De Praatstoel: Tom Callebaut (tc plus)

Op welk eigen gerealiseerde projecten bent u het meest fier en waarom?

We proberen elk nieuw project een synthese te laten zijn van de ervaringen uit alle  vorige projecten en in die zin is het altijd de bedoeling dat ons volgend project het project is waar we het meest fier op kunnen zijn. Zo kent ieder project dus wel zijn ‘fifteen minutes of fame’.  

Ik streef er zo veel mogelijk naar dat een project én de concrete opdrachtgevers gelukkig maakt én de directe omgeving kan raken én evenzeer kan deelnemen aan een ruimer maatschappelijk debat. In dat opzicht zijn de Kapel van de Ontluiking (Groot-Bijgaarden) en het G-LAB (Brugge) bijvoorbeeld twee projecten die voor mij hier aan voldoen. 

Van welk project in uitvoering of in voorbereiding koestert u hoge verwachtingen?

Bij deze vraag moest ik meteen denken aan ons ontwerp voor het nieuwe Vlaams Parlement. Het wordt een plek van vertrouwen en verbeelding. Vertrouwen in het leven en verbeelding om dromen waar te maken (en niet enkel problemen op te lossen). Een plek waar het polaire denken opengebroken wordt om zuurstof te geven aan de rijkdom van gradaties die dan vrijkomen. Een plek waar mensen elkaar in al hun diversiteit kunnen ontmoeten. Een genereuze plek voor een nieuw politiek tijdperk waar top-down en bottom-up zich verweven tot een prachtig verhaal. We zijn dat nieuwe parlement met heel ons bureau toegewijd aan het voorbereiden. Nu enkel nog de opdracht krijgen.

Welk project van een andere Belgische architect is voor u een schot in de roos? 

Onlangs ontdekte ik de nog te bouwen uitkijktoren voor het Bergmolenbos te Roeselare, ontworpen door VIK, BACK, AE Architecten en MOUTON en werd geraakt door zowel de subtiele schoonheid van de toren in het uitgestrekte landschap als door de verbindende dimensie die erachter zit.

Welke buitenlandse architecten vormen voor u een grote bron van inspiratie?

Ik ben erg gefascineerd door ‘vernacular architecture’ waar meestal geen architect aan te pas komt en waar de band tussen bouwer en bewoner heel sterk is. Die architectuur heeft dikwijls een wildheid, spontaniteit, helderheid, logica en is zeer specifiek.

Daarnaast vind ik Peter Zumthor zeer inspirerend: krachtig, uitgezuiverd, tactiel en spiritueel. Dankzij hem stel ik me bij elk project de vraag ‘what is it that moves me/you?’. Ook Japanse architectuur inspireert me door de bijzondere combinatie van vrijheid en beheersing. Helemaal anders dan het wilde aspect van de ‘vernacular architecture’. De wondere wereld van Ishigami, bijvoorbeeld, werkt voor mij heel aanstekelijk.

Wat zijn volgens u de meest geslaagde recente bouwprojecten in het buitenland?

Deze zomer ben ik, onderweg naar Slovenië, op zoek gegaan naar de houten kapel van John Pawson (Zuidwest Duitsland). Wat een mooie integratie in het landschap, eerlijk materiaalgebruik en bijzonder verblijven. Ook mijn puberende kinderen, die het zelden fijn vinden om een lange autorit te onderbreken voor een architectuurpauze, werden er stil van. Ik vind het heerlijk als een plek mijn hele gezin kan raken.

Welke jonge architect in Vlaanderen maakt momenteel veel indruk op u?

Vol vertrouwen in jong talent: MADAM + MARCEL + KOMAAN + …


Wat vindt u zo boeiend aan uw job als architect? Zou u uw kinderen aanmoedigen om in uw voetsporen te treden?

Mijn credo is dat we alle middelen, ervaring en kennis hebben om van onze aardbol een fantastische plek voor iederéén te maken. Het enige wat ontbreekt, is vertrouwen en verbeelding om dit daadwerkelijk ook te doen. Dit is de vrijheid en de kans die de job van ontwerper biedt en die van een project een proces maakt dat het project overstijgt. Voor mij zit interieurarchitectuur en architectuur vervlochten in een ruimere zoektocht van mens-vorm-identiteit die permanent in evolutie is. Ik ben heel benieuwd hoe de job van interieurarchitect er binnen tien en twintig en dertig jaar zal uit zien. Hoe weet ik niet maar wel helemaal anders dan het vandaag is. Mijn kinderen wens ik vooral heel veel vrije tijd toe.

Welke ontmoeting is bepalend geweest voor uw verdere architecturale ontplooiing?

Mijn ouders hebben wat dat betreft de basis gelegd: ze hebben me vertrouwen meegegeven, in mezelf en in het leven. Dit is fundamenteel geweest om me als ontwerper vrij en voluit te kunnen ontplooien. Daarnaast hebben ze mijn broer en ik ook omringd met schoonheid en cultuur, wat mijn leven meer dimensie gegeven heeft. Daar ben ik ze zeer dankbaar voor.

Herkent u zichzelf nog in de ambitieuze jonge student die u ooit zelf was? Komen droom en werkelijkheid sterk overeen?

Ik ben altijd een dromer geweest (en dat werd me in mijn schoolrapporten in de humaniora dikwijls verweten) maar eigenlijk overtreft mijn huidig leven die dromen van toen. Ik vind dat ik ongelooflijk veel geluk heb.

Faits divers

Welke job zou u nu uitoefenen als u geen architect was? Schrijver of operazanger
Waar hebt u uw architectuuropleiding gevolgd? Hoger Architectuurinstituut Sint-Lucas Gent (nu KU Leuven)
Bij wie hebt u stage gelopen? Groep Planning (nu SUM)
Wat was de titel van uw eindwerk? De titel van mijn doctoraat is ‘De genereuze ruimte, een verwevend concept voor een wereld in verandering’
Favoriet architectuurboek: ‘Onzichtbare steden’ van Italo Calvino en recent ‘Het wilde ding’ van H. Bouchez
Favoriet ander boek: ‘Siddartha’ van Herman Hesse
Favoriete film: ‘Stalker’ van A. Tarkovski
Favoriet tv-programma: Wat als…
Favoriete muziek: Afrikaanse dansmuziek en JS Bach
Hebt u veel vrije tijd en hoe brengt u die het liefst door? Ik probeer van al mijn tijd vrije tijd te maken
Favoriete Belgische stad: Gent
Favoriete Europese stad: Venetië 
In welk land zou u het liefst geboren en opgegroeid zijn? In mijn vorig leven was ik waarschijnlijk een Afrikaan(se) maar ik ben blij dat ik deze keer in België geboren ben.
Actief of passief sportbeoefenaar? Welke sport? Meer sport is mijn jaarlijks voornemen op 1 januari
Favoriete architectuursite? Dezeen
Favoriete andere website? Google translate