De Vaartkapoen in Molenbeek weldra weer open na lange verbouwing (WAW architects)

"De totaalrenovatie zorgt ervoor dat Gemeenschapscentrum De Vaartkapoen terug is waar ze thuishoort: in hartje Molenbeek", vertelt Ans Persoons, VGC-collegelid voor Cultuur en Gemeenschapscentra: "Dankzij de moderne infrastructuur, en met name de volledig nieuwe concertzaal, kan de VK de Brusselse referentie worden op vlak van innoverende muziekwerking."

Getransformeerd gebouw

Het gebouw onderging de voorbije vier jaar een complete metamorfose en herrees als een eigentijds, energiezuinig, integraal toegankelijk cultuurhuis. Aan de kant van de Sint-Jozefstraat gingen enkele bouwvallige kraakpanden tegen de vlakte en maakten plaats voor een publieke tuin die een broodnodige dosis ademruimte, zonlicht en rust brengt in de dichtbebouwde stadswijk rondom. Via de groene doorgang die ontstaat, kan je nu helemaal doorlopen tot de Pastorijstraat. De enorme trompetboom op de binnenplaats werd behouden als centraal ontmoetingspunt, naast de sculptuur “Into The Palm, The Birds” van Mehdi-Georges Lahlou.

Futureproof

De concertzaal, die niet meer voldeed aan de huidige geluidsnormen, is nu een volledig akoestisch geïsoleerde ‘box-in-box’ geworden. Het resultaat is een volmaakt uitgeruste club met een capaciteit van 480 bezoekers - het ideale tussenformaat tussen de kleine concertzalen en de grotere poptempels. De VK zal de komende jaren helemaal openbloeien tot een creatieve, culturele hub. Net door haar formaat kan deze plek een scherp muzikaal programma op de agenda zetten dat focust op interculturele muziekstromingen, minstens 50% vrouwen op het podium en stedelijk talent. De VK bouwt bovendien haar positie als muzikale broedplek verder uit. Het nieuwe gebouw bevat een residentieruimte voor artiesten en repetitieruimte, en wordt zo de geknipte uitvalsbasis voor muzikale samenwerkingen.

Op ecologisch vlak werd het gebouw futureproof gemaakt met regenwater voor het sanitair, hoogrendementsglas voor alle raampartijen, extra isolatie en een deels ontharde binnenplaats. De hangar in de tuin werd voorzien van geluidswerende wanden. Een lift maakt het gebouw tot op alle verdiepingen toegankelijk. Niveauverschillen tussen de concertbar en de concertzaal werden weggewerkt.

Herconnecteren met de wijk

De banden met de buurt kunnen vanaf nu opnieuw worden aangehaald. De nieuwe, uitnodigende oriëntatie van het onthaal en de open binnenplaats maken het mogelijk de wijk vanaf nu maximaal te betrekken in de werking van de Vaartkapoen. De buurtbewoners krijgen inspraak bij de invulling van de tuin en de nieuwe hangar op de binnenplaats, die als laboruimte ingezet wordt.

De VK ziet er nu op alle vlakken transparanter en toegankelijker uit. Dit speelt een grote rol om de gemeenschapswerking meer af te stemmen op de noden die leven in deze zeer diverse wijk. Het gelijkvloers is voorzien van een grote raampartij en wordt zo een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is om te zitten, te vergaderen of iets te drinken. Bovendien zijn er nu op de eerste verdieping enkele extra ruimtes om ateliers en workshops te geven, de scholenwerking uit te bouwen en activiteiten te organiseren. De invulling hiervan ligt nog niet vast en zal de komende maanden tijd krijgen om te groeien, in samenwerking met partnerorganisaties en met de buurt.

Financiering

De verbouwing van Gemeenschapscentrum De Vaartkapoen is een project dat leunt op de samenwerking en financiering van verschillende partners. De totale projectkost bedraagt iets meer dan 11 miljoen euro, waarvan 6 miljoen euro gefinancierd is door de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), 2,25 miljoen euro afkomstig is van EFRO (de helft van Europa, de helft van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) en 3,1 miljoen euro bijgedragen is door de Vlaamse gemeenschap.