Tijdens energetische renovaties van gebouwen wordt vaak betonschade vastgesteld aan gevels en balkons. Hoewel beton een sterk en duurzaam bouwmateriaal is dat veelvuldig toegepast wordt bij het realiseren van gebouwen en constructies, kan er toch omwille van initiële constructiefouten of veroudering onder invloed van uitwendige factoren schade ontstaan. Deze betonschade kan met behulp van het stappenplan dat FEREB en haar leden opstelde op een duurzame manier worden hersteld.
Dankzij het stappenplan van FEREB, dat gebaseerd is op de Europese norm NBN EN 1504, kunnen bestaande constructies behouden blijven of zelfs een nieuwe functie krijgen. Afbraak van het gebouw zorgt voor veel sloopafval. Voor de bouw van een nieuwe constructie moet er opnieuw beton geproduceerd en aangevoerd worden. Dit zorgt voor een grote CO2-uitstoot. Een duurzaam betonherstel draagt dus in hoge mate bij tot het milieubehoud.
FEREB is een vereniging die de belangrijkste bedrijven uit de sector van betonherstellingen vertegenwoordigt. Ze verdedigt de belangen van haar leden in nationale en internationale werkgroepen, commissies en overlegcomités. Hiervoor werkt ze samen met enkele Belgische bevoegde instanties zoals BENOR, WTCB/Buildwise, MOW en SPW.
Diagnose als eerste stap
Een duurzame betonherstelling start met een diagnose of vooronderzoek, uitgevoerd door een architect of gespecialiseerd studiebureau. Dit onderzoek is noodzakelijk om de omvang en de oorzaak van de schade te bepalen. Naast de visuele controle omvat dit onderzoek ook enkele eenvoudige proeven zoals het bepalen van de diepte van de wapening, de meting van de cohesie van het beton en een test om de dikte van het gecarbonateerd beton te bepalen. Indien noodzakelijk kunnen er nog diepgaandere proeven worden uitgevoerd door een gespecialiseerd laboratorium.
Zodra de oorzaak en de omvang van de schade in kaart gebracht is, kan een bestektekst en meetstaat opgesteld worden. Hierin wordt de herstelmethode en de hoeveelheid benodigde producten vastgelegd.
Zorgvuldige uitvoering
De betonherstellingen dienen steeds met de grootste zorg uitgevoerd worden door een ervaren, en bij voorkeur BENOR-gecertificeerde aannemer. Deze organisatie heeft arbeiders in dienst die zowel een theoretische als praktische opleiding ‘duurzaam betonherstel’ gevolgd hebben.
Betonherstelling start bij het verwijderen van de losgekomen delen. Dit gebeurt manueel, met behulp van een pneumatische hamer of door middel van hydrodemolition worden de restdelen weggehakt. Vervolgens ontroest de aannemer de wapening en behandelt hij indien nodig met een hechtmortel. Tot slot wordt de geschikte herstelmortel manueel of machinaal aangebracht.
Bij het aanmaken van de herstelmortel is het belangrijk dat dat de juiste mengverhoudingen en mengtijden in het oog gehouden worden. Om de esthetiek te garanderen strijkt de aannemer het oppervlak af.
De aannemer zal tijdens en na het uitvoeren van de werken de nodige controles uitvoeren. Voor gecarbonateerd beton dient nagegaan te worden of het beton rond de gecorrodeerde wapening voldoende diep is verwijderd. Deze controle gebeurt aan de hand van een fenolftaleïneproef. Ook de hechting van de herstelmortel aan het bestaande betonoppervlak dient getest te worden. Deze resultaten dienen vermeld te worden in het eindverslag. De aannemer vermeld dat de werken ofwel conform het lastenboek uitgevoerd werden, ofwel dat er door de bouwheer gekende en geaccepteerde tekortkomingen zijn. In dat geval wordt een specifieke onderhoudsprocedure voorgeschreven.
Monitoring & onderhoud
Om de levensduur van de herstelde betonconstructie te verlengen brengt de aannemer, bij voorkeur, een bescherming aan onder de vorm van een coating of impregnatie. Hierdoor wordt het betonoppervlak beschermd tegen indringing van vocht, inwerking van chemische stoffen, slijtage of brand.
Bij betonstructuren die aangetast werden door chloriden zal de aannemer tijdens de herstellingswerken kathodische bescherming toepassen. De opofferanodes aan de ontroeste wapening of KB met opgelegde stroom worden voorzien. Dankzij deze techniek wordt de levensduur van de betonconstructie tot 25 jaar verlengd. Permanente monitoring en onderhoud van de herstelde betonconstructies is noodzakelijk.
Tenslotte is permanente monitoring en onderhoud van de herstelde betonconstructies noodzakelijk.