Tijdens de feestelijke uitreiking van de Architectenweb Awards op woensdag 10 november is het Belgisch-Nederlandse bureau DELVA Landscape Architecture & Urbanism verkozen tot Architect van het Jaar 2021. Het bureau kreeg de meeste stemmen van de door een onafhankelijke jury genomineerde architecten(bureaus). Met deze winnaar geeft de architectengemeenschap een sterk signaal over het belang van het vergroenen van onze stedelijke omgeving.
Welke architect, of collectief van architecten, heeft dit jaar de grootste bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de architectuur in Nederland? Een onafhankelijk jury boog zich over deze vraag en nomineerde vijf architecten(bureaus). De kanshebbers waren Marc Koehler, Korth Tielens Architecten, Nanne de Ru, Afaina de Jong en DELVA Landscape Architecture & Urbanism. Iedere architect en ruimtelijk ontwerper in Nederland werd opgeroepen om zijn stem uit te brengen. Dat heeft de vakgemeenschap en masse gedaan – met DELVA als glansrijke winnaar. Het Belgisch-Nederlandse bureau gaat naar huis met een door Tjep. ontworpen bokaal en de geldprijs; een bedrag dat DELVA ongetwijfeld gaat investeren in het creëren van stedelijk groen.
DELVA is opgericht in 2008 door landschapsarchitect Steven Delva, een Belg uit Zonnebeke die intussen ruim 20 jaar in Nederland woont. Het bureau telt vandaag 25 medewerkers en heeft naast de hoofdzetel in Amsterdam ook een vestiging in Antwerpen.
Ecologie en economie verbinden
Als landschapsarchitectenbureau viel DELVA op tussen de andere genomineerden. Hiermee gaf de jury welbewust een helder signaal af: het ontwerp van groen en water in onze stedelijke gebieden kan niet meer los worden gezien van het ontwerp van gebouwen. ‘Vergroening is niet iets wat we ‘erbij’ kunnen doen, maar iets dat in toenemende mate een onlosmakelijk onderdeel is van het ontwerp van gebouwen’, aldus de jury. Volgens het rapport munt DELVA uit in deze uitdaging, door te tonen hoe ecologie en economie verbonden kunnen worden. ‘Terwijl ons land verder verstedelijkt, willen we ook de natuurwaarde en biodiversiteit vergroten. Dat lukt alleen als de (door)ontwikkeling van nieuwe gebouwensembles samengaat met het versterken van de natuur. Juist in die complexe opgave schittert DELVA door de bijzonder integrale benadering die het bureau hanteert. Het bureau heeft herhaaldelijk laten zien ecologie en economie met elkaar te kunnen verbinden.’
Landschap als basis
Bij ieder project kiest DELVA inderdaad radicaal voor het landschap als basis. Steeds wordt er gezocht naar een nieuwe en meervoudige betekenis van de natuur, door deze te verbinden aan de gebouwde omgeving, technologische innovatie, beleid en het economische plan. Een voorbeeld daarvan is het landschapspark dat het bureau voor het binnenwater van Strandeiland op IJburg in Amsterdam heeft ontworpen. Op het eiland waar 8.000 woningen komen zal gescheiden sanitatie plaatsvinden. DELVA stelt voor om hier het grijze water te zuiveren in een landschapspark van 20ha tussen de eilanden. Daar hebben niet alleen de omwonenden baat bij, maar ook de financiële haalbaarheid, de planten en dieren. Andere gewaardeerde projecten van het bureau zijn het casinogebouw als duinenlandschap in Middelkerke, het Brabants stadsbos in de hoogstedelijke VDMA-ontwikkeling en het groene dorpsplein in Ouderkerk aan de Amstel. Nog op Belgische bodem werkt DELVA ook mee aan onder meer het Suikerpark in Veurne, de transformatie van de Leopoldskazerne in Gent en de herontwikkeling van De Kaai in Ieper.
Voortouw nemen
Het team van DELVA, aangevoerd door oprichter Steven Delva en associates Emiel Swinnen, Sander Van den Bosch en Jeroen Jacobs, is uiteraard ‘apetrots’. Delva en zijn collega’s zien de winst als een stimulans: niet alleen voor het team, maar voor de landschapsarchitectuur als vak. Delva: ‘Als je je verantwoordelijkheid neemt, kun je als landschapsarchitect enorm veel impact hebben. Er komen vraagstellingen op de maatschappij af die architectuur alleen niet op kan oplossen, daarvoor zijn wij.’ De verantwoordelijkheid nemen, dat doet DELVA niet alleen door mee te schrijven aan de business case van de projecten, maar ook door bij een aantal projecten de overname van grond, de aanleg en het beheer van het groen in eigen hand te nemen. ‘Zo gaan we nu zelf bos ontwikkelen in het centrum van Eindhoven en in Groningen: we worden dus ook de belegger in het groen. Op deze wijze kunnen we de kwaliteit van het groen beter waarborgen, het groen onderdeel laten zijn van een economisch model, evenals de waarde ervan voor de buurt en de samenleving als geheel vergroten’, aldus Delva. ‘Door als landschapsarchitecten het voortouw te nemen, komt de leefwereld waar we met zijn allen van dromen dichterbij.’