserie als de mooie programmatie zijn bovendien warm aanbevolen!

Ook voor ons bureau betekende de cinema een nieuwe start. De 3D-aanpak van Bureau Bouwtechniek werd hier inmiddels 15 jaar geleden gelanceerd. Om de gestapelde bouwlagen van de zalen in combinatie met de complexe circulatie van het publiek te kunnen vatten en inzichtelijk te maken, ook voor de aannemer, ontwikkelden we een 3D-simulatie van de ruwbouw. Ondertussen bouwen we voor zo goed als al onze architectuurprojecten BIM-modellen.

Van welk project in uitvoering of in voorbereiding koestert u hoge verwachtingen?

Het proces en de resultaten van onze onderzoeksprojecten omtrent circulair bouwen. We zijn van bij de start mee op de circulaire kar gesprongen en zijn ondertussen een enthousiast ambassadeur van de toepassingen ervan in onze projecten en adviezen.

Zo zetten we in op onderzoekstrajecten van Vlaanderen Circulair zoals de ontwikkeling van een circulair systeem voor gevelrenovaties op grote schaal, circulair aanbesteden, Cooperaton is Key, de ontwikkeling van een handleiding om TOTEM kwalitatief voor te schrijven, etc. Maar ook in projecten als de renovatie en uitbreiding van de Campus Paardenmarkt (met DMT en MAAT_WERK architecten), de renovatie van het kantoorgebouw van het WTCB (met BOVAArchitects) en Gare Maritime (met Neutelings Riedijk Architecten) zetten we belangrijke circulaire stappen.

Welk project van een andere Belgische architect is voor u een schot in de roos?

De Stadshal in Gent van Robrecht & Daem en Marie-José Van Hee. Wederom een architect die op een slimme en duurzame manier ruimte creëert, invult en terug vrijgeeft. Het gebouw slaagt er bovendien in om op een bescheiden maar kordate manier een plaats op te eisen tussen historische kleppers als de Sint-Baafskathedraal, het Belfort en de Sint-Niklaaskerk. Net als het MAS is het op zijn beurt een hedendaags monument geworden. Ziehier een patroon?
 

Welke buitenlandse architecten vormen voor u een grote bron van inspiratie?

Alles wat ik zie, hoor en voel is inspiratie. Ook al moet ik toegeven dat mijn bouwpathologische bril afzetten af en toe een aanbeveling zou kunnen zijn..

Wat zijn volgens u de meest geslaagde recente bouwprojecten in het buitenland?

De fiets- en voetgangersbruggen van Ney & Partners.

Welke jonge architect in Vlaanderen maakt momenteel veel indruk op u?  

Al mijn studenten aan UGent maken enorm veel indruk op mij.  De toekomst ziet er rooskleurig uit!

Wat vindt u zo boeiend aan uw job als architect?

Je kan fulltime nieuwgierig zijn. 


Zou u uw kinderen aanmoedigen om in uw voetsporen te treden?  

Ik zou het liefst hebben dat ze zich net als ik waanzinnig amuseren in hun job. 

Welke ontmoeting is bepalend geweest voor uw verdere architecturale ontplooiing?  

Maarten Van Severen en Willem Jan Neutelings.
In 2001 werkten Maarten Van Severen en BB samen aan het interieur van Hotel Mercator in Antwerpen. Van hem heb ik geleerd om alles tot op het bot uit te kleden en niets als evident te beschouwen. Een attitude die ik zowel aan mijn collega’s als mijn studenten tracht mee te geven.

Met Willem Jan Neutelings heb ik 25 jaar samengewerkt. Een van de eerste architectuurprojecten van Bureau Bouwtechniek, sociale woningencomplex Hollainhof, eind jaren ’90 markeerde de start van een lange relatie tussen onze beide bureaus. Van hem onthoud ik wat de ingrediënten zijn van een goede samenwerking. Maar ook hoe hij zonder te verpinken kan schakelen tussen de genereuze vriend en de zakelijke partner.

Herkent u zichzelf nog in de ambitieuze jonge student die u ooit zelf was? Komen droom en werkelijkheid sterk overeen?  

Ik word met de dag ambitieuzer en probeer telkens weer om de droom van onze opdrachtgevers tot kwalitatieve werkelijkheid te brengen.

Faits divers
Welke job zou u nu uitoefenen als u geen architect was?  Koffiehuis-uitbater
Waar hebt u uw architectuuropleiding gevolgd? Sint Lucas Gent
Bij wie hebt u stage gelopen? Aib-Vincotte
Wat was de titel van uw eindwerk? Trogloditisme (ik was toen al geen fan van technische installaties)
Favoriet architectuurboek: Traite de la préfabrication. en béton armé et en béton précontraint, construction, calcul et exécution de la construction van Tihamér Koncz. Meer vooraf in atelier bouwen is volgens mij de toekomst.
Favoriet ander boek: Mythische Cols, De 30 machtigste beklimmingen.
Favoriete film: Youth (geschreven en geregisseerd door Paolo Sorrentino)
Favoriet tv-programma: Taratata op France3
Favoriete muziek: Bowie (live natuurlijk)
Hebt u veel vrije tijd en hoe brengt u die het liefst door? Ik maak tijd om 10 à 12 uur / week te trainen, meestal met de fiets
Favoriete Belgische stad: Brussel
Favoriete Europese stad: momenteel Oudenaarde
In welk land zou u het liefst geboren en opgegroeid zijn? Ik ben tevreden. 
Actief of passief sportbeoefenaar? Welke sport? Lopen en fietsen
Favoriete architectuursite? Architectura (met dank aan Filip Canfyn en recent Johan Rutgeerts)
Favoriete andere website? www.lowtech.be