Dokter Daylight (01/24) | Ontwerpen met oog voor daglicht: een boeiende queeste naar licht en schaduw

WISTJEDATJE: vuistregel voor een verticaal raam

Het daglicht dat binnenkomt reikt maar twee keer zo ver als zijn hoogte. Een raam van 2 meter hoog laat licht binnen tot 4 meter, op de vloer. Op werkvlakhoogte zal dat dan weer maar 2 meter zijn. Pas op dat je verticale ramen niet overschat.

De hele wereld, mens of dier, is altijd aangetrokken geweest tot licht. Het is ons welzijn, onze vitamine. Het is heel natuurlijk om een huis te beoordelen op zijn natuurlijk licht: "Wat een mooi licht!".

Vaak beseft men pas hoe weinig licht men heeft wanneer men het ergens anders in overvloed aanwezig ziet of verloren heeft wanneer buur een uitbouw bijplaatste. Men heeft zon nodig om zich goed te voelen, zich te oriënteren, dagdagelijkse taken te doen, paradoxaal genoeg ook om beter te kunnen slapen. Daglicht heeft zo veel krachten: de kracht ons goed te laten voelen, de kracht onze gebouwen te beschilderen, te scheppen, vorm te geven, onze gebouwen duurzaam en low-tech te maken.

Het lijkt misschien gemakkelijk en gratis, maar ook hier ligt de handicap. Daglicht is zo voor de hand liggend dat we geneigd zijn het te overschatten, of zelfs te vergeten in ons ontwerpproces als architect. Er zijn andere prioriteiten waardoor men vaak niet toekomt om te ontwerpen met natuurlijk licht als uitgangspunt. Als we er dan aandacht aan willen besteden, zijn we de weg kwijt: oriëntatie van het gebouw, OK; maar berekenen hoeveel Lux we zullen hebben?,... het kwantificeren?

Controleert u het daglicht in uw gebouwen? Hoeveel heb ik eigenlijk nodig? Hoe krijg ik zo veel mogelijk licht met zo weinig mogelijk openingen? Hebben de daken de ideale vorm? Hoe ontwerpen we zonder oververhitting en dit op een Low-Tech manier? Wanneer heb ik verblinding? Hoe maak ik mijn ruimten aangenamer, kleine ruimten leefbaarder of boeiender? Kan daglicht gebruikt worden om ruimte te vinden, of compacter te bouwen? Zo vele boeiende vragen die aandacht verdienen.

We moeten het daglicht begrijpen. Als men het kan kwantificeren, concepten kan vergelijken met elkaar, dan kan men manieren vinden om het te beheersen,... het versterken of je ertegen beschermen.

Het komende jaar gaat VELUX in deze rubriek elke twee weken de uitdaging aan om deze zoektocht aan te gaan, een zoektocht om goed ontworpen daglichtprojecten te maken. Dit is eigenlijk ook waar de Daylight Academy over gaat.

De Daylight Academy is een interdisciplinair samenwerkingsverband van architecten, studenten, wetenschappers, ... iedereen met een passie voor daglicht.

Het doel van de Daylight Academy is om je de sleutels te geven om de alomtegenwoordigheid van natuurlijk licht te vertalen in echte meerwaarde voor jouw projecten. Daglicht lijkt zo vanzelfsprekend, maar het blijft ons verbazen. Intuïtie is niet meer aan de orde.

“Daylight is free of charge” Daarom is de Academy ook gratis voor elkeen die daglicht in zijn hart draagt! VELUX nodigt je uit om kennis over daglicht te verzamelen en te delen. Dit om ze te beheersen en te vertalen naar pragmatische en inspirerende ontwerpconcepten die ons kunnen helpen om duurzame gebouwen te bouwen waarin het prettig en gezond wonen en werken is. (Schrijf je zeker op tijd in voor de najaarsworkshops. De sessies en de plaatsen zijn beperkt)

Filosofie: VELUX legt de eerste puzzelstukken. Jij bedenkt er nieuwe. Samen, hertekenen jullie de gebouwen van morgen. Samen bedenken jullie opnieuw de kracht van daglicht. Dit wil VELUX de komende maanden in deze rubriek doen: puzzelstukjes met jou delen. Hopelijk passen ze in jouw concepten en zullen ze daglicht brengen in jouw projecten.